Data produkcji, rozmiar, indeks nośności – te i inne informacje można odczytać, uważnie studiując oznaczenia umieszczone na oponach. Jak interpretować oznaczenia opon? Tłumaczymy w krótkim poradniku.

Zakup nowych opon to dobry moment na przypomnienie sobie, jak czytać oznaczenia zapisane przez producenta na oponie. Z tą wiedzą łatwiej będzie nam odpowiedzieć na niektóre pytania klientów czy też przestrzec ich przed montażem zbyt starej lub niedopasowanej do pojazdu opony.

Rozmiar opony

Na boku każdej opony znajdziemy charakterystyczny zapis numeryczny – np. 215/65 R16. Na jego podstawie określa się rozmiar opony. Jedyna litera w zapisie, czyli R nie jest skrótem od słowa „rozmiar”, ale oznaczeniem radialnej konstrukcji opony (z ang. „radial”). To najpopularniejszy rodzaj opony, w której nici osnowy ułożone są równolegle łącząc w ten sposób drutówki opony. Jeśli zamiast litery R na oponie znajdowałoby się oznaczenie “-”, to mielibyśmy do czynienia z oponą diagonalną. Jej konstrukcja składa się z nici osnowy, które ułożone są względem siebie pod kątem od 20 do 30 stopni względem osi opony. Takie opony aktualnie wykorzystuje się w pojazdach technicznych, roboczych, terenowych i w niektórych jednośladach. Nie pozwalają one na rozwijanie dużych prędkości.

Pierwsza liczba w oznaczeniu opony oznacza jej szerokość w milimetrach. W przykładzie podanym przez nas wyżej – 215/65 R16 – mamy więc do czynienia z oponą o szerokości 215 mm.

Kolejna liczba wskazuje na wysokość boku opony, ale nie jest to wartość podana w milimetrach. Niepoprawna interpretacja tego parametru to często spotykany błąd. Opona z naszego przykładu nie ma zatem 65 mm wysokości. Co więc oznacza podana w jej oznaczeniu liczba 65? Jest to wyrażony liczbą procent szerokości opony. Wynosi on zatem w naszym przypadku 215 mm x 65% = 139,75 mm. Wysokość boku opony powszechnie nazywamy jej profilem.

Pozostała nam jeszcze jedna liczba z zapisu. Po literze R wskazana jest średnica opony mierzona wewnątrz. Rozmiar ten przekłada się wprost na rozmiar felgi, do której przeznaczona jest opona. Jest on wyrażany w calach.

Indeks nośności i prędkości

Na końcu oznaczenia z rozmiarem znajdziemy informację o indeksie nośności oraz prędkości opony. Nośność to wartość maksymalnego obciążenia jednej opony przy zachowaniu prędkości dopuszczonej przez producenta pojazdu. Indeks nośności wyrażany jest liczbą, jednak nie przekłada się ona wprost na wartość wyrażoną w kilogramach. Do prawidłowego odczytania maksymalnego obciążenia jednej opony musimy użyć tabeli, takiej jak poniższa.

Jeżeli zatem na naszej oponie, tuż za rozmiarem znajdziemy wartość np. 85, oznacza to, że indeks nośności tej opony wynosi 515 kg.

Tuż za wartością liczbową wyrażającą nośność opony znajdziemy literę, wskazującą na indeks prędkości, informujący o maksymalnej prędkości, z jaką można poruszać się wykorzystując daną oponę. Aby odczytać tę wartość, znów musimy posłużyć się tabelą.

Jeżeli przykładowo, na naszej oponie, tuż za liczbą wskazującą na nośność, znajdziemy literkę H, oznacza to, że prędkość maksymalna, z jaką możemy poruszać się wykorzystując oponę to 210 km/h.

Data produkcji opony

Bardzo ważną informacją, którą możemy odczytać bezpośrednio z opony jest jej data produkcji. Jest ona podana w sąsiedztwie kodu DOT (Department of Transportation – potwierdzenie, że opona spełnia normy bezpieczeństwa). Ostatnie cztery znaki po kodzie DOT to cyfry. Pierwsze dwie oznaczają tydzień, a kolejne rok produkcji opony. Przykładowo, jeżeli po kodzie DOT znajdziemy numer 0419, naszą oponę wyprodukowano w czwartym tygodniu 2019 roku.

Opony wchodzące w skład jednego kompletu mogą mieć różne daty produkcji i pochodzić z różnych fabryk. Wynika to z faktu, że podczas transportu i magazynowania opony mieszają się między sobą. Nie wpływa to negatywnie na ich właściwości.

Homologacja opon

Opony dopuszczone do użytku w Unii Europejskiej oznaczone są literą “E” (od instytucji, która go przyznaje: Economic Commision of Europe). Kolejnym elementem oznaczenia jest cyfra, która określa kraj, w którym opona została pierwszy raz zarejestrowana i udzielono jej homologacji (zgodnie z poniższą tabelą). Brak litery “E” przed liczbą przypisaną do kraju oznacza, że opona nie jest dopuszczona do użytku na terenie Unii Europejskiej.

Istnieje też specjalne oznaczenie “S”, które posiadają opony spełniające określony limit hałasu mijania.

Na oponach można znaleźć też oznaczenia dotyczące homologacji udzielanych przez poszczególnych producentów:

• ★ – BMW, Mini
• AO – Audi
• AM4, AM 8, AM 9, AM 5, AMV, AM – Aston Martin
• AMP – Aston Martin, Pagani
• AMS – Aston Martin, Maserati
• AR, ARR – Alfa Romeo
• B, B1, BC, BL – Bentley
• BM – Mini
• DA – Dacia
• DC – Daimler Chrysler
• F – Ferrari
• FI – Fiat
• FO, FO2 – Ford
• GM – Hummer
• HO – Honda
• HY – Hyundai
• J, JRS – Jaguar
• L – Lamborghini
• LA – Lancia
• LR – Land Rover, Range Rover
• LS – Lotus
• MC, MC 1 – Mclaren
• MGT – Maserati
• MO, MO1 – Mercedes-Benz AMG, Maybach
• MOE – Mercedes-Benz Run Flat
• M3 – BMW w wersjach M
• N0, N1, N2, N3, N4, N5, N6 – Porsche
• OP – Opel
• PE – Peugeot
• R01 / RO2 – Audi w wersjach S i RS
• RE – Renault
• SK – Skoda
• TO – Toyota
• TO RR – Toyota w wersji RPA
• VW, V0 – Volkswagen

Symbole M+S i 3PMSF

Oznaczenie M+S (Mud and Snow) można znaleźć na oponach, których bieżnik został przystosowany i przetestowany podczas pracy na błotnistym i zaśnieżonym podłożu. Z kolei symbol 3PMSF (Three-Peak Mountain Snowflake) w postaci trzech szczytów i płatka śniegu, stosuje się na oponach zimowych, które są zgodne z normami i wytycznymi narzuconymi przez Unię Europejską. Jest to jedyne oznaczenie, które świadczy o wysokiej sprawności opony w warunkach zimowych.

Rant ochronny w oponie samochodowej – symbole

Rant ochronny w oponie samochodowej ma za zadanie chronić felgę przed uszkodzeniami spowodowanymi m.in. kontaktem z krawężnikami. W przypadku opon różnych producentów, technologie rantów ochronnych nazywane są inaczej (wyjątkiem są opony firm Michelin, Pirelli i Bridgestone, których opony nie posiadają dodatkowych oznaczeń nawet w przypadku posiadania rantu ochronnego), różne są również oznaczenia:

• RFP (opony marki Goodyear) – technologia Rim Fringe Protector,
• FP (opony marki Goodyear)– technologia Fringe Protector,
• MFS (opony marki Dunlop) – technologia Maximum Flange Shield,
• FR (opony marki Continental) – technologia Felgen Ripen.

Opony dętkowe i bezdętkowe 

Obecnie nawet 98% będących w użyciu opon samochodowych to modele bezdętkowe. Jest to technologia, która całkowicie zdominowała rynek motoryzacyjny przede wszystkim za sprawą zwiększenia bezpieczeństwa i komfortu kierowców, a także przedłużenia żywotności opon. Klasyczna dętka (czyli napełniony powietrzem balon umieszczony między oponą a felgą) była bardzo podatna na przetarcia, przebicia i przecięcia. Uszkodzona dętka musiała zostać wymieniona i ponownie napompowana, aby można było kontynuować jazdę. W oponach bezdętkowych została ona zastąpiona specjalną gumową wkładką uszczelniającą. Dzięki temu opona zaczęła przylegać bezpośrednio do felgi i stała się znacznie bardziej odporna na uszkodzenia.

Na oponach można znaleźć następujące oznaczenia:

• TL (Tubeless Tyre) – opona bezdętkowa,
• TT (Tube Type Tyre) – opona dętkowa.

Aktualnie opony dętkowe występują w samochodach klasycznych, w niektórych motocyklach, w hulajnogach elektrycznych, a także w rowerach.

Prawidłowy montaż opony – oznaczenia 

Litery FR oznaczają, że opona posiada zabezpieczenie przed uszkodzeniem krawędzi felgi. Kod ML sugeruje, że opona posiada wzmocnioną strukturę wewnętrzną. Oznaczenie RFT (niekiedy R/F) informuje, że mamy do czynienia z oponą typu run-flat. To opona, której struktura pozwala na kontynuowanie jazdy i bezpieczny powrót do domu po jej przebiciu spowodowanym np. najechaniem na ostry przedmiot. Ten kod łatwo pomylić z kodem RF, oznaczającym oponę wzmocnioną, o podwyższonym indeksie nośności. Niektórzy producenci nie stosują kodu RF, zastępując go skrótem Reinf. (od reinforced).

Opony mogą posiadać także oznaczenia RIGHT i LEFT, które sugerują stronę pojazdu, na której należy je zamontować. Ważne jest także oznaczenie opon kierunkowych opisywane jako ROTATION i zawierające strzałkę, która wskazuje, w którym kierunku powinno obracać się koło po prawidłowym montażu opony.

Kiedy na krawędzi opony znajdziemy litery OE, oznacza to, że była ona zastosowana na pierwszy montaż w pojeździe. To ważna informacja np., kiedy klient zastanawia się nad przebiegiem opony, w pojeździe który kupił jako używany.

Istotnym parametrem jest też oznaczenie MAX INFLATION informujące o maksymalnym ciśnieniu powietrza, które może przyjąć dana opona. Parametr wyrażony jest w kilopaskalach (kPa) lub funtach na cal kwadratowy (PSI). Jest to maksymalne ciśnienie, a nie ciśnienie, którym należy oponę pompować. Informację o zalecanych wartościach ciśnienia znajdziesz na – w zależności od modelu samochodu – tabliczce umieszczonej na przednich drzwiach, słupku lub na klapce wlewu paliwa.