Istnieje błędne przekonanie, że zakup stosunkowo taniej, automatycznej stacji klimatyzacji w zupełności wystarcza, by zapewnić klientom dobre usługi serwisowe przy zachowaniu niskich kosztów eksploatacji. To jeden z najczęstszych błędów popełnianych przez warsztaty samochodowe.

Popularność klimatyzacji w samochodach rośnie – szansa dla warsztów

Aby stać się wiarygodnym, rozpoznawalnym serwisem klimatyzacji, potrzeba wszystkim inwestycji w sprzęt i profesjonalną edukację. Peter Valek, Product Manager w Denso Europe After Market wyjaśnia, w jaki sposób działają układy klimatyzacji samochodowej oraz jakie są ich najczęstsze usterki.

Jak działają układy klimatyzacji?

Układ klimatyzacji samochodowej jest zaprojektowany w taki sposób, aby zapewnić kierowcy i pasażerom komfortowe warunki podróży niezależnie od pogody. Najistotniejszymi czynnikami są temperatura, wilgotność powietrza, promieniowanie cieplne oraz czyste powietrze.

Wszystkie samochodowe układy klimatyzacji opierają się na zjawisku sprężania pary i wykorzystują czynnik chłodniczy do zamiany dużych ilości ciepła z powietrza wdmuchiwanego do samochodu, by chłodzić, ogrzewać i osuszać wnętrze pojazdu. Cykl chłodniczy składa się z czterech głównych elementów: parownika, sprężarki, skraplacza i zaworu rozprężnego. Dwa z nich odpowiadają za wzrost i spadek ciśnienia oraz temperatury, dwa pozostałe służą odprowadzaniu ciepła.

Osuszacz lub zbiornik akumulacyjny

W zależności od budowy układu klimatyzacji, jest on wyposażony albo w osuszacz, albo w zbiornik akumulacyjny. Systemy z termicznym zaworem rozprężnym lub TXV posiadają osuszacz zamontowany za skraplaczem, a systemy wykorzystujące dysze dławiące posiadają zbiornik akumulacyjny zainstalowany za parownikiem. Ich funkcje są ogólnie takie same, z tym wyjątkiem, że osuszacz oddziela gaz, a zbiornik akumulacyjny – ciecz.

Do ich pozostałych zadań należą akumulowanie czynnika, filtracja i jego osuszanie. Po pewnym czasie może się okazać, że część elementów układu należy wymienić. Jeśli układ klimatyzacji był pusty lub został otwarty, zawsze wymień osuszacz lub zbiornik akumulacyjny, nawet jeśli został on otwarty tylko po to, by wymienić uszczelkę o-ring. Jest to spowodowane tym, że materiał osuszający, który jest przeznaczony do jednokrotnego montażu, nasyci się wilgocią podczas kontaktu z powietrzem z zewnątrz.

Do sterowania układem klimatyzacji wykorzystywane są różne czujniki. Jeżeli pojazd jest wyposażony w klimatyzację automatyczną, za utrzymanie komfortowych warunków odpowiadają czujniki temperatury, wilgotności, zanieczyszczenia powietrza i promieniowania słonecznego.

Kluczem jest regularna konserwacja układu

Aby zminimalizować ryzyko awarii układu klimatyzacji i jego kosztownych napraw, należy pamiętać o nim przez cały rok. Najczęstsze uszkodzenia klimatyzacji to:

• Zbyt mała ilość czynnika chłodniczego. Powoduje obniżenie wydajności chłodzenia i zatarcie sprężarki na skutek złego smarowania. Główne przyczyny to niekorzystanie z klimatyzacji przez długi czas (np. jest używana tylko latem) i przeciekający skraplacz lub wąż/rura
• Niewłaściwy olej lub barwnik UV powodują złe smarowanie sprężarki i/lub zatykanie zaworu rozprężnego lub dyszy dławiącej. Spowodowane jest mieszaniem niewłaściwych olejów
• Niewystarczające oczyszczenie cyklu chłodniczego po zatarciu sprężarki. Awaria sprężarki oznacza, że wymagana jest wymiana większej ilości części, a inne potrzebują intensywnego płukania. Niezastosowanie się do tych porad zwiększa ryzyko powtarzających się awarii sprężarki do czasu podjęcia niezbędnych działań
• Sprężanie cieczy, co skutkuje zatarciem się sprężarki lub hałasem. Zazwyczaj powodowane jest zbyt dużą ilością oleju w układzie oraz ładowaniem ciekłego czynnika do strony niskiego ciśnienia
• Przeciągnięta w czasie konserwacja lub brak konserwacji stacji obsługi klimatyzacji. Powoduje zatarcie sprężarki i zablokowanie zaworu rozprężnego
• Niewystarczająca wymiana ciepła w skraplaczu powoduje wysokie naprężenie termiczne sprężarki prowadzące do jej zatarcia. Przyczyną jest albo brak konserwacji oraz zanieczyszczenia zbierające się między skraplaczem a chłodnicą, albo uszkodzony wentylator skraplacza
• Uszkodzenie koła DL sprzęgła „zrywnego” skutkujące brakiem pracy sprężarki. Prawie we wszystkich przypadkach powodem jest nadmierny obrót kątowy koła pasowego wieloklinowego. Inną przyczyną może być za mała ilość czynnika chłodniczego

Podczas konserwacji ważne jest, aby używać odpowiednich narzędzi i sprzętu oraz wiedzieć, jakie elementy układu należy sprawdzić. Co więcej, równie istotne jest, aby stacje obsługi klimatyzacji były poddawane regularnym przeglądom, co zapewni ich skuteczne i czyste działanie. Bez regularnego serwisowania niemożliwe jest sprawdzenie stanu czynnika chłodniczego wewnątrz, co zwiększa ryzyko ładowania zanieczyszczonego i niewłaściwego czynnika chłodniczego lub oleju – co z kolei będzie skutkowało skargami niezadowolonych kierowców, domagających się usunięcia awarii układu klimatyzacji.