Działanie amortyzatora w dużym uproszczeniu można opisać następująco: w cylindrze wypełnionym olejem porusza się tłok posiadający system kalibrowanych kanałów i zaworów. Zawory takie znajdują się też na dnie cylindra. Przepływ oleju jest dzięki temu odpowiednio dławiony i pozwala ograniczyć szybkość ruchu tłoka, a tym samym wytłumić jego drgania.
Amortyzatory hydrauliczne wszystkich producentów działają w oparciu o takie same zjawiska fizyczne. Produkty różnych wytwórców nie są jednak identyczne. Różnice tkwią zwykle w konstrukcji wspomnianych zaworów czy uszczelnień. Istotne jest też z jakich materiałów i przy pomocy jakich technologii wykonano poszczególne elementy. Wszystkie te szczegóły wpływają na trzy najistotniejsze dla użytkownika parametry, czyli skuteczność tłumienia drgań, trwałość i cenę amortyzatora.
Jednym z wiodących producentów elementów zawieszenia jest firma TRW. W jej fabrykach powstają zarówno części przeznaczone na pierwszy montaż (OE), jak i te przeznaczone na rynek wtórny. Te drugie posiadają oczywiście jakość taką jak części przeznaczone na pierwszy montaż.
W amortyzatorach TRW stosuje się obecnie technologię zwaną +3. Obejmuje ona następujące innowacyjne rozwiązania:
- Pierścień tłoka wykonany z PTFE. Powstaje on w wyniku pokrycia tłoka warstwą PTFE. Materiał ten posiada niski współczynnik tarcia, dużą odporność na zmienne temperatury i ciśnienia. Przekłada się to na długotrwałą szczelność układu tłok – cylinder. Konstrukcja tego tłoka jest też bardziej odporna na działanie sił bocznych, co jest szczególnie istotne przy zawieszeniach typu McPherson.
- Mirror Polishing Process – metoda ta polega na tym, że tłoczysko jest utwardzane, szlifowane, a następnie polerowane. Osiąga się dzięki temu chropowatość wynoszącą 0,08 μm. Chropowatość taka jest optymalna, ponieważ zapewnia jak najmniejsze zużycie uszczelnienia przy zachowaniu szczelności. Mniejsza chropowatość powoduje utratę szczelności. Dzięki temu uzyskujemy dużą trwałość uszczelnienia przy niezmiennych parametrach tłumienia.
-
Valve All Discs – wszystkie zawory są płytkowe (zarówno denne, jak i tłokowe). Zawory płytkowe dają większą precyzję działania niż sprężynowe. Sprężyna stosunkowo szybko zmienia swą charakterystykę, przez co zmienia się także siła tłumienia. Dokładność obróbki płytek stosowanych przez TRW to 0,01mm – zarówno wymiarów zewnętrznych, jak i otworów w płytce przez które przepływa olej. Dzięki temu można zapewnić precyzję siły tłumienia przy każdej prędkości tłoka. Dla amortyzatorów TRW tolerancja siły tłumienia jest mniejsza niż 10%.
Zaprojektowane przez inżynierów amortyzatory przed wejściem do produkcji seryjnej muszą przejść odpowiednie testy. W przypadku amortyzatorów TRW są to:
- Testy przy małych i dużych prędkościach mające na celu precyzyjne ustalenie siły tłumienia i wynikające z nich bezpieczeństwo i komfort jazdy.
- Testy wytrzymałościowe mające na celu sprawdzenie zachowania się amortyzatora przy długotrwałej eksploatacji.
- Jeden amortyzator z każdej partii poddawany jest badaniom na stole montażowym. Sprawdzana jest zgodność wymiarów i siły tłumienia.
-
Wszystkie nowe części są dostrajane do optymalnych parametrów podczas testów w warunkach normalnej eksploatacji drogowej.
Asortyment oferowanych przez TRW amortyzatorów obejmuje kolumny McPherson, wkłady tych kolumn, amortyzatory teleskopowe, amortyzatory z łożem sprężyny, amortyzatory kompensacji obciążenia i amortyzatory układów kierowniczych. Cały asortyment podzielony jest na dwie grupy: Performance Gas i Hydraulic Plus.
Mówiąc o amortyzatorach nie należy zapominać o elementach ściśle z nimi współpracujących. W szczególności są to łożyska górnego mocowania amortyzatora, zestawy ochronne i sprężyny.
Element górnego mocowania amortyzatora najczęściej ma postać gumowej poduszki, którą przykręca się do tłoczyska, a następnie cały podzespół mocuje się do nadwozia. Jeśli przeznaczona jest do osi przedniej to zawiera także łożysko kulkowe lub ślizgowe umożliwiające skręcanie kół.
Zestawy ochronne w postaci odbojów i osłon przeciw kurzowych mają bezpośredni wpływ na trwałość amortyzatorów. Osłony mają za zadanie chronić tłoczysko i uszczelnienie przed woda, piaskiem czy solą i innymi zanieczyszczeniami. Natomiast odboje chronią przed nadmiernym skokiem i tzw. „dobijaniem” zawieszenia. W wyniku tego niekorzystnego zjawiska powstają w zawieszeniu nadmierne naprężenia udarowe prowadzące do uszkodzeń zmęczeniowych lub zniszczenia zaworów znajdujących się w amortyzatorze.
Oprócz amortyzatorów firma TRW posiada w swej ofercie wiele referencji zarówno górnych mocowań, łożysk górnych mocowań, jak i zestawów ochronnych (czyli odbojów i osłon). Jest to o tyle istotne, że w przypadku prac związanych np. z wymianą amortyzatorów zachodzi często konieczność zastąpienia nowymi także tych elementów. Pozostawienie niesprawnych elementów współpracujących prowadzi do nieuchronnych reklamacji związanych np. z szybkim uszkodzeniem nowego amortyzatora. Kolejnym elementem ściśle współpracującym z amortyzatorem jest sprężyna. Utrata własności tłumiących amortyzatora może skutkować uszkodzeniem sprężyny i odwrotnie – zużyta, czy pęknięta sprężyna może uszkodzić amortyzator. Także uszkodzone górne mocowanie lub łożysko amortyzatora może doprowadzić do zniszczenia sprężyny.
Produkty oferowane przez firmę TRW pozwalają dokonywać w zespołach tłumiąco- resorujących napraw w pełni przywracających ich funkcjonalność. Nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne i zastosowane technologie dają gwarancję jakości na poziomie OE.
Komentarze