Płyn do chłodnic jest niemalże tak samo ważny dla sprawności samochodu, jak olej silnikowy. Wyjaśnimy, jaką rolę pełni płyn chłodniczy, jakie są rodzaje tego typu płynów (na przykład G12), kiedy wymieniać płyn i co zrobić, gdy zapali się kontrolka płynu chłodniczego?

Płyn do chłodnic jest płynną częścią układu chłodzenia. Jest on wprowadzany w ruch przez pompę cieczy chłodzącej (zwaną popularnie pompą wody), która nadaje mu odpowiednie ciśnienie. Płyn krąży po całym układzie chłodzenia, przepływa przez kanały w silniku i przez nagrzewnicę. Może też chłodzić dodatkowe podzespoły, zależnie od konstrukcji auta. Np. spaliny zawracane przez zawór EGR, reduktor gazu (w autach z instalacją LPG) czy też olej silnikowy (w chłodnicy oleju z przepływem płynu chłodniczego).
W nowoczesnych samochodach, z elektronicznie sterowanymi termostatami, komputer silnika steruje temperaturą płynu do chłodnicy, dzięki czemu może utrzymywać silnik w optymalnej temperaturze roboczej przy różnych warunkach.

Jaką rolę pełni płyn do chłodnic?

Płyn do chłodnic odbiera nadmiarowe ciepło z silnika i odprowadza je do atmosfery (w chłodnicy samochodowej) albo oddaje ciepło poprzez nagrzewnicę do układu ogrzewania kabiny samochodu.

Dzięki płynowi do chłodnic, układ chłodzenia może utrzymać silnik w odpowiedniej temperaturze roboczej, w której jednostka napędowa pracuje w optymalny sposób (zużywa najmniej paliwa i emituje najmniej spalin). Płyn chłodniczy musi być odporny na zamarzanie (standardowo do – 35 st. C) i na zagotowanie się. W nowoczesnych silnikach płyn musi być odporny na zagotowanie nawet w temperaturze 120 – 140 st. C.

Płyn nie może się pienić, ani rozwarstwiać. Dodaje się do niego szereg dodatków, które przedłużają jego przydatność do użycia, chronią metalowe części układu chłodzenia przed korozją i gumowe przed kruszeniem.

Jaki płyn do chłodnic stosować w samochodzie?

Producent samochodu może zalecać stosowanie określonego płynu do chłodnic (o rodzajach płynów do chłodnic piszemy dalej) albo określonego koncentratu płynu do chłodnic.

Może też wskazywać na określoną markę płynu. Najczęściej jest to jego marka własna, sprzedawana w ASO. Nie trzeba się do tego stosować. Trzeba za to stosować się do zaleceń odnośnie rodzaju płynu chłodniczego.

Rodzaje płynów do chłodnic

Podstawowy podział to:

• IAT – skład oparty o glikol i krzemianami oraz azotany. Dobre do silników z żeliwnymi blokami i aluminiowymi głowicami. Płyny IAT należy wymieniać co 2 lata. Stosowane przede wszystkim w starszych autach.
• OAT – skład oparty o glikol i kwasy organiczne. Bardziej skuteczne w oddawaniu ciepła. Stosowane głównie w nowszych autach. Powinno się je wymieniać maksymalnie co 5 lat.
• HOAT – technologia hybrydowa, łącząca w sobie zarówno kwasy organiczne jak i krzemiany. Płyny HOAT cechują się dobrymi właściwościami i długim okresem eksploatacji. Powinno się je wymieniać co 5 lat, ale niektórzy producenci mogą zalecać dłuższe okresy wymiany, zalecając jedynie kontrole temperatury wrzenia i zamarzania.

Najwygodniejsze w użyciu są płyny do chłodnic w formie gotowej do użycia (rozcieńczonej).
Ale można kupić także koncentraty płynów do chłodnicy. Należy je rozcieńczać zgodnie z zaleceniami producenta koncentratu. Informacje o tym, jak rozcieńczyć płyn do chłodnic, znajdują się na opakowaniu środka.

Druga ważna sprawa: koncentrat płynu chłodniczego należy rozcieńczać tylko i wyłącznie wodą zdemineralizowaną.

Czy można mieszać ze sobą płyny do chłodnic? Można, pod warunkiem, że są one wykonane w tej samej technologii. Na przykład można ze sobą mieszać płyny IAT różnych producentów. Jeśli mamy zamiar dolać płynu do układu chłodzenia, nie musimy stosować płynu tej samej firmy. Ale musi on być wykonany w tej samej technologii.

Czy można mieszać ze sobą płyny do chłodnic, mające różne kolory? Tak, albowiem kolory pełnią jedynie funkcję ostrzegawczą i pozwalają łatwo znaleźć miejsca wycieków. Można wymieszać ze sobą płyn IAT czerwony i płyn IAT zielony, albo płyn OAT niebieski i płyn OAT różowy.

Na płynach do chłodzenia można znaleźć dodatkowe informacje o tym, czy dany płyn spełnia wymagania konkretnego producenta pojazdu.

Płyn chłodniczy G12 – co to jest?

Oznaczenia typu G11, G12, G12+, G13 to dodatkowy sposób znakowania płynów do chłodnic, mający na celu ułatwienie doboru płynów do konkretnego modelu auta. Jest to stosowane np. przez koncern Volkswagen.
Przykładowo: w autach wyprodukowanych w latach 1996 – 2001 Volkswagen zaleca stosowanie płynu chłodniczego G12, a w autach, produkowanych w latach 2001- 2004 płynu G12+. Uniwersalne płyny do chłodnic również mają takie oznaczenia na opakowaniach.

Kontrolka płynu chłodniczego

Kontrolka płynu chłodniczego znajduje się na desce rozdzielczej, tak samo, jak wskaźnik temperatury płynu do chłodnic. Temperatura płynu chłodniczego jest stale monitorowana przez czujnik temperatury. Kierowca musi obserwować wskazania temperatury na desce rozdzielczej. Kiedy temperatura płynu chłodniczego przekroczy bezpieczne wartości, a na desce rozdzielczej zapali się kontrolka płynu chłodniczego – należy jak najszybciej zatrzymać się w bezpiecznym miejscu i wyłączyć silnik. Po jego ostygnięciu (minimum 30 minut), można sprawdzić, czy doszło do wycieku płynu z układu. Zaleca się, aby w takim wypadku transportować auto do warsztatu na lawecie.