Wyemitowany w telewizji reportaż zbulwersował środowisko warsztatów niezależnych oraz dystrybutorów części motoryzacyjnych. Materiał w tendencyjny sposób odradza właścicielom pojazdów korzystanie z warsztatów innych niż autoryzowane.

Widzowie czeskiej telewizji wprowadzani w błąd

Reportaż wyemitowano w popularnym w Czechach magazynie motoryzacyjnym Autosalon w telewizji Prima. Jego tytuł brzmiał ,,Jak ušetřit na servisu” (,,Jak zaoszczędzić na serwisie”). Materiał przedstawia problem serwisowania starszych samochodów. Dwaj prowadzący postanawiają wykonać przegląd swoich aut: Skody Octavii oraz Skody Fabii pierwszych generacji. W tym celu udają się najpierw do warsztatu niezależnego, a potem do ASO Skody.

Materiał został zrealizowany w sposób tendencyjny, co wzburzyło przedstawicieli czeskiego aftermarketu. Sprawą zajął się między innymi czeski oddział naszego portalu MotoFocus.cz. Celem reportażu było przekonanie widzów do korzystania z autoryzowanych serwisów i ,,oryginalnych” części producenta samochodu. Twórcy zestawili warsztat niezależny oraz autoryzowany na zasadzie kontrastu. Cechami tego pierwszego były m.in. brak profesjonalnego sprzętu, niefachowość mechaników, brud i bałagan w miejscu pracy. W materiale sugerowano, że podobny poziom reprezentuje każdy serwis nie posiadający autoryzacji.

Kolejną kontrowersją programu było porównanie części ,,oryginalnych” oraz tzw. ,,podróbek”. Przedstawiono chińskie produkty niskiej jakości, imitujące fabryczne wyposażenie samochodów. Widz mógł odnieść wrażenie, że wszystkie części pochodzące spoza sieci dystrybucyjnej producenta samochodu to właśnie takie ,,chińskie imitacje”. Aby zademonstrować szkodliwość części nieoryginalnych pokazano filmik przedstawiający samochód, którego koło…zapala się podczas hamowania.

Reportaż to nie reklama – kontrowersje wokół materiału stacji Prima

Producenci programu Autosalon w wyraźny sposób promowali markę Skoda oraz jej serwisy autoryzowane. Kontrowersyjny jest przede wszystkim fakt, że nie była to przedstawiona jawnie reklama ani materiał sponsorowany, lecz program stylizowany na obiektywny reportaż. W takim kontekście wrzucenie do przysłowiowego ,,jednego worka” i skrytykowanie wszystkich niezależnych warsztatów daje podstawy do formułowania roszczeń wobec producentów.

Oburzone ma prawo być także środowisko producentów oraz dystrybutorów części mechanicznych. Większość części, z których składa się samochód, zwłaszcza przedstawione w materiale części hamulcowe, nie są wyrobami producentów samochodów, ale niezależnych firm. Dostarczają one produkty koncernom motoryzacyjnym, ale także sprzedają je na rynku wtórnym pod własnym logo. Sugerowanie, że części nieposiadające logo producenta pojazdu to chińskie imitacje marnej jakości jest więc głoszeniem nieprawdy.

W sprawie reportażu magazynu Autosalon wypowiedzieli się przedstawiciele czeskich dystrybutorów części. W opinii sieci Auto Kelly czytamy:

– ,,Informacje zawarte w raporcie są tendencyjne i nieprawdziwe. Kierowca nie wyciąga z materiału obiektywnej wiedzy dla własnej orientacji rynkowej. Jako dystrybutor oferujemy klientom części zamienne wysokiej jakości, także takie same jak autoryzowane serwisy. W asortymencie znajdują się części z różnych przedziałów cenowych, jednak zawsze pochodzą od zaufanych dostawców. W ofercie nie ma żadnych części ”imitacji”, o których jest mowa w programie”.

Warsztat autoryzowany tańszy od niezależnego – naginanie rzeczywistości

Nauką, jaką widz ma wyciągnąć z programu czeskiego Autosalonu ma być rzekomo niższa cena usług warsztatu autoryzowanego w porówaniu do niezależnego. Jak udało nam się ustalić, faktem jest, że na rynku czeskim ASO coraz gorliwiej rywalizują o klientów posiadających starsze samochody. Wprowadzane są promocje, karty klienta, pakiety serwisowe.

W reportażu nie przedstawiono jednak żadnych obiektywnych danych. Stwierdzono po prostu, że usługi niezależnego warsztatu są droższe, przedstawiając m.in. informację, że pobiera on 750 koron czeskich za godzinę pracy, przy 415 koronach pobieranych przez ASO Skody. W fikcyjnym zestawieniu nie uwzględniono zróżnicowania występującego wśród warsztatów niezależnych, nie porównano ze sobą ofert wielu punktów ani nie wyciągnięto średniej. W przypadku reportażu, który ma z założenia przedstawiać rzetelny obraz rynku taki zabieg jest wprowadzeniem odbiorców w błąd.

Nawet prezentowana w materiale faktura usług ASO nie jest prawdziwa, co poznać można po widniejącej na niej dacie – emisja reportażu miała miejsce wcześniej niż rzekomo wykonany przegląd.

Głos w sprawie zabrała czeska sieć warsztatowa Inter Cars Q-service:

-,,Na podstawie sprawozdań z programu Autosalon stworzyliśmy ofertę hamulcowych części zamiennych do Skody Octavii I i Fabii I. Aby nikt nie zarzucił nam, że cena jest niska ze względu na niską jakość produktu wzięliśmy pod uwagę części o jakości porównywalnej do OE zgodnie z informacją producenta. Koszt naprawy wyliczyliśmy stosując normy czasu wykonywania czynności sformułowane przez producenta pojazdu. Nasze dane wskazują, że autorzy Autosalonu przedstawili fałszywe informacje na temat cen części zamiennych oraz napraw w serwisach niezależnych”.

Konsekwencje reportażu ,,Jak ušetřit na servisu”

Tuż po emisji programu Autosalon w telewizji Prima (22 lutego 2013 r.) sprawą zajął się czeski oddział naszego portalu – MotoFocus.cz. Dziennikarze zasięgnęli opinii organizacji niezależnych oraz dystrybutorów części motoryzacyjnych na temat wyemitowanego materiału. Większość pytanych zarzucała producentom Autosalonu tendencyjność oraz wyrażała dezaprobatę wobec wprowadzania odbiorców w błąd przez publiczną telewizję. Jako przykład podajemy opinię Martina Hroša, niezależnego konsultanta w dziedzinie motoryzacji z firmy BMConsulting:

-,,Presja producentów samochodów na opinię publiczną w celu zmiany opinii na temat autoryzowanych serwisów jest coraz większa. Jest to spowodowane spadkiem zakupów i starzeniem się floty pojazdów i jest zrozumiałe. Jeśli producent decyduje się wyemitować reklamę, wszystko jest dobrze. Każdy widz wie, kto zapłacił za jej emisję i jest to jednostronny komunikat. Co innego natomiast jeśli mamy do czynienia z prezentacją bardzo tendencyjnych informacji w teoretycznie “niezależnym” telewizyjnym show. Jest to, moim zdaniem, całkowicie nie do przyjęcia!”

Reportaż Autosalonu nie wpłynie pozytywnie na coraz bardziej napięte relacje pomiędzy czeskim rynkiem warsztatów niezależnych i autoryzowanych. Przedstawicielom aftermarketu trudno jest odpowiadać na sformułowane na forum publicznym zarzuty. Większe pieniądze, a zatem i budżety na wszelkiego rodzaju akcje reklamowe, są po stronie producentów samochodów, dealerów i autoryzowanych punktów serwisowych. W obronie interesów aftermarketu powinny stawać niezależne organizacje zrzeszające dystrybutorów i producentów części motoryzacyjnych.