29 września 2011 w Warszawie spotkali się przedstawiciele Komisji Europejskiej i polskiego rządu, reprezentanci niezależnych producentów i dystrybutorów części motoryzacyjnych oraz szefowie organizacji zrzeszających dystrybutorów części samochodowych z krajów członkowskich Unii Europejskiej, by wspólnie rozmawiać o branży motoryzacyjnej i jej przyszłości. Tego dnia Warszawa stała się motoryzacyjną stolicą Europy.
Kongres FIGIEFA po raz pierwszy odbył się w państwie tak zwanej „Nowej Unii”, czyli w Polsce. Kongres zorganizowany przez Stowarzyszenie Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych, zastąpił w tegorocznym kalendarzu wydarzeń w branży motoryzacyjnej Konferencję Niezależnego Rynku Motoryzacyjnego. Współorganizatorem Kongresu była także FIGIEFA, czyli międzynarodowa federacja reprezentująca niezależnych dystrybutorów, do której aktywnych członków należy SDCM.
„Przesłanie Kongresu FIGIEFA i SDCM było jednoznaczne – branża motoryzacyjna potrzebuje odpowiednich regulacji prawnych, które pozwolą firmom na działanie w konkurencyjnych warunkach” – podsumował Alfred Franke, prezes SDCM.
Świadomość tego mają zarówno decydenci w Polsce, jak i w Brukseli. Minister Grażyna Henclewska, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, wspomniała o powyższej kwestii witając gości Kongresu. Jako przewodnicząca Międzyresortowego Zespołu do Spraw Wzrostu Konkurencyjności Przemysłu Motoryzacyjnego wyraźnie podkreśliła wkład niezależnego rynku motoryzacyjnego w gospodarkę narodową i tworzenie miejsc pracy. Dziękując za możliwość bezpośredniego przyjrzenia się funkcjonowaniu dystrybutorów i producentów części motoryzacyjnych, w czasie zorganizowanych przez Stowarzyszenie wizyt, zapewniła o poparciu dla działań na rzecz wolnej konkurencji w motoryzacji.
Z punktu widzenia Brukseli
Gościem honorowym Kongresu był Philippe Jean, szef Zespołu ds. Przemysłu Motoryzacyjnego Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. przedsiębiorstw i przemysłu. Rola Philippe Jeana jest nie do przecenienia w pracach Grupy Wysokiego Szczebla CARS21, którą reaktywowano w końcu 2009 roku. Nieustannie zmieniająca się branża motoryzacyjna wciąż potrzebuje nowych rozwiązań prawnych lub modyfikacji istniejących, by sprostać wyzwaniom, które przed nią stoją. Dlatego zadaniem CARS21 ma być określenie niezbędnych regulacji prawnych dla poprawy konkurencyjności i ekonomicznej sytuacji europejskiego sektora motoryzacyjnego.
Polska jest reprezentowana w CARS21 przez wicepremiera i ministra gospodarki Waldemara Pawlaka, a SDCM ma dwóch ekspertów w Grupach Roboczych, gdzie odbywa się merytoryczna praca nad przyszłymi ramami prawnymi. Mimo to, środowisko niezależnego rynku motoryzacyjnego odczuwa nierównowagę między koncernami samochodowymi a aftermarketem w pracach CARS21. Podczas panelu poświęconego tej tematyce Bogumił Papierniok, jeden z ekspertów SDCM w grupach roboczych CARS21 pytał o to Janusza Kipigrocha z Ministerstwa Gospodarki. Rynek napraw, części zamiennych i serwisu jako rynek niezależny od rynku nowych pojazdów jest jednocześnie jego niezbędnym uzupełnieniem. Decyzje techniczne, prawne i inne dotyczące nowych pojazdów nie mogą wywierać niekorzystnego wpływu na rynek napraw, części zamiennych i serwisu.
Dyskusji tej przysłuchiwał się z zainteresowaniem Philippe Jean. Wcześniej z jego strony padły bardzo oczekiwane przez przedstawicieli rynku niezależnego słowa, że dostęp do informacji technicznej potrzebny jest wszystkim niezależnym operatorom, a nie tylko warsztatom. „Aby chronić rynek niezależny, dostęp do informacji technicznej musi być prawnie uregulowany tak, by niezależni operatorzy mogli bez problemu korzystać z otrzymanych informacji” – stwierdził Philippe Jean.
Klauzula Napraw – z korzyścią dla wszystkich
Doskonałym przykładem bezpośredniego i korzystnego wpływu przepisów prawnych na funkcjonowanie firm jest Klauzula Napraw. Po trzech latach od jej wprowadzenia w Polsce, widać wyraźnie, że skorzystali na tym nie tylko przedsiębiorcy, ale także konsumenci (kierowcy) i państwo. W krajach, gdzie obowiązuje Klauzula Napraw, koncerny samochodowe obniżają ceny części, dopasowując je do cen części oferowanych na niezależnym rynku. Tymczasem w krajach takich, jak Francja, gdzie producenci samochodów w bardzo restrykcyjny sposób korzystają z prawa ochrony wzorów widocznych części zamiennych, ceny są maksymalnie windowane. Przykładowo, w latach 2006-2011 ceny części motoryzacyjnych na rynku francuskim wzrosły o 26%, a w tym samym okresie średnia wrostu cen dóbr konsumpcyjnych wynosiła w tym kraju zaledwie 7%.
Gościom Kongresu (a wśród nich decydentom) pokazano też na przykładzie Polski, jak brak obaw o zastrzeżenie wzorów części wpłynął pozytywnie na wzrost produkcji i eksportu oraz poszerzenie asortymentu. Przykładowo, od czasu wejścia w życie Klauzuli Napraw, jeden z krajowych dystrybutorów zwiększył swoją sprzedaż części zewnętrznych poza granice kraju o niemal 90%. Dla porównania w tym samym czasie wzrost sprzedaży części eksploatacyjnych wyniósł 38%. Jednocześnie liczba typów części zewnętrznych (referencji) dostępnych w ofercie tego dystrybutora wzrosła o 44%. Dzięki temu wzrosło także zatrudnienie i zwiększyły się przychody budżetu państwa z tytułu podatków i składek ZUS.
„Klauzula Napraw umożliwiła konkurencję, która skutecznie ograniczyła szarą strefę i zmniejszyła segment „zrób to sam”, wymuszając jednocześnie rywalizację jakościową między uczestnikami rynku” – podkreśla Alfred Franke, prezes SDCM.
Forum Motoryzacja dla wszystkich – polska inicjatywa
O tym, jak bardzo motoryzacja wpływa na państwo, przedsiębiorców i konsumentów mówili eksperci Forum Motoryzacja dla wszystkich. Forum łączy ekspertów wywodzących się zarówno ze środowisk przedsiębiorców jak i naukowych. W czasie panelu dyskusyjnego z udziałem trojga członków Forum, Piotr Maciejewski, ekspert ds. nowych technologii potwierdził, że zmiany, jakie zaszły w budowie samochodów w ciągu ostatnich 20 lat zasługują na miano rewolucji technologicznej. Najlepszym przykładem było porównanie dwóch modeli tej samej marki – ten obecnie produkowany ma 70 sterowników elektronicznych, a jego odpowiednik z 1970 roku – zero.
Rozwiązania odpowiedzialne za bezpieczeństwo są już powszechnie stosowane w samochodach, konieczna jest jednak ich regularna diagnostyka, co jest wyzwaniem dla stacji kontroli pojazdów – powiedział Marcin Barankiewicz, ekspert ds. zapewnienia nowoczesnych ram prawnych. W planach jest diagnozowanie elektroniczne systemów bezpieczeństwa, ale by było to możliwe koniecznie jest stworzenie wspólnego standardu przez producentów samochodów tak, by SKP mogło badać wszystkie samochody przy użyciu jednego urządzenia.
Z kolei prezes Federacji Konsumentów, Aleksandra Frączek, ekspert ds. wolnej konkurencji i praw konsumenta, podkreśliła kwestię dostępności napraw coraz bardziej skomplikowanych samochodów dla konsumentów. Wolna konkurencja na rynku napraw i części zamiennych wymusza obniżenie cen i wzrost jakości usług. Brak barier dla konkurencji i korzystanie z prawa wyboru jest najlepszą gwarancją dostępności usług dla zmotoryzowanych klientów. Korzysta na tym każdy, nawet ci kierowcy, którzy odwiedzają wyłącznie autoryzowane stacje obsługi, gdyż konkurencja ze strony warsztatów niezależnych wymusza obniżanie cen nawet w ASO.
Nowe wyzwania dla niezależnych operatorów
Dotychczasowe sukcesy, w postaci przedłużenia rozporządzenia GVO czy wprowadzenia poprawek do rozporządzenia Euro 5 pokazały, jak ważne jest współdziałanie firm motoryzacyjnych. Jednocześnie wiadomo już teraz, że przed niezależnym rynkiem motoryzacyjnym stoją nowe wyzwania – mówiła Sylvia Gotzen, sekretarz generalna FIGIEFA. Najpilniejszą kwestią jest określenie, w ramach tzw. Security Forum, w jaki sposób niezależni operatorzy będą korzystać z dostępu do jednostek sterujących pojazdów.
Kolejne wyzwania wiążą się z wdrożeniem systemu eCall (emergency call), gdzie kierowca jednym przyciśnięciem guzika będzie mógł wezwać pomoc. Problem w tym, że na podstawie tej infrastruktury tworzone są systemy wiążące kierowcę (czyli klienta) wyłącznie z autoryzowanymi stacjami obsługi, co stanowi barierę w wolnej konkurencji. Brak konkurencji w tym obszarze to eliminacja z rynku warsztatów niezależnych, co przełoży się na wyższe ceny usług dla kierowców. Dlatego też temat ten znajduje się w obrębie zainteresowań FIGIEFA i SDCM.
Wyzwaniem dla motoryzacji jest także sprzedaż części i akcesoriów w internecie. To zjawisko ma zarówno pozytywne, jak i negatywne strony, o czym przekonywał gości kongresu prezes francuskiego stowarzyszenia FEDA, Michel Vilatte. Klient musi mieć pewność, że otrzyma część pasującą do jego samochodu, a przy dzisiejszej liczbie modeli aut i ich wariantów wyposażenia problem jednoznacznej identyfikacji potrzebnej części jest bardzo istotny. Internetowe „start-upy” często nie mają takiej bazy wiedzy jaką dysponują tradycyjni dystrybutorzy i dlatego często wprowadzają w błąd kierowcę.
O sprzedaży przez Internet wspomniał również John Wormald z firmy konsultingowej autoPolis, zaznaczając, że części motoryzacyjnych nie można porównywać z książkami czy DVD, gdzie 24-godzinny czas dostawy jest wystarczający. Wśród tradycyjnych dystrybutorów standardem są dostawy części do warsztatów nawet trzy razy dziennie, co sprawia, że to ogniwo dystrybucji wydaje się nie być zagrożone.
Rynek okiem analityków
W swojej prezentacji Wormald podkreślił znaczenie napraw dla segmentu autoryzowanego, dzięki którym dealerzy mogą generować zyski. Wszystko to za sprawą roboczogodziny, której koszt jest znacznie wyższy niż w warsztatach niezależnych oraz wyższych cen części zamiennych.
Analiza Johna Wormalda wykazała również, że światowy kryzys, wbrew obiegowym opiniom, nie był dla koncernów samochodowych ciosem. Potężne dotacje rządowe pozwoliły wyjść producentom pojazdów z kryzysu obronną ręką – nie mieliśmy do czynienia z falą bankructw i przejęć. Niewiele zmieniło się też na rynku warsztatów i dystrybutorów – mimo pewnych konsolidacji struktura tych sektorów nie zmieniła się.
Także analiza MotoFocus przedstawiona przez Alfreda Franke pokazała, że trendy w przychodach dystrybutorów i producentów części motoryzacyjnych, zarówno w Polsce jak i Europie, są pozytywne. Prognozuje się, że niecałe 17% dystrybutorów oraz 18% producentów w Europie odnotuje spadki przychodów w trzech kwartałach bieżącego roku w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Tymczasem około 28% zarówno dystrybutorów, jak i producentów zanotowało wzrost przychodów w granicach pomiędzy 10 a 20%. Podobne tendencje występują w Polsce – w grupie dystrybutorów wszystkie analizowane firmy prognozowały wzrost przychodów, z czego 40% powyżej 10%. Natomiast w przypadku warsztatów, niemal 30% badanych spodziewa się utrzymania wyniku z ubiegłego roku, a 23% przewiduje spadek obrotów w 2011 roku.
„Podsumowując tegoroczny Kongres można powiedzieć, że prognozy dla niezależnego rynku motoryzacyjnego są pozytywne, choć nie oznacza to, że nie ma kwestii budzących zaniepokojenie. Co istotne jednak, zarówno przedstawiciele branży, jak i decydenci mają świadomość, że prawo w bezpośredni sposób wpływa na kondycję finansową firm, ich rozwój i możliwość generowania zatrudnienia i wpływów budżetowych, w czym wydatny udział ma sektor niezależny. Dlatego uczestnictwo w takich wydarzeniach jak Kongres FIGIEFA i SDCM jest ważne, gdyż pomaga budować tą tak potrzebną nam wszystkich świadomość” – mówi Alfred Franke, prezes SDCM.
Organizatorzy Kongresu serdecznie dziękują partnerom tego wydarzenia – firmom Castrol, CAT LC, Mahle i Febi
Komentarze