Powietrze znajdujące się w układzie hamulcowym to potencjalne zagrożenie bezpieczeństwa, które może doprowadzić do tragicznego w skutkach wypadku. Continental Teves radzi jak wymieniać płyn hamulcowy, a także na co uważać przy odpowietrzaniu hydrauliki układu hamulcowego w najnowszych rozwiązaniach: ABS, EBS i ESP.

Przyczyny zapowietrzenia układu hamulcowego 

Powietrze może dostać się do układu hamulcowego poprzez opary gotującego się przestarzałego płynu hamulcowego (z dużą zawartością wody), uszkodzone elementy układu hamulcowego albo poprzez wymianę elementów hydraulicznych.

Niezależne badania wykazały że siedem na dziesięć pojazdów w ruchu drogowym ma przestarzały płyn hamulcowy. To oznacza wysoki stopień zagrożenia, gdyż specyfiką płynu hamulcowego jest pobieranie wilgoci z otoczenia w miarę upływu czasu, co powoduje obniżenie temperatury wrzenia.

Tym samym przy rozgrzaniu elementów układu hamulcowego mogą powstawać opary wewnątrz układu hydraulicznego. To może powodować wpadanie pedału hamulca i w najgorszym przypadku doprowadzić do utraty hamulca.

Oprócz tego, płyny hamulcowe wraz z upływem czasu tracą swoje właściwości antykorozyjne. To prowadzi do usterek elementów hydrauliki. Dlatego też płyn hamulcowy należy wymieniać w regularnych odstępach czasu.

Dla większości warsztatów wymiana płynu hamulcowego jest sprawą rutynową w ramach przeglądów sezonowych. Fachowiec musi pamiętać o wielu istotnych detalach, aby wymienić płyn hamulcowy w zgodzie z najnowszymi rozwiązaniami technologicznymi  w zakresie systemów bezpieczeństwa. To samo dotyczy odpowietrzania układów hamulcowych i wymiany komponentów hydraulicznych.

Odpowietrzanie pompy hamulcowej z systemem ABS

Niezależnie od tego, czy płyn hamulcowy musi być już wymieniony, czy w systemie hydraulicznym właśnie wymieniono niesprawne elementy hydrauliki, zawsze należy odessać gruntownie stary płyn hamulcowy ze zbiorniczka płynu hamulcowego.

Continental Teves oferuje do tego praktyczne i poręczne narzędzia takie jak butelki odsysające oraz odsysacz. Odessanie płynu ze zbiornika zabezpiecza przed wymieszaniem starego płynu z nowym. Po opróżnieniu zbiorniczka, należy go oczyścić z osadów i zabrudzenia. Tym samym unikniemy wepchnięcia zanieczyszczeń w głąb układu hamulcowego podczas procesu odpowietrzania. Przy silniejszych zabrudzeniach może nawet powstać konieczność demontażu zbiorniczka w celu dokładnego oczyszczenia. Potem należy go ponownie zamontować. Do mycia można stosować ciepłą wodę, spirytus albo nowy płyn hamulcowy.

UWAGA: nie stosować środków czyszczących na bazie oleju mineralnego.

Następnie należy napełnić zbiornik z płynem hamulcowym świeżym/nowym płynem hamulcowym i za pomocą odpowiedniego adaptera podłączyć przyrząd do wymiany płynu hamulcowego. Continental Teves ma ofercie szeroki asortyment adapterów dla większości pojazdów poruszających się po drogach.

Po tych przygotowaniach należy ustawić ciśnienie zgodnie z zaleceniami producenta. Z reguły na 1 bar. W samochodach z hydraulicznym sprzęgłem i wspólnym zbiorniczkiem na płyn należy przepłukać system hydrauliczny nowym płynem. Zabezpieczy to przed wpadnięciem starego płynu hamulcowego z układu sprzęgłowego do układu hamulcowego i obniżeniem temperatury wrzenia nowego płynu hamulcowego.

Aby przepłukać układ sprzęgłowy, należy podłączyć butelkę zbierającą na zaworze odpowietrzającym pompy sprzęgła. Po otwarciu zaworu blokującego, w przyrządzie do odpowietrzania otwiera się zawór odpowietrzający i płyn hamulcowy powinien wypływać tak długo, aż będzie czysty i bez pęcherzyków powietrza. Podczas procesu przepłukiwania, należy kilkakrotnie poruszać pedałem sprzęgła, aż do całkowitego wciśnięcia.

Odpowietrzanie hamulców z ABS – koła przednie i tylne  

Następnie przeprowadzamy wymianę płynu hamulcowego przy wszystkich czterech kołach (a dokładnie przy zaciskach hamulcowych wszystkich 4 kół). Należy oczywiście przestrzegać wskazań producenta pojazdu.

Z zasady zaczynamy z przodu po lewej stronie. Następnie wymieniamy płyn przy kole przednim prawym, potem z tyłu po prawej i z tyłu po lewej. Aby wymienić płyn, należy połączyć butelkę zbierającą do zaworu odpowietrzającego przy kole a następnie go otworzyć.

Przy silnie zardzewiałych i zabrudzonych zaworach, przed otwarciem należy oczyścić szczotką drucianą i spryskać odrdzewiaczem – w ten sposób można się zabezpieczyć przed urwaniem zaworu.

Po otwarciu płyn hamulcowy powinien wypływać tak długo, aż będzie czysty i bez pęcherzyków powietrza. Ilość płynu zalecana na auto to 1 litr.

Po wymianie płynu hamulcowego zamyka się zawór blokujący, instalacja jest pozbawiona ciśnienia i usuwa się wąż napełniający. Płyn hamulcowy w zbiorniku należy ustawić na poziomie zaznaczonym jako MAX.

Na zakończenie fachowiec podczas jazdy próbnej powinien sprawdzić funkcje i działanie systemu hamulcowego. Należy także zwrócić uwagę, aby doszło do regulacji ABS na wszystkich czterech kołach. Jest to konieczne do sprawdzenia działania ABS oraz przepłukania wszystkich zakamarków systemu nowym płynem hamulcowym.

Specjalne procedury przy odpowietrzaniu

Sposób postępowania podczas odpowietrzania jest często uzależniony od rodzaju naprawy oraz od rodzaju systemu hamulcowego. Dlatego ważne jest ustalenie rodzaju systemu hamulcowego zamontowanego w pojeździe. Jeśli były wymieniane elementy hydrauliki, które są za modułem ABS wowczas wymianę płynu hamulcowego przeprowadzamy tak jak powyżej opisano. Jeśli natomiast wymieniono elementy które występują przed modułem ABS wówczas podczas wymiany należy przestrzegać pewnych reguł aby w pełni wypchnąć powietrze z systemu hydraulicznego.

Zasadniczo Continental Teves zaleca , we wszystkich systemach przed montazem nowej pompy hamulcowej jej odpowietrzenie i napełnienie płynem przed montazem. Tym samym zabezpiecza się przed wepchnięciem powietrza do modułu hydraulicznego ABS. Moduły hydrauliczne ABS/EBS lub ESP produkowane przez Continental Teves również jako części zamienne są już w fazie produkcji odpowietrzone i napełnione płynem hamulcowym.

Zasady i reguły

W systemach ABS wyprodukowanych przez Continental Teves należy przestrzegać następujących reguł podczas odpowietrzania.

W przypadku ATE ABS MK II najpierw odpowietrzamy oś przednią. Robimy to przy wyłączonym zapłonie. Po podłączeniu przyrządu odpowietrzającego do zbiorniczka z płynem otwiera się zawór blokujący i ustawia ciśnienie na 1bar. Butelkę zbierającą podłączamy do zaworu odpowietrzającego i otwieramy zawór odpowietrzający, wciskamy pedał hamulca, zamykamy zawór odpowietrzający i zwalniamy pedał hamulca. Proces ten powtarzamy tak często aż wylatujący płyn przy zacisku będzie czysty i bez pęcherzyków powietrza. Drugi zacisk osi przedniej odpowietrzamy tak samo.

Przed odpowietrzeniem osi tylnej należy najpierw uruchomić pedał hamulca ok 20 razy przy wyłączonym zapłonie aby zredukować ciśnienie w akumulatorze ciśnienia. Następnie wąż butelki zbierającej nakładamy na zawór odpowietrzający zacisku i otwieramy ten zawór. Następnie wciskamy pedał hamulca i trzymamy i włączamy zapłon. Zawór odpowietrzający pozostawiamy otwarty aż wylatujący płyn przy zacisku będzie czysty i bez pęcherzyków powietrza. Następnie zamykamy zawór odpowietrzający, wciskamy nakładkę przeciw kurzową i zwalniamy pedał hamulca. Po zamknięciu zaworu blokującego przyrządu do odpowietrzania czekamy aż wyłączy się pompa ABS. Potem w identyczny sposób odpowietrzamy drugi zacisk tylni. Na końcu wyłączamy zapłon i demontujemy wąż napełniający ze zbiorniczka z płynem hamulcowym.

Odpowietrzanie systemów ATE ABS MK II

W systemach ABS wyprodukowanych przez Continental Teves należy przestrzegać następujących reguł podczas odpowietrzania.

W przypadku ATE ABS MK II najpierw odpowietrzamy oś przednią. Robimy to przy wyłączonym zapłonie. Po podłączeniu przyrządu odpowietrzającego do zbiorniczka z płynem otwiera się zawór blokujący i ustawia ciśnienie na 1 bar. Butelkę zbierającą podłączamy do zaworu odpowietrzającego i otwieramy zawór odpowietrzający, wciskamy pedał hamulca, zamykamy zawór odpowietrzający i zwalniamy pedał hamulca. Proces ten powtarzamy tak często aż wylatujący płyn przy zacisku będzie czysty i bez pęcherzyków powietrza. Drugi zacisk osi przedniej odpowietrzamy tak samo.

Przed odpowietrzeniem osi tylnej należy najpierw uruchomić pedał hamulca ok. 20 razy przy wyłączonym zapłonie, aby zredukować ciśnienie w akumulatorze ciśnienia. Następnie wąż butelki zbierającej nakładamy na zawór odpowietrzający zacisku i otwieramy ten zawór.

Kolejnym krokiem jest wciśnięcie pedału hamulca – trzymamy i włączamy zapłon. Zawór odpowietrzający pozostawiamy otwarty aż wylatujący płyn przy zacisku będzie czysty i bez pęcherzyków powietrza. Następnie zamykamy zawór odpowietrzający, wciskamy nakładkę przeciw kurzową i zwalniamy pedał hamulca. Po zamknięciu zaworu blokującego przyrządu do odpowietrzania czekamy aż wyłączy się pompa ABS. Potem w identyczny sposób odpowietrzamy drugi zacisk tylni. Na końcu wyłączamy zapłon i demontujemy wąż napełniający ze zbiorniczka z płynem hamulcowym.

Uwaga: Nigdy nie odpowietrzać bez uprzedniego podłączenia butelki zbierającej, poniewaz system jest pod wysokim ciśnieniem 140-180 bar (groźba skaleczenia).

Wskazówka: Pompa może pracować max 2 min, potem musi chłodzić się przez 10 minut przed ponownym uruchomieniem.

Odpowietrzanie systemów ATE ABS, ASR i ESP ( od MK IV do MK 70) 

Należy podłączyć przyrząd do odpowietrzania, ustawić ciśnienie na 2 bar i następnie odpowietrzyć przód lewy, przód prawy, potem tył prawy i tył lewy aż wylatujący płyn przy zacisku będzie czysty i bez pęcherzyków powietrza.

Odpowietrzanie po wymianie elementów hydrauliki za modułem ABS

Jeśli wymieniono moduł ABS/ESP albo dwusekcyjną pompę hamulcową, odpowietrzamy w następującej kolejności:

• pompa hamulcowa (jeśli jest zawór odpowietrzający przy pompie),
• moduł ABS (jeśli jest zawór odpowietrzający),
• koła: przód lewy, przód prawy, tył prawy, tył lewy.

Ciśnienie w przyrządzie do odpowietrzania ustawiamy na 2 bary. Podczas wymiany płynu wciskamy i zwalniamy pedał hamulca (w odstępie co 3 sekundy). Powtarzamy ten proceder 5- 10 razy. Jeśli do procesu odpowietrzania konieczne jest podłączenie testera diagnostycznego, specjalnie dla MK IV i MK 20, redukujemy ciśnienie na 1 bar.

Pojazdy z ATE ESP są wyposażone w specjalne czujniki ciśnienia (1 lub 2) w pompie hamulcowej. Jeśli wymieniana jest taka pompa lub czujniki ciśnienia w pompie, wówczas należy specjalnym testerem diagnostycznym przeprowadzić kalibrację czujników ciśnienia.

Odpowietrzanie hamulców z ABS – o czym należy pamiętać? 

Przy wszelkich pracach warsztatowych przy hydraulice hamulcowej należy zwrócić uwagę, aby zastosować prawidłowy płyn hamulcowy. Jest to szczególnie ważne w autach wyposażonych w ABS i ESP, aby zagwarantować ich prawidłowe i efektywne działanie.

W przypadku wątpliwości, jaki układ hamulcowy jest w danym pojeździe zamontowany lub odnośnie do wskazówek dotyczących odpowietrzania na terenie Polski, do dyspozycji warsztatów jest numer infolinii: 602 655 600.