Jeszcze kilka lat temu polski rząd zakładał, że do 2025 r. po naszych drogach będzie jeździło milion samochodów elektrycznych. Zgodnie z raportem zaprezentowanym w Ministerstwie Przedsiębiorczości i Technologii osiągnięcie takiego wyniku jest absolutnie niemożliwe. Na jakim etapie elektromobilności jesteśmy?

Celem badania przeprowadzonego przez Atmoterm S.A. i Forum Elektromobilności była analiza i ocena stanu rozwoju elektromobilności w Polsce, a także możliwości wdrożenia rozwiązań technicznych, rozbudowy infrastruktury i stworzenia technologii recyklingu ogniw.

Nie od dziś wiadomo, że polityka prośrodowiskowa jest jednym z priorytetów Unii Europejskiej, a rozpowszechnienie samochodów elektrycznych jest jednym z czołowych zagadnień. Przedstawiony właśnie raport nie ukazuje polskiej elektromobilności w różowych barwach. Niestety, na każdym kroku spotkać można różne ograniczenia i bariery, które mają charakter organizacyjny, ekonomiczny, społeczny lub techniczny.

Brak infrastruktury

Jedną z podstawowych barier hamującą rozwój polskiej elektromobilności jest brak odpowiedniej infrastruktury dla samochodów elektrycznych. W skrócie mówiąc – nie ma odpowiedniej liczby stacji ładowania, które byłyby w stanie zagwarantować użytkownikom samochodów elektrycznych łatwy dostęp do możliwości naładowania pojazdów. Rozwiązaniem w tym wypadku nie jest jedynie postawienie w kilku miejscach miasta szybkich stacji ładowania – należy patrzeć na to w szerszym kontekście, ponieważ rozbudowa całej infrastruktury wiąże się z koniecznością przebudowy sieci elektroenergetycznej, stworzenia inteligentnych rozwiązań z odpowiednim oprogramowaniem. Z czasem wzrost liczby stacji ładowania może doprowadzić do problemów z jakością sieci elektrycznej w całym kraju – można tu wymienić obciążenia linii, spadki napięcia. Problematyczne stają się także czasochłonne bariery formalno-prawne, na które często natrafiają projektanci przebudów.

Obowiązek recyklingu baterii

Jeśli ochrona środowiska, to recykling. Jeśli samochody elektryczne, to baterie. Według szacunków wynikających z raportu, wraz z rozwojem elektromobilności w Polsce co roku do recyklingu może trafiać około 3 tysięcy akumulatorów, co daję masę około 600 ton baterii litowo-jonowych. W chwili obecnej, w Polsce jest jedynie jeden zakład, który może pochwalić się osiągnięciami w dziedzinie recyklingu baterii – jest to Instytut Metali Nieżelaznych w Gliwicach.

Autobusy elektryczne w Polsce

Pocieszający jest fakt, że bardzo zainteresowane rozwojem elektromobilności w Polsce są jednostki samorządu terytorialnego, które chętnie inwestują w zeroemisyjne autobusy elektryczne. Wszystko jednak jest uzależnione od odpowiedniego dofinansowania oraz  rozwóju infrastruktury i systemów ładowania w zajezdniach. Duże znaczenie w rozwoju elektromobilności ma działalność firm Solaris Bus&Coach i Ursus Bus, które produkują elektryczne autobusy i posiadają do tego odpowiednie zaplecze techniczne oraz wykształconą kadrę. Pierwsza z wymienionych firm jest również bardzo dobrze znanym dostawców autobusów elektrycznych i hybrydowych na rynku między innymi hiszpańskim, niemieckim czy francuskim.

Będzie polski samochód elektryczny?

Po początkowym, bardzo optymistycznym przyjęciu pomysłu stworzenia polskiego samochodu elektrycznego, wkrótce emocje opadły. Słuch o konkursie na projekt i produkcję organizowanym przez spółkę ElectroMobility Poland zaginął, a według opublikowanego w zeszłym roku kalendarium już dawno powinniśmy znać zwycięzcę i podziwiać elektrosamochód na polskich drogach. Dlaczego tak się stało? Najprawdopodobniej przyczyną takiego stanu jest niewielkie zainteresowanie takim produktem na polskim rynku, w związku z kosztami jego utrzymania i trudnościami związanymi z całą infrastrukturą.

Kilka scenariuszy rozwoju

W podsumowaniu raportu przedstawiono kilka możliwości rozwoju polskiej elektromobilności. Jak zostało podkreślone, plan miliona elektryków w 2025 r. ogłoszony trzy lata temu przez obecnego premiera Mateusza Morawieckiego jest zdecydowanie niewykonalny. Za najbardziej prawdopodobny rozwój sytuacji uznaje się ten, który szacuje, że w 2025 r. po polskich drogach będzie jeździło 300 tysięcy elektryków, a 5 lat później – 680 tysięcy. W 2050 r., zgodnie z powyższym planem, możemy spodziewać się niespełna 4 milionów pojazdów elektrycznych w Polsce.

Jak wynika z danych z bazy CEPIK na koniec maja 2019 r. w Polsce zarejestrowanych było 5 967 samochodów elektrycznych. Wynika z tego, że elektryki stanowią obecnie jedynie 0,04% polskiego parku samochodowego. Dlaczego jest ich tak mało? Problemem są zbyt wysokie koszty zakupu i utrzymania samochodów elektrycznych – nawet jeśli uwzględni się dopłaty oferowane przez rząd. W kontekście ograniczeń wymienia się także problemy z serwisowaniem elektryków, koszty wymiany baterii i trudną do określenia wartość pojazdu przy jego ewentualnej odsprzedaży.