Elektryczny hamulec postojowy to rozwiązanie, które w wielu współczesnych samochodach zastępuje standardowy hamulec ręczny. Elektryczny hamulec postojowy ułatwia ruszanie pod górę, a także wspomaga działanie zaawansowanych systemów bezpieczeństwa aktywnego.

Hamulec EPB – charakterystyka

Wyjaśnimy, jak działa elektryczny hamulec postojowy i odpowiemy na pytanie, jak odblokować hamulec elektryczny?

Przez dziesiątki lat kierowcy przyzwyczaili się do dodatkowej dźwigni obok drążka zmiany biegów. Służyła ona do unieruchamiania auta podczas zatrzymania. Ułatwiała także ruszanie pod górę, zapobiegając staczaniu się auta. W razie wycieku płynu hamulcowego i pojawienia się tzw. miękkiego pedału hamulca, hamulec postojowy pozwalał na zatrzymanie samochodu.

W wielu nowych, współczesnych autach, pojawiło się zupełnie nowe rozwiązanie. To elektryczny hamulec postojowy. Zamiast dźwigni do sterowania służy przycisk z oznaczeniem P. Kierowca naciska go dopiero wtedy, gdy chce zatrzymać auto. Może użyć przycisku elektrycznego hamulca postojowego, gdy potrzebuje awaryjnie zahamować. Nie musi go już używać, gdy rusza pod górę. W tym przypadku system działa automatycznie.

Elektryczny hamulec postojowy może być jedną z opcji wyposażenia samochodu

W niektórych modelach aut (zazwyczaj Premium) elektryczny hamulec postojowy jest standardowym elementem wyposażenia. W innych jest dostępny tylko w specjalnej wersji modelu albo jako opcja.

EPB jest produkowany przez największych producentów części układu hamulcowego i jest przez nich dostarczany na pierwszy montaż. Dlatego nie ma czegoś takiego, jak elektryczny hamulec postojowy Renault, elektryczny hamulec postojowy Opel czy też elektryczny hamulec postojowy Peugeot. EPB produkują między innymi takie firmy jak ATE, TRW i Continental.

Co ciekawe, producenci elektrycznych hamulców postojowych, stosują różne rozwiązania techniczne.

Elektryczny hamulec postojowy – jak działa? Jak jest zbudowany

Jak wspomnieliśmy, istnieje kilka rozwiązań technicznych. Spójrzmy na przykładowe.

Rozwiązanie pierwsze. Producent elektronicznego hamulca postojowego zastosował centralny aktywator z silnikiem elektrycznym. Zastępuje on standardową dźwignię hamulca ręcznego.

• Po naciśnięciu przycisku, centralny aktywator zaciąga linki hamulca ręcznego, uruchamiając hamulce tarczowe albo dodatkowe bębnowe, w zależności od tego, jakie rozwiązanie zastosował producent samochodu.
• W tym rozwiązaniu na tylnej osi stosuje się standardowe zaciski i klocki hamulcowe albo standardowe hamulce bębnowe lub tarczo-bębny. Nie różnią się one budową od hamulców, stosowanych w autach z ręcznych hamulcem postojowym.
• To rozwiązanie jest tańsze w serwisowaniu i kierowca nie musi narzekać na to, że ma wyższe koszty serwisowania przez hamulec postojowy. Wymiana klocków albo szczęk hamulcowych kosztuje tyle samo, co w aucie bez EPB.
• Droższa może być sama czynność wymiany klocków, albowiem wymaga ona dodatkowych czynności przy obsłudze EPB. Trzeba go między innymi zwolnić przed demontażem klocków (za pomocą komputera diagnostycznego), a po montażu kilkakrotnie sprawdzić, czy działa we właściwy sposób.

Rozwiązanie drugie. W tym przypadku producent elektronicznego hamulca postojowego zastosował zmodyfikowane, specjalne zaciski hamulcowe.

• W zacisku hamulcowym znajduje się zespół mechaniczny, który składa się z silnika elektrycznego, przekładni, wałka napędowego i popychacza z prowadnicami, zamontowanego wewnątrz tłoczka hamulcowego. Silnik elektryczny jest połączony za pomocą przewodu elektrycznego ze sterownikiem.
• Po naciśnięciu przycisku hamulca postojowego, silnik elektryczny zaczyna działać i obracać wałkiem napędowym. Wałek napędowy powoduje ruch popychacza wewnątrz tłoczka hamulcowego. Popychacz zaczyna pchać dno tłoczka. Przez to tłoczek zaczyna dociskać do klocków hamulcowych, a te do tarcz.
• Zaletą tego rozwiązania jest to, że można je zastosować na przedniej i na tylnej osi samochodu. Dzięki temu hamowanie awaryjne, przy awarii standardowych hamulców, jest bardziej skuteczne, bo działa na obydwu osiach. Także zatrzymanie pojazdu po wyłączeniu silnika jest o wiele bardziej skuteczne, bo zablokowane są koła przedniej i tylnej osi auta.
• Ten układ EPB posiada własny sterownik.

Zastosowanie własnego, odrębnego sterownika elektronicznego hamulca postojowego pozwala na realizację przez niego dodatkowych funkcji. Jakich? To na przykład automatyczne uruchamianie hamulca postojowego po wyłączeniu silnika, bez potrzeby ingerencji ze strony kierowcy i automatyczne zwalnianie go, gdy kierowca uruchomi silnik i naciśnie lekko pedał gazu.

To nie wszystko. EPB może realizować funkcje znane jako HILL HOLD/Asystent podjazdu. Polega to na tym, że hamulec postojowy automatycznie uruchamia się, gdy kierowca staje na wzniesieniu. Informacje są przekazywane przez czujniki ABS przy kołach.

Jak awaryjnie hamować, korzystając z elektrycznego hamulca postojowego?

Jeśli zajdzie potrzeba, należy wcisnąć mocno albo odciągnąć do góry (w zależności od zastosowanego rozwiązania) przycisk systemu awaryjnego hamulca, aż do zatrzymania auta. Należy pamiętać, że po jednym naciśnięciu (odciągnięciu) przycisk nie działa. To zabezpieczenie przed pomyłkowym użyciem. Dlatego zawsze trzeba nacisnąć (odciągnąć) raz i za chwilę drugi, trzymając aż do zatrzymania pojazdu.

Wymiana klocków hamulcowych w aucie z EPB

Jeśli samochód ma elektryczny hamulec postojowy – wymiana klocków wymaga podłączenia komputera diagnostycznego i odblokowania hamulca (cofnięcia tłoczków). Po zamontowaniu należy układ skalibrować.

Awarie elektrycznego hamulca postojowego EPB

Jedną z najczęściej występujących awarii jest zablokowanie. Jak odblokować elektryczny hamulec postojowy? Należy podłączyć urządzenie diagnostyczne do gniazda OBD2 i zwolnić tłoczki w zaciskach albo zwolnić centralny aktywator, ciągnący linki.

Jakie są inne awarie EPB i ich powody?

• Korozja mechanizmu zamontowanego w zacisku hamulcowym, niszcząca silnik, tłoczek i powodująca zacieranie łożysk. Najczęstszy powód to uszkodzenie obudowy mechanizmu, przez co do wnętrza dostają się czynniki, wywołujące korozję.
• Korodowanie przewodów elektrycznych, korodowanie linek i awarie aktywatora w systemie z centralnym aktywatorem.

Awarie elektrycznego hamulca postojowego EPB powinny być zawsze usuwane w profesjonalnym warsztacie samochodowym. W pracy niezbędna jest precyzja, profesjonalne urządzenie diagnostyczne i dostęp do danych technicznych producenta auta, umożliwiający kalibrację EPB. Samodzielna naprawa może skończyć się uszkodzeniem układu, zagrożeniem bezpieczeństwa w trakcie jazdy, a nawet utratą palców podczas siłowania się z tłoczkami.