W jednym z niedawnych artykułów (link poniżej) omawialiśmy różne poziomy autonomiczności pojazdów. Teraz nadszedł czas na bardziej szczegółowe omówienie kilku mniej wyrafinowanych przykładów tej technologii. System wspomagania jazdy (ADAS) nie jest co prawda równoznaczny ze zdolnością do samodzielnej jazdy, ale daje możliwość zastosowania inteligentnych interwencji i wprowadzenia ostrzeżeń, co stanowi wstęp do rozwiązań przyszłości w tej dziedzinie.

 Przeczytaj także: Samochody autonomiczne – aktualny etap rozwoju

Funkcja systemu ADAS

Jak sama nazwa wskazuje moduły ADAS (Advanced Driver/Driving Assistance Systems – zaawansowane systemy wspomagania kierowcy/jazdy) mają za zadanie chronić kierowcę przed popełnieniem błędu w jak najszerszym zakresie. Głównym celem tej technologii jest zatem bezpieczeństwo.

Zdania są podzielone co do tego w jakim stopniu technologia ta ułatwia codzienne życie. Niemniej faktem jest, że wielokrotnie pomogły one uniknąć potencjalnych wypadków w niebezpiecznych sytuacjach drogowych.

Dziś jest niemal nie do pomyślenia, by zaprojektować nowy samochód bez takiego systemu – przynajmniej w Europie – więc pomyśleliśmy, że przedstawimy wam kilka systemów zainstalowanych w naszych pojazdach.

System ostrzegania o opuszczeniu pasa ruchu (LDWS)

Ta przyszłościowa technologia jest rozpowszechniona nie tylko w samochodach osobowych, ale także w pojazdach ciężarowych. Należy tu zaznaczyć, że istnieją dwa rodzaj systemów: takie, które ingerują w tor jazdy oraz takie, które jedynie ostrzegają kierowcę przed opuszczeniem właściwego pasa ruchu. Teraz się zajmiemy się tymi drugimi.

Według oficjalnych statystyk, co piąty wypadek z udziałem samochodu ciężarowego wynika ze zderzenia bocznego.

Zazwyczaj system jest aktywny od momentu uruchomienia pojazdu i dopiero potem może być dezaktywowany ręcznie. W zależności od producenta, system ostrzega o zmianie pasa ruchu powyżej prędkości 50 km/h.

Technologia ta wykrywa lokalizację linii dzielących pasy dzięki wykorzystaniu czujników optycznych, a ich zasięg obejmuje dystans około 40 metrów przed samochodem. Kamera, która realizuje tę funkcję najczęściej znajduje się w górnej części przedniej szyby, na środku, choć nie istnieje żadna standardowa lokalizacja.

Jeśli pojazd opuści pas ruchu bez użycia kierunkowskazu, kierowca usłyszy sygnał ostrzegawczy lub wibracyjny. Jeśli sygnał jest dźwiękowy, to wyciszone zostanie radio, aby kierowca mógł go wyraźnie usłyszeć.

Istnieją oczywiście sytuacje, w których układ LDWS nie może działać prawidłowo. Na przykład, gdy kamera napotka niekompletne / niewyraźne / odbarwione oznakowanie poziome na nawierzchni drogi lub, gdy słońce świeci prosto w obiektyw od przodu bądź w warunkach słabej widoczności. W takich przypadkach sygnalizacja zostaje tymczasowo wyłączona.

Asystent utrzymania pasa ruchu (LKS)

Asystent utrzymania pasa ruchu to funkcja, która pomaga skorygować tor jazdy samochodu w przypadku zboczenia z właściwego pasa ruchu poprzez bezpośrednią interwencję w układ kierowniczy.

System przejmuje kierowanie pojazdem na podstawie informacji z kamery. Kierownica oczywiście zaopatrzona jest w układ wspomagania, co umożliwia w pełni ręczne prowadzenie.

Tempomat adaptacyjny (ACC)

W porównaniu z klasycznym tempomatem, system ACC jest o wiele bardziej wszechstronny, gdyż dostosowuje prędkość samochodu do natężenia ruchu.

Adaptacyjny tempomat musi zatem posiadać dwie informacje:

• Jak szybko chcemy jechać?
• Jak duży dystans chcemy zachować od samochodu przed nami?

Dane też może wprowadzić kierowca podczas ustawiania tempomatu. Gdy czujnik radarowy (zwykle umieszczony na osłonie chłodnicy pojazdu) wykryje przed sobą wolniejszy pojazd, automatycznie dostosowuje prędkość.

Gdy droga jest wolna, samochód wraca do wybranej prędkości. Jeśli tempomat adaptacyjny jest ustawiony w pozycji wyłączonej lub w trybie czuwania, a pojazd znajdzie się zbyt blisko innego samochodu, kierowca otrzyma ostrzeżenie o zbyt małej odległości.

Należy mieć świadomość, że system ten ma swoje ograniczenia i w niektórych sytuacjach nie może być używany. Pierwszą przeszkodą jest zbyt niska lub zbyt wysoka prędkość. Zasięg zależy od producenta, co jednak nie zmienia faktu, że urządzenie działa prawidłowo tylko w pewnym zakresie dystansów. Może zaistnieć sytuacja, w której pojazd z przodu znajdzie się zbyt blisko nas. W takim przypadku konieczna może okazać się manualna interwencja.

Ponieważ i tak technologia bazuje na czujnikach, kolejną przeszkodą są sytuacje mające negatywny wpływ na czujniki w ogóle (śnieg, lód).

System monitorowania martwego pola (BSD)

System ten po angielsku określany jest jako Blind Spot Detection System (BSD) lub Sideguard Assist (asystent boczny) i działa, jeśli w monitorowanej strefie z boku pojazdu pojawi się obiekt. Sytuacja ta zostanie odpowiednio zasygnalizowana kierowcy.

Program ten wykorzystuje dwa radary magnetyczne przymocowane do tylnej i bocznej ściany pojazdu, które mierzą odległość do innych poruszających się obiektów: pojazdów, pieszych lub rowerzystów z boku lub z tyłu; gdy system wykryje przeszkodę, w miejscu zwykle bardzo dobrze widocznym z pozycji kierowcy wyświetla się ostrzeżenie.

Symbolem jest trójkąt – pomarańczowy lub czerwony w zależności od tego, jak blisko znajduje się inny uczestnik ruchu drogowego.

Widoczność oznakowania kieruje również uwagę kierowcy na boki pojazdu oraz w kierunku lusterek bocznych.

To oczywiście nie wszystko. Jeśli istnieje ryzyko kolizji, kierowca otrzymuje dodatkowe ostrzeżenia wizualne i dźwiękowe.

Najpierw dioda świeci na czerwono z przerwami, a następnie po dwóch sekundach świeci w sposób ciągły, czemu towarzyszy dźwięk alarmu. System audio dostosowuje się, ściszając muzykę i odtwarzając alarm z głośnika, z którego pochodzi źródło zagrożenia.

To narzędzie jest ważniejsze dla kierowców ciężarówek niż dla kierowców samochodów osobowych, ponieważ ciężarówka ma znacznie większe martwe pole.

W niektórych przypadkach, w zależności od producenta, możliwe jest użycie kamery do monitorowania martwego pola, ale logika działania jest taka sama jak w przypadku urządzeń wyposażonych w radar. Czujnik kamery jest obecnie wykorzystywany jedynie do monitorowania martwego pola, a nie do pracy w trybie 360 stopni.

Adaptacyjne sterowanie wiązką świateł drogowych (AHBC – adaptive high beam control)

Jest to system aktywnego sterowania reflektorami, który potrafi z wyprzedzeniem wykryć inne pojazdy na drodze, automatycznie regulując natężenie lub położenie świateł drogowych i przywracając poprzednie ustawienia, gdy nie ma już możliwości oślepiania nadjeżdżającego kierowcy.

System może wykryć zbliżające się pojazdy z odległości około 1000 metrów. Dla osób poruszających się w tym samym kierunku co my, jest to mniej więcej połowa tej odległości.

Inne systemy

Należy zwrócić uwagę, jak szeroki jest termin ADAS. Systemy wspomagania kierowcy obejmują złożone technologie, takie jak zaawansowany system hamowania awaryjnego (AEBS) i automatyczne parkowanie, ale także obowiązkowy od dziesięcioleci układ ABS.

W dzisiejszych samochodach jest wiele urządzeń, które można do nich zaliczyć, ale tym razem chcieliśmy skupić się tylko na tych najczęściej stosowanych.

W miarę rozwoju systemu ADAS, w ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat, prawdopodobnie systemy, które jeszcze dziś są najnowocześniejsze, staną się przestarzałe. Jesteśmy ciekawi, jaka będzie ich przyszłość.