“Silnik szarpie na gazie, na benzynie wszystko jest OK!”. Każdego dnia do naszych warsztatów samochodowych trafiają właściciele aut z takim właśnie problemem. Co jest powodem szarpania w samochodach z instalacją gazową LPG? Czy winna jest sama instalacja LPG, a może problem leży gdzie indziej? O pomoc w przygotowaniu artykułu poprosiliśmy eksperta z polskiej firmy, produkującej instalacje LPG.

Po polskich drogach poruszają się prawie 3 mln aut z instalacją LPG. Zgodnie z danymi Polskiej Organizacji Gazu Płynnego jest ich 3 327 tys. szt., ale ponieważ dane pochodzą z bazy CEPIK, trzeba liczyć, że wiele z tych pojazdów to tzw. martwe dusze, które już dawno zakończyły swój techniczny żywot. Po co przytaczamy te dane? Żeby pokazać, że prawdopodobieństwo wizyty w naszym warsztacie klienta, któremu auto “szarpie na gazie” jest bardzo, bardzo duże. Dlatego warto wiedzieć, jak mu pomóc i gdzie szukać źródła problemu.

No właśnie, dlaczego szarpie? Na początek spytajmy eksperta.

Szarpanie silnika na gazie. Czy zawsze winna jest instalacja LPG? Spytaliśmy o zdanie eksperta

– Szarpanie silnika przy zasilaniu paliwem LPG to temat rzeka. Najczęstszą przyczyną jest niesprawny układ zapłonowy. Lecz równie dobrze może być to źle przeprowadzona regulacja instalacji LPG (lub jej brak), uszkodzone/brudne wtryskiwacze LPG lub niesprawny podzespół samochodu, odpowiedzialny za tworzenie mieszanki paliwowej (np. sonda lambda).
Układ zapłonowy to zbiór elementów: świec zapłonowych, cewki lub cewek oraz występujących jeszcze w niektórych autach przewodów zapłonowych. Jeśli przynajmniej jeden z tych podzespołów jest uszkodzony, natychmiast odczujemy to przy pracy na gazie – wyjaśnia Paweł Sołtys, ekspert z Działu Technicznego firmy ALEX sp. z o.o., polskiego producenta instalacji gazowych LPG – Dlaczego? Mieszanina powietrza z gazem zapala się trudniej, dlatego często słyszy się, że auto „na benzynie jeździ dobrze, a na gazie szarpie”. W rzeczywistości problemy, które pojawiają się przy pracy na LPG, w niedługim czasie zaczną występować również „na benzynie”. Należy też wspomnieć, że części składowe układu zapłonowego oddziałują na siebie i jeśli w porę nie wymienimy tej, która nie domaga, kolejne z nich mogą ulec uszkodzeniu.

Omówmy po kolei wszystkie zagadnienia, poruszone przez naszego eksperta.

Niesprawny układ zapłonowy. Bez względu na to, czy jeździmy na gazie czy na benzynie, problemy z układem zapłonowym zawsze powodują szarpanie.

• Zużyte przewody zapłonowe, stosowane w starszych samochodach, z mechanicznym rozdzielaczem zapłonu. One są najczęstszą przyczyną szarpania w autach z LPG. Tanie zamienniki charakteryzują się bardzo niską trwałością – niektóre przewody zapłonowe potrafią przestać działać już po 20 tys. km przebiegu. Nawet niewielkie uszkodzenie izolacji powoduje przebicia i szarpanie. To dlatego problemy z szarpaniem, w autach z przewodami zapłonowymi, występują najczęściej w trakcie deszczowych dni. Na trwałość przewodów przede wszystkim wpływa materiał, z którego są wykonane ich rdzenie.
• Zużyty palec rozdzielacza i elementy kopułki rozdzielacza, a dokładnie styki w autach z mechanicznym rozdzielaczem zapłonu. W trakcie eksploatacji wycierają się i przepalają. Niektórzy “oszczędni” kierowcy potrafią je czyścić papierem ściernym, aby przedłużyć okres ich eksploatacji.
• W nowszych samochodach szarpanie może być powodowane przez awarię / zużycie jednej z cewek (monocewek) sterowanych elektronicznie albo przez zużycie zblokowanego zespołu cewek zapłonowych.
• We wszystkich autach, bez względu na rodzaj zastosowanego układu zapłonowego, powodem szarpania mogą być zużyte świece zapłonowe.

Świece zapłonowe – ten temat wymaga poruszenia jeszcze jednej, bardzo kwestii.

Czy samochód ma zamontowane standardowe świece zapłonowe czy świece dedykowane pojazdom z zamontowaną instalacją LPG?

Jaka jest podstawowa różnica pomiędzy zwykłą świecą zapłonową, przeznaczoną do montażu w silniku zasilanym benzyną a świecą, dostosowaną do pracy z instalacją LPG? Co pierwsze zauważy potencjalny użytkownik? To oczywiście cena. Świeca dostosowana do pracy z LPG jest zazwyczaj o wiele droższa.

• Przykład: samochód kompaktowy Mazda 3 (BK) z silnikiem 1.4 80KM.

Markowa świeca zapłonowa, zgodna z zaleceniami producenta samochodu kosztuje 12 zł/szt.. Świeca zapłonowa tego samego producenta, zgodna z zaleceniami producenta samochodu, dostosowana do pracy z instalacją LPG, kosztuje już 80 zł/szt. Klient ma do wyboru komplet świec za 50 albo za 320 zł.

Świeca zapłonowa, przystosowana do pracy z instalacją LPG ma inną konstrukcję i jest wykonana z bardziej wytrzymałych materiałów. Świeca taka generuje iskrę o dużej energii zapłonu, wyzwalaną pomiędzy elektrodą środkową i elektrodą boczną. Świece wykonane są z bardziej odpornych na ciepło materiałów, albowiem pracują w znacznie wyższych temperaturach. Elektrody środkowe mają mniejszą średnicę, dzięki czemu napięcie, niezbędne do wygenerowania iskry, jest mniejsze. Świece przeznaczone do pracy z samochodami, zasilanymi LPG mają także dłuższe stożki izolatorów (wpływa to pozytywnie na temperaturę samooczyszczania) oraz mniejszy odstęp pomiędzy elektrodami. Dlatego są droższe od standardowych świec zapłonowych.

Powód prozaiczny – zapchany filtr powietrza

Zapchany filtr powietrza (zazwyczaj po prostu niewymieniany przez długi czas) również może być przyczyną szarpania silnika. Zarówno na gazie, jak i na benzynie. Zapchany filtr utrudnia dopływ powietrza do układu dolotowego. Warto jednak wprowadzić tu istotne rozróżnienie – filtr powietrza w przypadku nowoczesnych instalacji gazowych nie ma zbyt dużego znaczenia. Jest on natomiast istotny w przypadku podciśnieniowych instalacji LPG.

Inne podzespoły silnika benzynowego, które mogą powodować szarpanie na LPG

Jak powiedział wcześniej nasz ekspert, powodem szarpania może być każdy podzespół, odpowiedzialny za tworzenie mieszanki paliwowo – powietrznej. W szczególności należy zwrócić uwagę na sondę lambda oraz przepływomierz powietrza.

Szarpanie, spowodowane przez instalację LPG

Na koniec przyjrzymy się powodom szarpania w trakcie jazdy, które mogą być generowane przez instalację gazową LPG.

W pierwszej kolejności mechanicy zawsze sprawdzają stan przewodów gazowych oraz szczelność wszystkich złączek i podłączy. Przewody łączą wszystkie podzespoły instalacji gazowej, na linii od zbiornika do silnika. Wykonuje się je z metalu (najczęściej z miedzi). Od zewnątrz są one pokryte gumą. W trakcie eksploatacji mogą one ulec uszkodzeniom mechanicznym, obluzowaniu albo zużyciu. Powodem awarii może być kolizja samochodu, albo niewłaściwy montaż.

Uszkodzone mogą być również przewody, doprowadzające gaz do wtryskiwaczy. Wycieki gazu mogą powodować szarpanie (zbyt mała ilość gazu trafia do silnika). Są też bardzo groźne ze względu na możliwość wybuchu.

Kolejny możliwy powód to brak kalibracji instalacji LPG albo źle przeprowadzona kalibracja. Kalibracja (regulacja) instalacji LPG ma na celu dostosowanie parametrów pracy sterownika LPG. Kalibracja jest prowadzona za pośrednictwem komputera diagnostycznego, podłączonego do złącza OBD2. Niewłaściwe ustawienie parametrów, albo brak regulacji może powodować przerywanie pracy silnika, zasilanego LPG. A to będzie powodować szarpanie.

Uszkodzony albo zużyty parownik (reduktor) instalacji gazowej LPG (niestosowany w instalacjach VI – generacji). Reduktor ma za zadanie rozprężać ciekły gaz do stadium lotnego. Jeśli reduktor nie jest w stanie tego zrobić w odpowiednim czasie, brakuje paliwa – i silnik zaczyna szarpać.

Ostatnie źródło problemu, o którym wspomniał nasz ekspert, to zabrudzone lub uszkodzone wtryskiwacze gazu. Jednym z najważniejszych objawów ich awarii jest właśnie szarpanie. Wtryskiwacze LPG są dość trwałe, potrafią wytrzymać nawet 200 tys. km przebiegu. Jednak tylko w odpowiednich warunkach eksploatacji. Przede wszystkim muszą być one odpowiednio dobrane do silnika (odpowiednia wydajność wtryskiwaczy do odpowiedniej mocy silnika). Bardzo ważny jest właściwy montaż oraz adaptacja, czyli wspomniana wcześniej regulacja (kalibracja) instalacji gazowej. Ważna jest również regularna wymiana filtrów fazy ciekłej (zwłaszcza) i fazy lotnej, które chronią wtryskiwacze LPG przed przyspieszonym zużyciem. Gaz LPG niskiej jakości może również wpływać na skrócenie okresu eksploatacji wtryskiwaczy.

Czy spotkaliście się z innymi powodami szarpania w autach z instalacjami LPG, jakie trafiają do Waszych warsztatów? Zapraszamy do komentowania.