Brak faktycznej kontroli państwa nad SKP odbija się na całej branży i przyczynia do zwiększenia niebezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce.

Konferencja, w której wzięli udział Alfred Franke Prezes SDCM, Jarosław Cichoń Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Techniki Motoryzacyjnej oraz Jerzy Maliński Prezes MOVEO Organizacji Pracodawców Motoryzacyjnych, omawiała kłopoty i patologię polskiego systemu Stacji Kontroli Pojazdów. Spotkanie rozpoczęło przedstawienie odegrane przez aktorów Teatru Baza. Przedstawienie pokazało powiązanie i zależności pomiędzy funkcjonowaniem SKP, warsztatami, dystrybucją części, gospodarką i środowiskiem naturalnym.

Dziurawe kontrole techniczne
Na konferencji podkreślano, że wielu użytkowników samochodów pojawia się w warsztacie dopiero wtedy, kiedy awaria całkowicie uniemożliwi jazdę, choć rozsądek nakazywałby przeprowadzanie regularnych przeglądów i usuwanie na bieżąco usterek, szczególnie tych, które zagrażają bezpieczeństwu jazdy. Niestety upowszechnieniu się tych racjonalnych zachowań nie sprzyja dziurawy system obowiązkowych kontroli technicznych.

Statystki kłamią
Znaczna część pojazdów jeżdżących po drogach jest niesprawna. Przekłada się na wysoką liczbę wypadków. Według policyjnych statystyk zły stan techniczny pojazdu jest przyczyną zaledwie 1% wypadków. Niedoszacowanie to wynika z faktu, że policjanci przybyli na miejsce wypadku, w rubryce „przyczyna” często dla świętego spokoju wpisują: niedostosowanie prędkości do warunków drogowych. Kiedy jednak zapytamy stróżów prawa nieoficjalnie, np. za pomocą anonimowej ankiety (przeprowadziła ją Najwyższą Izbę Kontroli), wówczas dowiemy się, że ich zdaniem zły stan techniczny pojazdów odpowiada za aż 10% wypadków. Według Komisji Europejskiej w całej Unii odsetek ten wynosi 6%.

Miliony aut bez dopuszczenia do ruchu
Brzmi to szokująco, ale spośród 31 milionów pojazdów figurujących w bazach CEP, ważne badanie techniczne ma jedynie 16 milionów, zaś ważne polisy OC – 18,5 miliona. Nawet jeśli od ogólnej liczby odejmiemy 7 milionów „martwych dusz”, czyli samochodów, których tak naprawdę już nie ma, to jednak nadal w tym rachunku zostaną nam miliony aut, których właściciele nie dysponują aktualnymi badaniami technicznymi. Ile spośród tych samochodów jest codziennie eksploatowanych na drogach publicznych, nie wiadomo. Pewne jest natomiast, że każdy z nich to potencjalne śmiertelne zagrożenie, zarówno dla ludzi, którzy nim podróżują, jak również innych uczestników ruchu drogowego.

System rodzi patologie
Nieprawidłowości, do których dochodzi na stacjach kontroli pojazdów wynikają z przestarzałego systemu ewidencji. Stacje kontroli pojazdów mają uprawnienia, które delegowało na nie państwo, a jednocześnie działają na podstawie ustawy o wolności gospodarczej. Oznacza to, że liczba SKP jest nielimitowana i każdy może stację założyć. Kontrola pojazdów jest więc normalnym biznesem, w którym liczy się zysk, a podmioty gospodarcze ze sobą konkurują. Niestety nie da się tego robić za pomocą niższych cen, bo wysokość opłaty za badanie jest ustalana ustawowo. W efekcie niektóre stacje starają się przyciągać klientów pobłażliwym traktowaniem. W rezultacie dochodzi więc np. do takich sytuacji, że kiedy właściciel samochodu, który nie przeszedł pomyślnie badania na jednej SKP, zamiast do warsztatu, jedzie do innej stacji, w której o pieczątkę łatwiej. Krótko mówiąc, sumienni diagności przegrywają z nieuczciwą konkurencją i mniej rzetelnymi kolegami. Jak to się odbija na bezpieczeństwie ruchu drogowego pokazują m.in. badania prowadzone przez Inspekcję Transportu Drogowego. Aż w 40% przypadków inspektorzy zakwestionowali stan techniczny pojazdów.

Cierpi cała branża
Brak sprawnie działającego systemu kontroli pojazdów odbija się również negatywnie na gospodarce. Proceder dopuszczania do ruchu samochodów, które są ewidentnie niesprawne, dławi bowiem sektor usług warsztatowych i hamuje rozwój rynku części.
– Działalność tzw. liberalnych SKP, szkodzi całej branży motoryzacyjnej i bezpieczeństwu na drodze jednocześnie– uważa Bogumił Papierniok, dyrektor zarządzający firmy Moto-Profil. – Kierowca, który otrzymał, choć nie powinien, pieczątkę w dowodzie, nie odstawi samochodu do warsztatu, by zlecić stosowne naprawy. Warsztat nie wykona usługi, dystrybutor nie sprzeda części, a zamówień nie będzie miał przez to również ich producent – wyjaśnia Bogumił Papierniok.