Wielu użytkowników samochodów przypomina sobie o istnieniu przewodów wysokiego napięcia dopiero wtedy, gdy zaczynają odmawiać posłuszeństwa. Jest to powód, dla którego serwisy samochodowe powinny zwracać kierowcom uwagę na ten element pojazdu.

Czytając plany obsługi pojazdów można znaleźć wiele informacji dotyczących wymiany olejów, filtrów, pasków rozrządu, świec zapłonowych – natomiast niejednokrotnie nie ma żadnej wzmianki o przewodach wysokiego napięcia.

Przewody wysokiego napięcia pracują w ekstremalnych warunkach. Mając ciągły kontakt ze zmiennymi temperaturami, wilgocią i solą, ich izolacja musi być odporna na napięcia rzędu 30 kV. Jeśli w silniku pojawią się jakieś wycieki, to mogą one dodatkowo niekorzystnie wpłynąć na izolację przewodów. Innym niekorzystnym zjawiskiem może być uszkodzenie izolacji w wyniku ocierania o inne elementy silnika. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być niedokładne zamocowanie lub zastosowanie przewodów o niewłaściwej długości. Nawet w przypadku, gdy przewody są eksploatowane w dość dobrych warunkach – bez wycieków i z zamontowaną osłoną pod silnikiem – ich izolacja i tak ulega stopniowemu starzeniu.

Przykładowo, oferowane przez firmę Janmor z Pabianic przewody zapłonowe z izolacją silikonową charakteryzują się odpornością na przebicie do 70 kV. Stanowi to znaczny zapas w stosunku do napięć występujących podczas normalnej pracy układu zapłonowego. Z biegiem czasu w wyniku wspomnianego wcześniej starzenia, odporność ta maleje i w wyniku tego może nastąpić przebicie. Zjawisko to zachodzi w przewodach wszystkich producentów, łącznie z tymi stosowanymi na pierwszy montaż. Dlatego, po upływie około dwóch lat, przewody wysokiego napięcia powinny zostać wymienione na nowe.

Drugim, obok czasu, czynnikiem mającym wpływ na zużycie przewodów jest przebieg pojazdu. Dotyczy to w szczególności przewodów z rdzeniem węglowym, który ulega stopniowemu wypalaniu, a to z kolei skutkuje wzrostem oporności i osłabieniem iskry. Wartością graniczną jest tutaj przebieg rzędu 50-60 tys. km. Po jego przekroczeniu przewody, także te z rdzeniem miedzianym i ferrytowym, powinny zostać wymienione na nowe. W przypadku eksploatacji silnika na paliwie LPG lub CNG wymiany przewodów powinno się dokonać po roku lub przejechaniu 30 tys. km. Wynika to z wyższego o kilka kV napięcia potrzebnego do jonizacji tego rodzaju mieszanki paliwowo – powietrznej.

Można powiedzieć, że obecność instalacji gazowej jest pewnego rodzaju „papierkiem lakmusowym” obnażającym wszelkie niedoskonałości układu zapłonowego, a zwłaszcza przewodów wysokiego napięcia. W praktyce warsztatowej można spotkać takie przypadki, gdy układ zapłonowy poprawnie pracuje na benzynie, a na LPG już nie.

Jeśli przewody są niewłaściwie eksploatowane, to ich uszkodzenie może nastąpić znacznie wcześniej. Aby przybliżyć ten problem, można porównać przewód wysokiego napięcia do rury transportującej płyn pod wysokim ciśnieniem. Cewka zapłonowa pełni rolę pompy wytwarzającej ciśnienie, a świeca zapłonowa zaworu je upuszczającego. Jeśli z jakiegoś powodu to ciśnienie, czyli w tym przypadku wysokie napięcie, nie zostanie rozładowane np. w wyniku spadnięcia przewodu, to może nastąpić pęknięcie, czyli przebicie tego przewodu. Do takiej awarii można przyczynić się podczas nieuważnej naprawy auta, kiedy „badamy” pracę silnika poprzez zdjęcie „fajki”.

Jakiekolwiek rozłączanie elementów układu zapłonowego w czasie pracy silnika jest niedopuszczalne i może doprowadzić do poważnej awarii, z uszkodzeniem modułu zapłonowego lub sterownika silnika włącznie. Może się okazać, że przewód zapłonowy poddany takiemu „sprawdzeniu” pozornie będzie pracował poprawnie, odmawiając posłuszeństwa  w wilgotny poranek.

Należy o tym pamiętać także podczas badania ciśnienia sprężania w cylindrach. W trakcie takiej próby najlepiej jest wyłączyć układ zapłonowy, odłączając na przykład czujnik położenia wału. Jeśli jest to niemożliwe, wykręcone świece najlepiej włożyć w końcówki przewodów zapłonowych i położyć je w miejscu zapewniającym dobry kontakt z „masą”.

Innym przykładem uszkodzenia spowodowanego niewłaściwą eksploatacją jest przebicie przewodów będące następstwem mycia komory silnika. Jeśli zachodzi konieczność wykonania tej czynności, to należy zadbać, aby po jej zakończeniu dokładnie wysuszyć wszystkie elementy układu zapłonowego. Resztki wody powinny zostać usunięte zwłaszcza z zagłębień w głowicy, w których znajdują się świece i z okolic cewki zapłonowej. Usunięcia pozostałej po myciu wody należy oczywiście dokonać przed uruchomieniem silnika.

Niekontrolowane przebicie, pojawiające się w miejscu łączenia przewodów wysokiego napięcia z cewkami, powodowało uszkodzenie modułu. Wspomniano również, że zgubny wpływ na izolację przewodów mogą też mieć substancje ropopochodne, np. olej wyciekający z uszczelki pokrywy zaworów.

Przebicie pojawiające się w przewodach zapłonowych lub innych elementach układu można porównać z wydeptaną ścieżką na skróty. Jeśli iskra przeskoczyła nie na elektrodach świecy, a przykładowo przez izolację przewodu, to następnym razem też będzie próbowała pójść na skróty tą ścieżką. Będzie to skutkowało wypadaniem zapłonów i nierównomierną pracą silnika.

Tak więc, po osiągnięciu określonego przebiegu lub czasu eksploatacji przewody wysokiego napięcia powinniśmy wymienić na nowe, nawet wtedy, gdy nie wykazują oznak nieprawidłowej pracy. Wymiany na nowy komplet dokonujemy oczywiście także w przypadku wystąpienia jakiejkolwiek usterki. Zaniedbanie tego może doprowadzić do mniej lub bardziej dotkliwych konsekwencji.

Z pozoru niegroźne objawy, w postaci okresowego przerywania silnika, mogą doprowadzić do zniszczenia katalizatora czy uszkodzenia kolektora ssącego, w wyniku tzw. zjawiska „Back Fire”, występującego podczas eksploatacji pojazdów zasilanych LPG. Warto więc ponieść stosunkowo niewielki koszt kompletu przewodów wysokiego napięcia, na przykład oferowanych przez firmę Janmor, by zapewnić pewną i bezawaryjną eksploatację samochodu.