Obecnie w prawie każdym samochodzie znajdują się dwie sondy lambda: regulacyjna, umieszczona przed katalizatorem i diagnostyczna, znajdująca się za nim. Firma Denso przekonuje, że gdy zachodzi konieczność wymiany tych części warto stosować zamienniki o jakości części oryginalnych.

Przyczyny awarii sondy lambda

Sondy lambda, które zostały wyprodukowane zgodnie ze standardami części oryginalnych, zazwyczaj nie psują się bez udziału przyczyn zewnętrznych. Czujnik może zostać uszkodzony na skutek:

• Uderzenia mechanicznego, które spowoduje fizyczne uszkodzenie sondy lambda. Rdzeń urządzenia jest ceramiczny, dlatego jego upuszczenie może skutkować pęknięciem elementu pomiarowego. Uszkodzeniu może również ulec okablowanie. Inną przyczyną usterki może być woda, która dostała się do złącza sondy.
• Najczęstszą przyczyną usterek jest zanieczyszczenie czujnika. Cząsteczki spalin stopniowo osadzają się na elemencie pomiarowym, co powoduje spowolnienie reakcji sondy i jej nieprawidłowe funkcjonowanie. Ostatecznie sonda pracuje zbyt wolno, by zostać wykryta przez elektroniczny moduł sterujący pracą silnika (ECU) – wtedy zapala się kontrolka MIL, sygnalizująca usterkę silnika.

Denso przekonuje, że jeśli sondę lambda trzeba wymienić, lepiej wybrać sprawdzoną część o jakości pierwszego montażu niż tani zamiennik. Wysoka jakość materiałów, projekt i wykonanie są kluczowe, by sondy lambda – narażone na wpływ niekorzystnych warunków panujących w układzie wydechowym pojazdu – działały efektywnie. Należy wziąć pod uwagę zwłaszcza ekstremalne różnice temperatur, silne drgania, wodę i osady chemiczne, z którymi sondy muszą na co dzień się zmagać.

Różnice temperatur, prędkość obrotowa silnika (RPM) i jego obciążenie – te oraz inne zmienne powodują, że ilość wtryskiwanego paliwa musi być nieustannie regulowana. Aby osiągnąć optymalne spalanie (tzw. mieszankę stechiometryczną, w której na 1 kg paliwa przypada 14,7 kg powietrza), dostosowywanie ilości wtryskiwanego paliwa musi odbywać się jak najszybciej. To oznacza, że kluczowym czynnikiem wpływającym na efektywność pracy sond lambda jest czas reakcji:

• Krótszy czas rozgrzewania oznacza, że sonda szybciej będzie aktywna
• Krótszy czas reakcji oznacza, że sonda szybciej zareaguje na zmiany w składzie emitowanych spalin
• Dysponując szerokim spektrum danych dostarczonych przez sondy lambda, moduł sterujący pracą silnika (ECU) również może szybciej reagować na zmiany

Drugim istotnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę, jest trwałość sond lambda. Na żywotność czujników wpływ mają zwłaszcza wysokie temperatury i ich duże wahania, które znacząco skracają czas funkcjonowania sond.

Tańsze części o niższej jakości mogą się wydawać atrakcyjną alternatywą, ale dla końcowego klienta ta oszczędność może być tylko pozorna, z powodu późniejszych kosztów serwisu i napraw. Niska cena sond lambda często wiąże się z ich słabszą jakością i znacząco krótszym czasem eksploatacji. Takie zamienniki są mniej odporne na ekstremalnie wysokie temperatury, co jest zazwyczaj spowodowane modyfikowaniem sond – skracaniem okablowania i reinstalacją wtyczki, by dopasować sondę do konkretnego pojazdu. Słabsze są zwłaszcza ręcznie skracane przewody. Zlutowane kable wpływają na skrócenie eksploatacji produktu, ze względu na niską temperaturę topnienia cyny i mniejszą odporność takiego połączenia.

Instalacja sondy lambda

Po zainstalowaniu zamiennika sondy lambda mechanik musi się upewnić, że pomiędzy nową częścią a komputerem pokładowym nie ma problemów z komunikacją. W tym celu testuje, uruchamia i konfiguruje różne cykle jazdy. Proces trwa tak długo, aż samochód rozpozna 3 do 5 typowych cykli, wstępnie zdefiniowanych przez producenta auta – wtedy kontrolka ostrzegawcza MIL zgaśnie. Po tej wstępnej konfiguracji układ diagnostyki pokładowej rozpocznie sprawdzanie prawidłowego funkcjonowania sondy lambda. Dlatego – gdy procedury nie są przestrzegane i zastosowany został niekompatybilny lub zmodyfikowany czujnik – problemy, które na początku wydawały się rozwiązane, ponownie się pojawią. System pokładowy będzie bowiem starał się rozpoznać funkcjonalność czujnika. Sonda lambda nie będzie działała na optymalnym poziomie, wpływając negatywnie na zużycie paliwa i poziom emisji spalin.

Firma Denso przekonuje, że niezależnie od tego, jak skutecznie i profesjonalnie została przeprowadzona instalacja, samochód wciąż może sprawiać problemy, jeśli zamontowana została sonda lambda niskiej jakości. Niezadowolony właściciel samochodu będzie wielokrotnie wracał do warsztatu, zgłaszając reklamacje, co może skutkować gwałtownym spadkiem zaufania do danego warsztatu, hurtowni lub dystrybutora.

Przeznaczone na rynek wtórny sondy lambda Denso produkowane są zgodnie ze standardami OE. Czujniki są spawane laserowo i wielokrotnie testowane podczas procesu wytwarzania (zarówno na linii produkcyjnej, jak i poza nią). Części są pokrywane specjalnymi powłokami zapobiegającymi osadzaniu się sadzy oraz innych zanieczyszczeń.