Belka z drążkami skrętnymi jest rodzajem zawieszenia tylnego, w którym pracujące koła jednej osi są od siebie częściowo zależne. Szczegółowe informacje o tym rodzaju zawieszenia znajdziesz w tym artykule. 

Możemy wyróżnić dwa podstawowe rodzaje zawieszenia pojazdu:

• Zawieszenie zależne – ruch jednego koła ma wpływ na przeciwny ruch drugiego, co zasadą działania przypomina dźwignię.
• Zawieszenie niezależne – w tym przypadku koła jednej osi pracują całkowicie niezależnie od siebie.

W przypadku belki z drążkami skrętnymi mamy do czynienia z rozwiązaniem pośrednim – koła na jednej osi nie pracują w sposób całkowicie zależny, ale też nie są od siebie całkowicie niezależne. Belkę z drążkami skrętnymi często nazywa się zawieszeniem półzależnym.

Belka skrętna – co to jest?

Jednym z elementów belki skrętnej jest sztywna oś poprzeczna, na której zakończeniach znajdują się zamocowane na stałe, dwa wahacze wleczone. Oś poprzeczna belki skrętnej znajduje się poza osią kół, natomiast belka zamocowana jest do nadwozia za pomocą elastycznych przegubów.

W sytuacji, gdy koło pojazdu najedzie na nierówność, wprawiony w ruch pionowy wahacz oddziałuje na belkę, która skręca się. Do pewnego momentu nie wpływa to na zachowanie się koła po przeciwnej stronie, dlatego mechanizm ten zachowuje się jak zawieszenie niezależne.

Po najechaniu na większą nierówność, belka oddziałuje również na drugie koło, które jest ciągnięte do góry – jak w zawieszeniu zależnym.

Co to jest drążek stabilizujący? 

Stosowane w konstrukcji drążki skrętne zastępują sprężyny śrubowe bądź resory. Występuje również drążek stabilizujący, który – jak sama nazwa wskazuje – zastępuje stabilizator. Zastosowanie powyższych elementów sprawia, że mamy do czynienia z zawieszeniem półzależnym. Tak jak opisaliśmy wcześniej, ruch jednego koła w ograniczonym stopniu wpływa na pracę drugiego koła na tej samej osi.

Belka skrętna – schemat 

Co ciekawe, w przeszłości stosowano drążki skrętne również dla przedniej osi, które również pełniły funkcję sprężyny lub resoru. W tym wypadku były umieszczane wzdłużnie, czyli zupełnie inaczej niż w przypadku tylnej osi. To rozwiązanie można było spotkać w Alfie Romeo Alfetta. Schemat zawieszenia tego pojazdu zamieszczamy poniżej. Taki układ był też stosowany w innych pojazdach, m.in. w wybranych modelach marki Chrysler. Do dziś stosuje się je w niektórych samochodach terenowych.

Belka zawieszenia tylnego – zalety 

Niepodważalną zaletą stosowania belki zawieszenia tylnego są kompaktowe rozmiary. Konstrukcja sprawia, że auto może mieć płaski bagażnik, co znacznie poprawia ergonomię. Pomimo niezbyt skomplikowanej budowy (a przynajmniej w porównaniu do układu wielowahaczowego), rozwiązanie zapewnia dobre właściwości jezdne oraz wysoki komfort.

Najczęściej belkę z drążkami skrętnymi spotkamy w pojazdach marki Peugeot oraz Renault. Co ciekawe, to rozwiązanie miało swoją premierę w autach produkcji niemieckiej. Audi 50, Volkswagen Golf, Scirocco oraz Polo to pierwsze pojazdy, w których zastosowano belkę z drążkami skrętnymi. Było to w latach 70. ubiegłego wieku.

Do zalet należy też łatwość montażu i demontażu całego zawieszenia, a także niskie koszty eksploatacji, które wynikają z małej liczby elementów w zawieszeniu tego typu.

Belka zawieszenia tylnego – wady i najpopularniejsze usterki 

Niestety, belka zawieszenia tylnego posiada również wady. Pamiętajmy, że element ten pracuje pod sporym obciążeniem, a podczas pracy działają na niego spore siły w różnych płaszczyznach. Zawieszenie ma styczność ze skrajnie niekorzystnymi warunkami, jakimi są opady atmosferyczne, brud nawierzchni, czy gromadząca się wilgoć. Przez te czynniki dochodzi do uszkodzenia uszczelnień, co ma negatywny wpływ na znajdujące się wewnątrz łożyska igiełkowe. To jest najczęstsza przyczyna awarii belki z drążkami skrętnymi. Jeżeli awaria nie zostanie  szybko dostrzeżona, uszkodzeniu ulega czop mocujący wahacz i taka belka musi zostać poddana regeneracji.

Kolejną przyczyną uszkodzenia są uderzenia boczne. Belka z drążkami skrętnymi bardzo źle znosi uderzenia w boczną część koła. Takie uderzenie często powoduje wykrzywienie tego elementu i jedyną receptą na naprawę pozostaje wymiana całej belki. W skrajnych sytuacjach zdarza się, że w przypadku mocnego uderzenia w koło pojazdu, uszkodzeniu ulega mocowanie belki w podwoziu pojazdu. W takim wypadku koszty naprawy mogą przewyższyć wartość pojazdu.

Odpowiednio wcześnie zdiagnozowane uszkodzenia mogą być naprawione relatywnie niskim kosztem. Kluczowe jest rozpoznanie usterki w jej fazie początkowej, co umożliwi znacznie prostszy proces naprawy. W przypadku gdy uszkodzeniu ulegnie łożysko lub elementy uszczelniające, to możliwa jest wymiana tylko tych elementów. W tej sytuacji z pomocą przychodzą zestawy naprawcze. Zestawy w zależności od typu belki mogą składać się one z 3, 4 lub większej ilości elementów.