Prawidłowe funkcjonowanie układu hamowania pojazdu(w tym klocków hamulcowych) jest jednym z najistotniejszych czynników bezpieczeństwa użytkowników dróg. Moc potrzebna do wyhamowania pojazdu z określonej prędkości przekracza trzykrotnie moc wymaganą do rozpędzenia tego pojazdu do tej prędkości. Zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim użytkownikom dróg poruszającym się swobodnie po różnych krajach Europy, eliminacja produktów nie spełniających podstawowych wymagań bezpieczeństwa oraz jednolity system oceny jakości tych produktów, było głównymi przyczynami wprowadzenia od 31 marca 2001 roku obowiązku przestrzegania, przez producentów klocków hamulcowych, standardu jakościowego R90, określonego w dyrektywie Unii Europejskiej 98/12 Anex 15.

Michał Łyziński, Business Development Director Europa Środkowo-Wschodnia oraz Country Manager Polska w firmie Federal-Mogul

Dyrektywa ta nakazuje by wszystkie pojazdy klasy M1, M2 i N1 do 3,5t (samochody osobowe, pojazdy dostawcze i autobusy), zarejestrowane po 1 stycznia 1999 roku, były wyposażone w homologowane, w/g zaleceń tej dyrektywy, klocki i szczęki hamulcowe. W chwili obecnej wszystkie kraje tzw. starej Europy a także Polska, Czechy, Węgry, Rumunia, Chorwacja, Słowenia, Słowacja, Rosja, Ukraina, Łotwa, Estonia, Turcja potwierdziły swój akces do tej inicjatywy.

Potencjalnymi kandydatami są Japonia, Australia, Nowa Zelandia i USA.

ECE R90 standard określa rodzaj testów i zatwierdzeń którym podlegać muszą wszystkie klocki i szczęki hamulcowe używane w tzw. dystrybucji wolnorynkowej (aftermarket). Określa również relacje pomiędzy materiałem ciernym używanym do zastosowań OE/OES i materiałem aftermarketowym.

Wyroby dopuszczone do sprzedaży wolnorynkowej muszą posiadać odpowiednie oznakowanie świadczące o dopuszczeniu do sprzedaży.

By otrzymać homologację ECE R90 należy wprowadzane na rynek klocki i szczęki hamulcowe poddać określonym badaniom (w wyspecjalizowanej, autoryzowanej jednostce, uprawnionej do prowadzenia tego rodzaju testów i wydawania certyfikatów). Zakres tych badań jest pewnym, niewielkim fragmentem, który stosuje się do pełnych badań wymaganych od klocków stosowanych na OE i wymaganych przez producentów samochodów. Przykładowo testy OE nowego klocka trwają 6-12 miesięcy, podczas gdy testy w/g standardu R90 trwają 3-5 godzin.

Poniższa tabela przedstawia orientacyjnie zakres testów obowiązujących dostawców OE i testów wymaganych przez standard R90 (obowiązujących dostawców wolnorynkowych):

Uzyskane wyniki testów produktów aftermarketowych nie mogą odbiegać +/- 15% od materiałów oryginalnych (stosowanych na pierwsze wyposażenie). Oczywiście materiał cierny nie może zawierać azbestu.

Naturalnie, uzyskanie certyfikatu w/g standardu R90 na określony materiał cierny w żaden sposób nie oznacza, że jest on odpowiednikiem OE/OES, potwierdza jedynie, że spełnia on minimalne standardy bezpieczeństwa określone w dyrektywie UE.

Uzyskanie certyfikatu R90 potwierdzane jest jednoznacznym oznakowaniem, które musi być umieszczone na tylnej części klocka.

Dla przykładu :

Symbol E4 90 R-01355/755 jest numerem uzyskanej autoryzacji jednostki certyfikującej, a w szczególności:

• E4 – numer jednostki/kraju gwarantującej potwierdzenie przestrzegania standardu R90
• 01 – numer wydania regulacji
• 355 – typ okładziny hamulcowej
• 755 – typ płytki mocującej
   

A zatem, w sprzedaży wolnorynkowej klocków i szczęk hamulcowych należy przestrzegać:

1. By klocek posiadał oznaczenia R90 jednostki certyfikującej
2. Opakowanie klocka powinno zawierać szczegółową instrukcję montażu w języku danego kraju gdzie jest on sprzedawany
3. Na opakowaniu powinny być oznaczenia:
   • marki i typu samochodu do którego wyrób ten jest przeznaczony
   • daty produkcji
   • nazwy i znaku handlowego wytwórcy
      

Okresowe badania klocków hamulcowych znajdujących się na polskim rynku wskazują, że część producentów posiadających certyfikat R90 nie zawsze spełnia kryteria tego standardu, co oznacza ,że organizacja produkcji tych wyrobów nie jest stabilna.

Najlepszym i najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest stosowanie produktów dystrybuowanych na wolnym rynku przez producentów klocków hamulcowych na pierwszy montaż(OE), gdyż te wyroby projektowane, wykonywane i sprawdzane są w/g standardów OE/OES, znacznie wyższych od tych określonych w R90. W Europie jest 3 producentów klocków hamulcowych na pierwszy montaż i te ,rozważając sprawy skuteczności hamowania i bezpieczeństwa na drodze, w pierwszej kolejności powinny być wybierane podczas wymiany.