Jak radziły sobie warsztaty samochodowe w minionym roku? W jak dużym stopniu ucierpiały z powodu sytuacji związanej z pandemią? Przedstawiamy wyniki ankiety zawierające odpowiedzi na te i inne pytania.

Warsztaty samochodowe w 2020 r. – podsumowanie

Miniony rok zdecydowanie nie był okresem prosperity w branży motoryzacyjnej. Już w marcu, kiedy wdrożono pierwsze restrykcje związane z pandemią, motoryzacyjne biznesy zaczęły liczyć straty. W naszej ankiecie postanowiliśmy jednak skupić się przede wszystkim na warsztatach samochodowych. Były one w mniejszym stopniu dotknięte lockdownem niż np. fabryki części czy samochodów. W opinii niektórych rynkowych ekspertów, warsztaty można było wręcz uznać za odporne na konsekwencje pandemii. Wyniki naszego badania wskazują, że taki pogląd byłby jednak zbyt optymistyczny. Warsztaty w tym trudnym czasie radziły sobie dobrze, biorąc pod uwagę tło sytuacyjne, jednak większość zanotowała spadki względem roku 2019.

• w czasie lockdownu wielu ludzi przeszło na zdalny tryb pracy, korzystają rzadziej z samochodów, a zatem rzadziej je naprawiają
• w czasie lockdownu spadł poziom zaufania wobec komunikacji miejskiej, zatem wielu ludzi przesiada się do własnych samochodów, jeżdżą i naprawiają je częściej

Obie powyższe obserwacje rynkowe są jak najbardziej zgodne z prawdą. Ta jednak tym razem nie leży po środku, lecz gdzieś bliżej dolnej granicy skali. Co piąty warsztat zaobserwował znaczny spadek klientów. Prawie dwukrotnie większa grupa warsztatów wskazała na nieznaczny, ale jednak spadek. Po drugiej stronie medalu, ponad 21% warsztatów wykazało wzrost liczby klientów, co pozwala patrzeć w przyszłość (miejmy nadzieję pozbawioną już covidowych obostrzeń) z pewnym optymizmem.

Co mogła zrobić ponad połowa warsztatów, obserwujących odpływ klientów? Wydaje się, że znalezienie metody na zahamowanie spadków nie okazało się proste. Z pewnością duża część firm starała się nieco poprawić swoją sytuację, np. korygując ceny. Ze względu na panującą wśród warsztatów naprawczych konkurencję, takie działanie nie zawsze przynosi jednak pożądany skutek. Finalnie ponad połowa badanych przez nas warsztatów wskazała na poniesiony w 2020 r. spadek przychodów (w porównaniu do roku 2019).

Co ciekawe, niemal takie same statystyki pod względem zmiany w przychodach zanotowaliśmy w grupie małych (obsługujących do kilku klientów dziennie) jak i dużych warsztatów. Osiągane przez warsztaty wyniki nie różniły się także w mniejszych czy dużych miejscowościach. Wydaje się zatem, że lockdown uderzył z podobną siłą w całej Polsce.

Czy warsztaty zamykały się z powodu lockdownu?

Szczęśliwie sytuacja pandemiczna nie poskutkowała falą upadłości w branży napraw samochodowych. Jedna piąta naszych ankietowanych stwierdziła co prawda, że liczba warsztatów w ich okolicy zmniejszyła się, jednak nieco tylko mniejsza grupa badanych miała odwrotne wrażenie.

Uogólniając można powiedzieć, że średnia liczba warsztatów w Polsce pozostała na podobnym poziomie. Musimy mieć jednak świadomość istniejących problemów branży, takich jak zamykanie biznesu i działanie w szarej strefie. Powodów takiego procederu powinniśmy szukać w znacznie szerszym kontekście niż tylko w sytuacji spowodowanej przez pandemię. Faktem jest jednak, że szara strefa w momentach kryzysowych zazwyczaj szczególnie daje się we znaki legalnie działającym przedsiębiorcom. Ogólna aktywność szarej strefy w branży napraw w 2020 r., zdaniem naszych ankietowanych była wysoka. Może to sugerować także rosnące zainteresowanie szukających oszczędności klientów, nielegalnymi punktami napraw.

Jakie części wybierają mechanicy?

Przy okazji ankiety podsumowującej rok, zapytaliśmy przedstawicieli warsztatów o ich priorytety przy wyborze części samochodowych. Czy w czasie kryzysu, zgodnie z opiniami niektórych ekspertów, spada rola marek premium? Wyniki naszej ankiety nie potwierdzają tej tezy. Cena jest oczywiście ważna dla mechaników, jednak priorytetem pozostaje jakość części. W przypadku części, które wymienia się szybko, jakość jest najważniejsza dla prawie 84% badanych, a w przypadku tych wymagających poświęcenia większej ilości czasu i zaangażowania, dla aż ponad 95%. Bardzo dużą rolę odgrywa także dostępność. Kiedy na półce nie będzie produktu, który preferujemy, zazwyczaj decydujemy się na inny, nie chcąc czekać dłużej na dostawę. Dla sporej części badanych ważny jest sposób rozpatrywania reklamacji przez producenta produktu, jednak długość gwarancji ma znaczenie tylko w przypadku części trudniejszych w montażu.

Jak można było się spodziewać, wysokość marży uzyskiwanej przy sprzedaży jest ważniejsza dla warsztatowców w przypadku części nie wymagających poświęcenia długiego czasu przy wymianie. Rola marży spada wraz ze wzrostem poziomu skomplikowania i długości naprawy – wówczas warsztat zarabia przede wszystkim na robociźnie, a marża na częściach schodzi na drugi plan.

Co ciekawe, dla przedstawicieli warsztatów kluczowego znaczenia nie ma kraj pochodzenia produktu. Zaledwie kilka procent osób wskazało tę informację jako jedną z trzech najważniejszych przy zakupie (więcej w przypadku części prostych w montażu). O wiele większe znaczenie ma za to wizerunek marki, bardzo istotny dla ponad jednej czwartej badanych.

Pewnym zaskoczeniem może być także niewielka rola promocyjnych warunków zakupu. Nawet w przypadku części nie wymagających poświęcania dużej ilości czasu przy wymianie, tylko dla kilku procent badanych promocja zakupowa jest skutecznym bodźcem.