Ochrona środowiska naturalnego to obecnie jeden z ważniejszych tematów w przemyśle motoryzacyjnym. Restrykcyjne przepisy dotyczą nie tylko producentów samochodów i części zamiennych ale również hurtowni i sklepów motoryzacyjnych, warsztatów samochodowych oraz użytkowników końcowych, czyli każdego z nas.

W ostatnim okresie pojawiło się kilka nowych ustaw i rozporządzeń w kwestii gospodarowania odpadami związanymi z przemysłem motoryzacyjnym, które mają na celu dostosowanie przepisów krajowych do wymagań Unii Europejskiej. Najbardziej rygorystyczne rozporządzenia regulują odpady powstające w branży oponiarskiej, olejarskiej oraz akumulatorowej.

Ustawa o akumulatorach i bateriach z dnia 24 kwietnia 2009 roku reguluje prawa i obowiązki wszystkich podmiotów rynku akumulatorowego: wprowadzających do obrotu (czyli producentów oraz importerów), sprzedawców (hurtownie, sklepy, warsztaty) oraz użytkowników końcowych. Producenci wszystkich typów akumulatorów zobligowani są do przejęcia odpowiedzialności za swoje produkty. Zabronione jest niekontrolowane, nieprawidłowe i szkodliwe dla środowiska pozbywanie się akumulatorów, które zgodnie z ustawą muszą być we właściwy sposób zbierane, przetwarzane i poddawane utylizacji.

Podstawowym surowcem wykorzystywanym do budowy akumulatora jest ołów, który jest pierwiastkiem silnie trującym ale jednocześnie w pełni przetwarzalnym. Związki ołowiu wpływają negatywnie na stan zdrowia organizmów żywych, na rozwój roślin oraz na wszelkie procesy zachodzące w środowisku wodnym. Ponadto w sposób negatywny na środowisko naturalne wpływa kwas siarkowy o silnym stężeniu, który wypełnia akumulator oraz tworzywa sztuczne stanowiące obudowę akumulatora.

Niestety w Polsce wciąż jeszcze duża ilość niebezpiecznych dla środowiska akumulatorów kończy swój żywot w piwnicy, garażu lub na śmietniku. Fakt ten często wynika z niewiedzy na temat prawidłowego postępowania z odpadami oraz braku świadomości o szkodliwości zużytych akumulatorów. Dlatego bardzo ważna jest edukacja społeczeństwa oraz pełne zaangażowanie każdego z podmiotów uczestniczących w obrocie akumulatorami w proces zbiórki złomu akumulatorowego. Najważniejsze zadanie spoczywa na sprzedawcach detalicznych, którzy powinni informować użytkownika końcowego, że przy zakupie nowego akumulatora jest on zobowiązany oddać zużyty akumulator sprzedawcy detalicznemu w miejscu zakupu. Jeżeli tego nie uczyni powinien zapłacić tzw. opłatę depozytową, która obecnie wynosi 30 PLN. Ponadto sprzedawca detaliczny zobowiązany jest do przekazania zużytych akumulatorów podmiotowi prowadzącemu usługi w zakresie wymiany zużytych akumulatorów, zbierającemu zużyte akumulatory, prowadzącemu zakład przetwarzania zużytych akumulatorów lub też wprowadzającemu akumulatory na rynek.

W tym momencie sprzedawca detaliczny staje się z mocy ustawy zbierającym złom akumulatorowy, co również wiąże się z pewnymi dodatkowymi obowiązkami. Sprzedawca detaliczny zbierający złom akumulatorowy powinien poinformować właściwego Starostę Powiatowego o tym fakcie przedstawić miejsce i sposób składowania zużytych akumulatorów oraz wskazać podmiot, z którym została podpisana umowa na transport i odbiór złomu akumulatorowego.

Miejsce składowania powinno znajdować się…czytaj dalej

Miejsce składowania powinno znajdować się na terenie punktu detalicznego, w miejscu niedostępnym dla osób trzecich i powinno być wyposażone w specjalny pojemnik z pokrywą np. typu palox, na którego pokrywie powinna znaleźć się informacja o kodzie składowanych odpadów. W przypadku akumulatorów właściwy kod odpadu to 16 06 01. W tym miejscu należy zaznaczyć, że niedozwolone jest składowanie zużytych akumulatorów na palecie, w metalowych pojemnikach lub na ziemi, ponieważ w tych przypadkach często dochodzi do wycieku elektrolitu (roztworu kwasu siarkowego) na podłoże i tym sam następuje narażenie osób trzecich na niebezpieczeństwo oraz zanieczyszczenie środowiska.

Bardzo ważnym elementem procesu zbiórki złomu akumulatorowego jest umowa z podmiotem mającym wszelkie uprawnienia do odbioru i transportu odpadów niebezpiecznych o właściwym kodzie (niestety weryfikacja podmiotu odbierającego i posiadanych uprawnień leży po stronie oddającego złom akumulatorowy). W momencie przekazania złomu akumulatorowego do transportu powinno nastąpić komisyjne ważenie oddawanych odpadów oraz powinna zostać wystawiona karta przekazania odpadu (w skrócie KPO). Karty przekazania odpadu powinny być odpowiednio ewidencjonowane w zbiorczym zestawieniu tak, aby do dnia 15 marca następnego roku przedłożyć właściwemu Marszałkowi Urzędu Wojewódzkiego informację o ilości wytworzonych i przekazanych odpadów w roku poprzednim. Niezłożenie informacji lub przedstawienie niewłaściwej ilości (wagi z dokładnością do 0,001MG) wiąże się z sankcjami finansowymi dlatego też tak ważna jest przejrzystość całego procesu zbiórki złomu akumulatorowego.

Dobrym przykładem firmy angażującej się w ochronę środowiska i jego zasobów naturalnych jest Johnson Controls – lider w produkcji akumulatorów kwasowo-ołowiowych, który od lat prowadzi szeroko zakrojony program recyklingu akumulatorów.

Johnson Controls zabiega o to, aby jak największa liczba akumulatorów wprowadzonych na rynek w odpowiednim czasie trafiła do zakładów przerobu złomu akumulatorowego i została poddana recyklingowi. W tym celu we współpracy z partnerem logistycznym – firmą CCR specjalizującą się  w zarządzaniu systemami zbiórki m.in. zużytych akumulatorów odbiera z punktów sprzedaży detalicznej, hurtowni, dystrybutorów zużyte akumulatory kwasowo-ołowiowe.

Poszczególne punkty zbiórki złomu akumulatorowego są wyposażone w specjalistyczne pojemniki typu palox, gdzie składowane są zużyte akumulatory. Za pomocą platformy internetowej, faksu lub e-maila, zgłaszają zlecenie odbioru akumulatorów w dogodnym dla nich terminie. Przy odbiorze zużyte akumulatory są ważone i zabierane, celem ich przetworzenia. Takie podejście do zbiórki złomu akumulatorowego gwarantuje właściwe wywiązanie się z obowiązków nałożonych przez ustawę o akumulatorach i bateriach.

Należy pamiętać, że aktywnie uczestnicząc w projekcie zbiórki złomu akumulatorowego i przekazując zebrane, zużyte akumulatory do recyclingu nie tylko dbamy o środowisko naturalne i przyszłość kolejnych pokoleń, lecz także mamy wpływ na ograniczenie kosztów związanych z zakupem akumulatora.