Katalizator to element układu wydechowego pojazdu, który odpowiada głównie za oczyszczanie spalin, ale od tego elementu zależny jest także prawidłowy proces spalania mieszanki paliwowo-powietrznej. Katalizatory ulegają awariom głównie przy wyższych przebiegach. Ze względu na wysoką cenę zamienników, właściciele pojazdów zastanawiają się nad rozwiązaniami innymi niż wymiana. Jednym z nich jest regeneracja.

Regeneracja katalizatora zamiast wymiany – czy to dobry pomysł?

Na temat procesu regeneracji katalizatorów porozmawialiśmy z przedstawicielami firmy DPF Tarnów, posiadającej warsztat specjalizujący się w naprawach i regeneracji katalizatorów oraz filtrów cząstek stałych. Na potrzeby materiału postawiliśmy się w sytuacji statystycznego właściciela 10-letniego pojazdu o średniej wartości rynkowej, w którym doszło do awarii katalizatora. Ze względu na wartość auta, właściciel szuka alternatywy dla zakupu nowego katalizatora, który jest kosztowny. Wycięcie elementu nie wchodzi w grę (nie zamierzamy zachęcać do takich praktyk). Inną opcją jest regeneracja – czy i w jakim wypadku może ona stać się ekonomiczną alternatywą dla zakupu nowego podzespołu?

– Jako specjaliści w dziedzinie regeneracji katalizatorów, wiemy, że w podobnej kwocie jaką klient wyda na „zamiennik”, można wykonać regenerację polegającą na wymianie wkładu monolitu na nowy. Jest to alternatywa najbardziej korzystna finansowo dla użytkownika patrząc pod kątem stosunku jakości do ceny. – mówi Anna Słowik z DPF Tarnów – Kierowcy często, decydują się w początkowej fazie na montaż nieoryginalnego katalizatora (tzw. zamiennika), który w teorii spełnia specyfikację producenta pojazdu (normę emisji spalin) – jednak z praktyką i trwałością jego bywa niestety różnie. Najczęściej jednak na regenerację decydują się klienci, którzy nie mają żadnej alternatywy na rynku z powodu braku dostępności zamiennika lub nowego oryginalnego katalizatora – dodaje Anna Słowik.

Regeneracja nie jest zatem metodą na zmaksymalizowanie oszczędności na naprawie pojazdu po awarii katalizatora. Zdaniem specjalistów jest jednak metodą na trwałą naprawę, która zagwarantuje, że po pewnym czasie problem nie powróci. Osobom postronnym mogłoby wydawać się, że nowy katalizator (nawet ten z niskiej półki cenowej) będzie funkcjonował lepiej niż fabryczny, nawet po naprawie. Zdaniem specjalistów, prawidłowa regeneracja jest w stanie przywrócić, a nawet poprawić pierwotne parametry tego elementu.

– Regeneracja katalizatora jest bardzo trwała. Proces polega na tym, że w oryginalnej zdemontowanej z samochodu obudowie wymieniany jest wkład katalityczny. Na pierwszy montaż producent zastosował wkłady ceramiczne. Jednak z doświadczenia naszych klientów wiemy, że są one bardziej „kruche” i podatne na uszkodzenia mechaniczne. W regenerowanych przez nas katalizatorach w większości przypadków stosujemy wkłady metalowe – dużo bardziej wytrzymałe na wstrząsy oraz szok temperaturowy. Na życzenie klienta, możemy również zastosować wkłady ceramiczne – czyli takie jak pojazd posiadał w oryginale. – mówi Anna Słowik.

Trwałość katalizatora zależy nie tylko od sprawności i jakości samego elementu, ale także od pracy innych podzespołów w pojeździe. Zdarza się, że awaria katalizatora nie jest przyczyną, a konsekwencją problemów z osprzętem silnika i układem wydechowym. Przede wszystkim powinniśmy zadbać o serwis pojazdu zgodnie z zaleceniami producenta oraz sprawność układu zapłonowego, paliwowego czy dolotowego. Najlepiej przeprowadzić diagnostykę jeszcze przed wymianą lub regeneracją katalizatora.

Regeneracja katalizatora – czy zawsze jest możliwa?

Firmy zajmujące się regeneracją katalizatorów zwykle podejmują się obsługi większości aut. Proces jest możliwy do przeprowadzenia praktycznie w każdym przypadku, jeżeli właściciel pojazdu posiada zdemontowaną, oryginalną obudowę katalizatora. Niekiedy regeneracja zależna jest jednak od dostępności wkładów metalowych lub ceramicznych spełniających określoną normę, które w danym przypadku należy zastosować. Dlatego o możliwość wykonania regeneracji dobrze jest pytać indywidualnie, podając szczegółowe dane samochodu.

Czy regeneracja katalizatora to to samo, co czyszczenie?

Na rynku napraw możemy spotkać się z dwoma, używanymi często zamiennie w kontekście katalizatorów, terminami – “regeneracja” oraz “czyszczenie”. Nie odnoszą się one jednak do tych samych procesów. Jak wspominaliśmy powyżej, „regeneracja” polega na wymianie wkładów monolitu na nowe, co przywraca pełną sprawność katalizatora. Czym zatem jest czyszczenie?

– Czyszczenie to maszynowe mycie pod ciśnieniem przy użyciu bezpiecznych środków chemicznych, które ma na celu poprawienie przepływów w katalizatorze. – wyjaśnia Barbara Wątroba z firmy DPF Tarnów. – W przypadku uszkodzenia konstrukcji monolitu – zabieg taki nie jest możliwy. Nie będzie on również skuteczny, gdy monolit utracił swoje właściwości, ponieważ samo czyszczenie nie przywróci obecnych w nim fabrycznie pierwiastków. – dodaje Barbara Wątroba.

Czyszczenie można zatem uznać za metodę mniej trwałą, o ograniczonej skuteczności, którą nie zawsze można przeprowadzić. Jeśli jest to możliwe ze względów technicznych, podstawową zaletą procesu wydaje się niższa cena usługi niż w przypadku regeneracji czy też wymiany katalizatora.