Współczesne oleje muszą być bardzo wytrzymałe nie tylko ze względu na wyższe ciśnienia obciążające całą konstrukcję nowoczesnych silników, lecz także z powodu wydłużających się przebiegów między wymianami oleju.

Silniki spalinowe już od swojego powstania nieustannie ewoluują, jednak w ostatnich latach ten rozwój nabrał tempa, jakiego do tej pory nie znaliśmy. Z jednej strony normy Euro nakładają coraz bardziej rygorystyczne limity w zakresie dopuszczalnej emisji spalin, z drugiej zaś kierowcy oczekują coraz mocniejszych silników, które spalają mniejsze ilości paliwa. Aby sprostać tym sprzecznym wymaganiom, obecnie opracowuje się silniki o małych pojemnościach, ale z turbosprężarkami dla zwiększenia mocy. Ponieważ takie wysilone jednostki pracują pod większymi obciążeniami, w wyższych temperaturach i z większymi ciśnieniami niż jeszcze kilka lat temu, wymagają dużo bardziej zaawansowanych środków smarnych.

Adaptacyjna technologia FST^TM

Wymaganiom producentów i oczekiwaniom kierowców wychodzi naprzeciw nowa technologia FST^TM (Fluid Strength Technology^TM) opracowana przez firmę Castrol. Stosowana w olejach Castrol EDGE i Castrol EDGE Professional technologia umożliwia wykorzystanie zmiennego ciśnienia w filmie olejowym znajdującym się pomiędzy współpracującymi elementami silnika i dostosowanie trwałości tego oleju do zmiennych warunków pracy. W przypadku małych obciążeń (np. w czasie jazdy ze stałą prędkością), kiedy ciśnienie w filmie olejowym jest niskie, olej zachowuje płynność, a niewielkie opory wewnętrzne oleju umożliwiają lżejszy bieg silnika i zmniejszenie oporów tarcia. W rezultacie zyskujemy mniejsze zużycie paliwa i niższą emisję spalin. Natomiast podczas dużych obciążeń następuje gwałtowny wzrost ciśnienia w filmie olejowym (nawet do 10 ton/cm2). Dotyczy to szczególnie wałka rozrządu współpracującego z popychaczem zaworowym lub panewek korbowodów w momencie korzystania z pełnej mocy silnika. Olej musi wówczas charakteryzować się bardzo dużą wytrzymałością, która zapewni ochronę współpracujących elementów i nie dopuści do kontaktu metal-metal. Przy tak dużych obciążeniach technologia FST^TM umożliwia wzmocnienie filmu olejowego, który przeciwstawia się wzrastającym siłom próbującym rozerwać ochronną warstwę oleju.

Badania techniczne

Możliwości tego innowacyjnego rozwiązania sprawdzono podczas testów. Pierwszy z nich polegał na zbadaniu trwałości filmu olejowego poprzez rejestrowanie kontaktów metal-metal. Do próby wybrano elementy podlegające największym obciążeniom – wałek rozrządu współpracujący z popychaczem zaworowym. Olej – jedyna warstwa rozdzielająca te dwie części – musi wytrzymać działanie sił przekraczających 10.000 kg na centymetr kwadratowy. Test na wytrzymałość oleju udowodnił, że w warunkach maksymalnych obciążeń roboczych w szerokim zakresie prędkości obrotowych Castrol EDGE z technologią FST^TM redukuje kontakt pomiędzy pracującymi powierzchniami metalowymi silnika do 40 proc. skuteczniej niż wiodący olej konkurencji.

Drugim badaniem była próba na odporność oleju. W tym teście oceniano zdolność oleju do utrzymania trwałego filmu olejowego na maksymalnych obrotach silnika w bardzo długim czasie. Do próby wykorzystano samochód testowy. Jego silnik ustawiono na maksymalne obroty i pozostawiono w tym trybie tak długo, aż olej straci swoje właściwości i dojdzie do zatarcia silnika. Podczas testu zużyto 13.650 litrów paliwa i 4 komplety opon, ale silnik przez cały czas pracował na tym samym oleju. Okazało się, że w warunkach maksymalnego obciążenia silnika Castrol EDGE z formułą FST^TM zachował wytrzymałość filmu olejowego 35 proc. dłużej niż wiodący olej konkurencji.

Najbardziej wytrzymałe oleje

Castrol EDGE i Castrol EDGE Professional z technologią FST^TM to gamy najbardziej wytrzymałych i zaawansowanych olejów silnikowych Castrol, które skutecznie redukują kontakt pomiędzy metalowymi częściami silnika, obniżają tarcie i zapewniają długą bezawaryjną pracę silnika. Dzięki unikatowej formule FST^TM olej dynamicznie dostosowuje się do obciążeń, jakie panują w danej chwili wewnątrz silnika, zachowując trwały film olejowy bez względu na warunki pracy.

Paweł Mastalerek
Kierownik Techniczny Castrol