Jednym z powtarzających się ostatnio zabiegów podczas naprawy układów klimatyzacji w samochodach jest proces płukania. W celu przeprowadzenia prawidłowej naprawy po zatarciu sprężarki lub rozszczelnieniu i zanieczyszczeniu układu, konieczne staje się usunięcie wszelkich zabrudzeń i ciał obcych. W przypadku montażu nowej lub zregenerowanej sprężarki układ musi być wolny od elementów które mogą spowodować jej uszkodzenie.

Niektóre modele stacji do obsługi klimatyzacji posiadają funkcje płukania czynnikiem czyszczącym. Należy mieć świadomość, że płukanie przez porty serwisowe nie jest w 100% skuteczne. Oczyszczanie tą metodą polega na przepychaniu zanieczyszczeń z jednego elementu do drugiego w układzie klimatyzacji.

Płukanie tego typu jedynie w pewnym stopniu usunie z układu stary olej, ale na pewno nie zrobi tego z zanieczyszczeniami mechanicznymi (np. opiłkami)i. Może być skuteczne w przypadku zawilgocenia układu przy długotrwałym rozszczelnieniu.

Jednak naprawdę skuteczną metodą pozostaje płukanie z wykorzystaniem rozpuszczalników organicznych. Jest to czynność do której koniecznym staje się użycie urządzeń automatycznych lub manualnych.

Powody dla których dokonujemy płukania klimatyzacji jest wiele m. in.:

• Pozbycie się niedrożności zakłócającej przepływ czynnika
• Usunięcie osadu i zanieczyszczeń (opiłki metalu) zanim uszkodzą wymienione elementy
• Usunięcie starego zużytego oleju
• Oczyszczenie i regeneracja wymienników ciepła (skraplacz, parownik) by przywrócić przewodność cieplną
• Wymagane przez dostawców części do udzielenia gwarancji
• Jedyna metoda przywrócenia właściwej ilości oleju i kontrastu UV poprzez wypłukanie starego i napełnienie świeżym.

Podczas płukania należy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Jedną z bardziej istotnych jest, by nie płukać przez elementy rozprężne (zawór rozprężny lub dysza dławiąca), sprężarkę i osuszacz. Każdorazowo koniecznym staje się demontaż tych podzespołów.

Kierunek płukania powinien być przeciwny do kierunku przepływu czynnika, w wyjątkowych przypadkach można stosować płukanie naprzemienne w obu kierunkach .Skraplacz i parownik zaleca się płukać oddzielnie. Po zakończonym procesie płyn do płukania nie powinien zostać w układzie.

W układach klimatyzacji stosuje się różnego rodzaju skraplacze, jednak najczęściej spotyka się następujące:

Skraplacz spiralny o przekroju okrężnym – ten typ nie stanowi problemu podczas płukania

Skraplacz spiralny o przekroju płaskim – ma wiele rurek biegnących od wejścia do wyjścia i podobnie – nie ma z nim kłopotu

Skraplacz z przepływem równoległym – najczęściej spotykany typ. Ma strukturę wielu rurek równoległych łączących komory pośrednie. Ze względu na jego konstrukcję istnieje zagrożenie, że po procesie płukania może pozostać środek myjący oraz opiłki.

Również w przypadku, gdy mamy zintegrowany skraplacz wraz z filtrem-osuszaczem, należy obydwie części wymontować z obudowy. Gdy filtr-osuszacz jest elementem niewymienialnym, zintegrowanym ze skraplaczem, a także w braku możliwości usunięcia zanieczyszczeń, musimy zamontować nowy skraplacz.

Jednym z bardziej skutecznych urządzeń na rynku jest Cool Weather, wykorzystujące zjawisko pulsacji ciśnienia medium czyszczącego. Z racji iż jest to urządzenie pneumatyczne, zaleca się zastosowanie środków chemicznych o zwiększonej intensywności, nawet palnych. Substancje tego typu pozwalają na skuteczniejsze usunięcie zanieczyszczeń olejowych, a także szybszy proces odparowania.

Przykładowe etapy procesu płukania zużyciem urządzenia Cool Weather:

1. Identyfikacja układu klimatyzacji – układ z dyszą dławiącą lub zaworem rozprężnym
2. Ustalenie typu (rodzaju) skraplacza
3. Rozpięcie układu i podzielenie go na odcinki, jakimi będziemy go płukać (ominięcie elementu rozprężnego, sprężarki, osuszacza)
4. Podpięcie urządzenia do płukania, z wykorzystaniem odpowiednich adapterów
5. Rozpoczęcie płukania przeciwnie do kierunku przepływu przez kilka minut; w przypadku niedrożności układu ustawienie ciśnienia płynu w pierwszej fazie na około 4 bary, a następnie zwiększenie do 7 barów
6. Zatrzymanie płukanie i pozostawienie płyn na kilka minut w układzie, by rozpuścił osady
7. Kontynuowanie płukania z jednoczesną obserwacją przeźroczystej obudowy filtra w celu oceny, czy wydobywają się jeszcze jakieś zanieczyszczenia
8. Za pomocą regulatora ciśnienia należy zmniejszyć ciśnienie do 2 bar i przesunąć przełącznik umieszczony pod manometrem kontrolnym do położenia KONIEC MYCIA. Następnie płyn myjący powróci do urządzenia, a układ osuszy się w toku odparowania substancji myjącej
9. Następnie należy powtórzyć punkty od 4 – 8 dla pozostałych fragmentów układu
10. Później pozostaje tylko osuszyć układ azotem w celu usunięcia pozostałości płynu płuczącego

Kolejnym urządzeniem automatycznym jest Magneti Marelli AC FLUSH PRO.

Maszyna różni się sposobem działania, jest zasilane źródłem napięcia 12 V z akumulatora obsługiwanego pojazdu, co pozwala na użytkowanie go niezależnie od sieci zasilającej np. w terenie.

Dużym atutem urządzenia są jego niewielkie gabaryty, które umożliwiają łatwy transport w pojazdach o małych przestrzeniach ładunkowych. AC FLUSH PRO został zaprojektowany z myślą o najwyższym stopniu bezpieczeństwa. Maszynę przystosowano do pracy w zakresie wysokich ciśnień.

Jedną z ciekawszych funkcji jest możliwość wydruku przeprowadzonego zabiegu płukania układu, która przydaje się m.in. w kwestii rozpatrywania reklamacji. Tego typu namacalnego dowodu wykonania procedury coraz częściej oczekują klienci.

Warto zauważyć, że do urządzeń elektrycznych stosowane są płyny niepalne. Jako mniej agresywne w porównaniu do płynów palnych, pozytywnie wpływają na bezpieczeństwo i higienę pracy, jednocześnie posiadając równie silne właściwości odparowujące, dzięki którym szybko ulatniają z układu.

Innym rozwiązaniem do płukania układów klimatyzacji jest użycie ręcznego zestawu do płukania (007950024750).

Zestaw składa się z:

• zbiornika na płyn do płukania
• przewodu zakończonego zaworem do podawania płynu wraz z stożkowym przyłączem
• przyłączami do odbierania płynu wraz z przewodem i kanistrem na odprowadzony płyn.

Zasada działania jest zbliżona do urządzenia Cool Weather czy AC FLUSH PRO, z tą jednak różnicą, że do podawania płynu wykorzystuje się sprężone powietrze lub azot, które wypychają płyn myjący. Ten ostatni, po przejściu przez płukany fragment układu klimatyzacji, jest zbierany do kanistra. Dzięki temu, płyn po oczyszczeniu może zostać użyty w kolejnych procesach płukania.

Pulsacja musi być wywołana manualnie przez obsługującego. W tym rozwiązaniu nie wykorzystuje się filtrów, dlatego konieczne staje się – nieco uciążliwe – oczyszczenie płynu po każdym płukaniu.

Jednym z istotnych elementów w procesie płukania klimatyzacji są zestawy adapterów. Różnorodność rozwiązań oraz szerokiej gamy przekrojów przewodów i przyłączy, wymusza konieczność pieczołowitego montażu przewodów płuczących. W ofercie Magneti Marelli znajdują się 4 różne zestawy.