Saga związana z proponowanym przez Ministerstwo Finansów projektem zmian w stawkach akcyzy na pojazdy sprowadzane zza granicy od kilku tygodni jest gorącym tematem. Niemal codziennie do mediów przedostają się kolejne, mniej lub bardziej wiarygodne doniesienia. Ostatniego dnia listopada Ministerstwo przedstawiło nową wersję projektu. Czy ostateczną?

Nowy projekt Ministerstwa

Przypomnijmy, że medialny szum wokół nowych stawek akcyzy rozpoczął się po ogłoszeniu przez Ministerstwo Finansów pierwszej wersji projektu zmian, w którym drastycznie zawyżono opłaty za sprowadzanie starszych pojazdów z silnikami o dużej pojemności. Zgodnie z naszymi przewidywaniami, po fali krytyki ze strony obywateli, ministrowie przystąpili do prac nad złagodzeniem tej propozycji.

Po fali niepotwierdzonych doniesień medialnych, 30 listopada przedstawiony został oficjalnie projekt po zmianach. Jest to nadal tylko propozycja, jednak według zapowiedzi bardzo bliska ostatecznemu kształtowi ustawy. Zatwierdziły ją komisje budżetu i finansów publicznych, infrastruktury oraz ustawodawcza.

Nowy projekt zakłada obliczanie stawek podatku akcyzowego według pojemności silnika i spełnianej przezeń normy emisji spalin, przy czym we wzorze uwzględniany jest spadek wartości pojazdu. Zrezygnowanie z brania pod uwagę rocznika pojazdu ma związek z faktem, że w przypadku norm emisji spalin nie da się jednoznacznie określić widełek czasowych – niektóre modele spełniały wyższą normę jeszcze zanim zaczęła ona oficjalnie obowiązywać. Jest to zatem zmiana na korzyść płatnika.

Proponowany wzór wysokości kwoty akcyzy przedstawia się następująco:

Kwota do zapłaty = S x (1 – D), gdzie S oznacza stawkę bazową akcyzy podaną w tabeli i zależną od pojemności i normy Euro, natomiast D – współczynnik deprecjacji, który uwzględnia spadek wartości pojazdu w czasie.

Nowy wzór zdecydowanie premiuje auta z małymi silnikami spełniające wyższe normy emisji spalin. Ze względu na współczynnik deprecjacji, stawki na pojazdy starsze będą dużo niższe niż według założeń poprzedniego projektu. Na przykład za sprowadzenie samochodu z rocznika 2002 z silnikiem 1.6 spełniającym niską normę Euro 2 zapłacimy tylko 1000 zł, mimo że podstawowa stawka akcyzy wg tabeli wynosi tu okrągłe 10 tysięcy. Wszystko za sprawą współczynnika, który ze względu na wiek auta (a konkretnie czas od jego pierwszej rejestracji) wyniesie aż 0,9 (w 2017 r.). Mamy zatem:

Kwota do zapłaty = 10 000 x (1 – 0,9) = 1 000

W większości przypadków stawki "nowej akcyzy" będą zbliżone do obecnych, z nielicznymi wyjątkami, np. starsze samochody z silnikami o dużej pojemności. Po zmianach dużo niższa będzie natomiast akcyza na samochody nowe z dużymi silnikami. Zmiana ma na celu zachęcić ich właścicieli do rejestrowania pojazdów w Polsce. Obecnie popularnym procederem jest rejestrowanie takich aut za granicą w celu uniknięcia podatku.  

Proponowane stawki bazowe akcyzy (S):

Obliczanie deprecjacji (D)

Po co zmiany w akcyzie?

Ministerstwo od początku prac nad zmianami dotyczącymi akcyzy podkreśla, że ich celem jest uszczelnienie systemu w zakresie ściągalności tego podatku, a nie poszukiwanie dodatkowych wpływów do budżetu. Według wiceministra finansów, Wiesława Jasińskiego zmiana ma charakter neutralny dla budżetu.

W zapewnienia ministrów nie uwierzyła opinia publiczna. Od kilku tygodni organizowanych jest wiele akcji mających na celu zgłoszenie sprzeciwu wobec nowym regulacjom podatku akcyzowego. Czy przedstawiony wyżej projekt wejdzie w życie? Dowiemy się tego zapewne niebawem, gdyż Ministerstwo chce, by nowy system opłat obowiązywał już od Nowego Roku. Pozostał zatem niecały miesiąc.