Na ogół klient pojawia się w warsztacie dopiero wtedy, gdy klimatyzacja w jego samochodzie nie działa lub spada jej skuteczność. Oznacza to dla warsztatu konieczność zdiagnozowania przyczyn zakłóceń. Do zlokalizowania usterki w układzie klimatyzacji wystarczy najprostsze urządzenie do serwisowania klimatyzacji, przyrząd do lokalizowania nieszczelności, asortyment drobnych części oraz odpowiednia wiedza. W przypadku klimatyzacji nowej generacji wyposażonej w sterownik może być potrzebny jeszcze odpowiedni tester diagnostyczny. Poniżej przedstawiamy i przypominamy kilka zasad rozpoznawania usterek w klimatyzacji z podziałem na układy z zaworem rozprężnym i układy z dyszą dławiącą.

Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z klimatyzacją klasyczną lub automatyczną, podzespoły obiegu chłodniczego, jak również elementy mechaniczne układu, pozostają zawsze te same. Rozróżnia się jednak dwa rodzaje układów klimatyzacji w zależności od konstrukcji elementu rozprężnego:
· układ klimatyzacji z zaworem rozprężnym (rys.1)
· układ klimatyzacji z dyszą dławiącą

Oba rodzaje układów klimatyzacji działają w mniejszym lub większym stopniu podobnie.
Zawór rozprężny i dysza dławiąca mają różną konstrukcję i są zamontowane w różnych miejscach w układzie. Dysza dławiąca nie reguluje wielkości przepływu.
W jaki sposób można odróżnić różne rodzaje układów klimatyzacji?
Układ z zaworem rozprężnym
· odwadniacz z filtrem jest zamontowany w obwodzie wysokiego ciśnienia

· przewody dochodzące do odwadniacza z filtrem mają małą średnicę
Układ z dyszą dławiącą
· zasobnik jest zamontowany w obwodzie niskiego ciśnienia
· przewody dochodzące do zasobnika mają dużą średnicę

Procedura badania
Krok 1: sprawdzenie ciśnienia statycznego, klimatyzacja wyłączona
Jest to zawsze pierwsze badanie, które musi być przeprowadzone podczas lokalizowania usterki.

· Silnik i klimatyzacja wyłączone
· Badanie daje pierwszą informację o stopniu napełnienia układu czynnikiem chłodniczym
· Badanie daje możliwość wstępnego określenia miejsca usterki: podzespoły elektryczne lub podzespoły obiegu chłodniczego
Krok 2: sprawdzenie ciśnienia dynamicznego, klimatyzacja włączona
· Silnik pracuje, klimatyzacja włączona
· Badanie umożliwia sprawdzenie różnych podzespołów obiegu chłodniczego

Krok 3: sprawdzenie temperatury na wylocie z dysz nawiewu
· Silnik pracuje
· Klimatyzacja jest włączona
· Sprawdzenie skuteczności działania klimatyzacji
Krok 4: sprawdzenie filtra przeciwpyłowego
· Sprawdzenie ma wykluczyć dławienie przepływu powietrza
Podczas serwisowania klimatyzacji należy pamiętać o wymianie filtra przeciwpyłkowego. Tylko wymiana filtra sprawia, że operacja serwisowania jest kompletna.

Krok 5: diagnoza sterownika klimatyzacji
· Badanie polega na odczytaniu pamięci usterek i umożliwia rozpoznanie usterki, której przyczyna znajduje się w elektronice pojazdu

Ten krok procedury ma miejsce, jeżeli układ jest wyposażony w system samodiagnozowania. Na testerze zostają wyświetlone możliwe nieprawidłowości. Należy przy tym pamiętać, że w przypadku klimatyzacji automatycznej udział w procesie regulacji może pełnić także sterownik silnika – powinno się odczytać dodatkowo jego pamięć usterek. W samochodach wyższych klas układ klimatyzacji jest rozbudowany o dodatkowe funkcje, obsługiwane przez szereg dodatkowych czujników, np. czujnik wilgotności lub czujnik nasłonecznienia.

Wstępne sprawdzenie klimatyzacji
Istnieje prosty sposób sprawdzania poprawności funkcjonowania układu klimatyzacji. Należy włączyć klimatyzację na najniższą temperaturę chłodzenia i pozostawić silnik pracujący przez kilka minut z podwyższoną prędkością obrotową. Skontrolować ręką temperaturę przewodów niskiego i wysokiego ciśnienia w pobliżu skraplacza. Kiedy przewód wysokiego ciśnienia jest ciepły, a niskiego ciśnienia zimny, to klimatyzacja jest sprawna. Jeżeli temperatury przewodów są inne, oznacza to występowanie zakłóceń w obiegu czynnika. Należy wtedy podłączyć urządzenie do serwisowania klimatyzacji i odczytać na manometrach ciśnienie w układzie.

Autor: Krzysztof Trzeciak
Artykuł ukazał się w numerze 3/2010 „Serwisu Motoryzacyjnego”