Dlaczego klocki piszczą? O czym należy pamiętać podczas ich wymiany? Czym kierować się przy wyborze klocków? Odpowiedzi na te pytania udzielił specjalista techniczny firmy Lumag dr inż. Tomasz Orłowski.
Dlaczego klocki piszczą? Czy jest to oznaka ich zużycia?
W wielu obecnie produkowanych pojazdach klocki hamulcowe nie są wyposażone w elektryczne czujniki zużycia, zamiast tego montuje się tzw. akustyczne czujniki zużycia. Gdy klocki osiągną grubość minimalną, to akustyczny czujnik zużycia podczas dociskania klocków do tarczy będzie stykał się z tarczą hamulcową, generując dźwięki. Takie metaliczne dźwięki o wysokiej częstotliwości pojawiające się podczas hamowania wskazują, że klocki osiągnęły grubość minimalną.
Poza tym klocki mogą piszczeć z wielu powodów. Np. tarcze hamulcowe jaki i klocki mogą korodować szczególnie pod wpływem wilgoci i prawie zawsze podczas dłuższego okresu postoju. Pokrywająca parę cierną warstwa tlenków ma zawsze wyższy współczynnik tarcia od nominalnego i do czasu usunięcia produktów korozji mogą pojawiać się niepożądane zjawiska wibroakustyczne. Inną przyczyną pisków może być zeszklenie materiału ciernego wskutek niewłaściwego użytkowania, bądź uszkodzenia zacisku hamulcowego.
Jakie czynności powinno się wykonać podczas wymiany klocków hamulcowych?
Wymiana klocków hamulcowych wydaje się czynnością prostą, jednak należy zwrócić szczególną uwagę na czynności, które będą miały wpływ na późniejsze funkcjonowanie układu hamulcowego. Najważniejsze czynności to kontrola stanu zacisku, szczególnie uszczelnień, czyszczenie zacisku i jarzma, szczególnie miejsc prowadzących klocki, sprawdzenie elementów prowadzących zacisku i w razie potrzeby dokonanie smarowania. Istotną czynnością jest też kontrola stanu tarczy hamulcowej. Przede wszystkim grubość tarczy nie może być poniżej wartości minimalnej, która to zawsze jest wytłoczona na rancie tarczy. Tarcza nie powinna mieć pęknięć, zbyt dużych rantów oraz miejscowych przebarwień. Przebarwienia świadczą o zmianie w strukturze żeliwa.
Na co powinno się zwracać uwagę przy wyborze klocków hamulcowych?
Dobór klocków hamulcowych to jedna z najważniejszych decyzji, jaką podejmujemy w warsztacie samochodowym, gdyż przekłada się ona bezpośrednio na bezpieczeństwo oraz komfort podróży. Wybierając klocki hamulcowe powinniśmy dokonać weryfikacji pod kątem dopuszczenia ich do użytkowania w Polsce. Wszystkie klocki sprzedawane w Europie muszą posiadać homologację ECE R90, co sprawia że niektóre produkty sprowadzane z np. z USA lub Chin nie mogą być wykorzystywane w codziennej eksploatacji.
Podstawową kwestią jest weryfikacja producenta lub marki klocków hamulcowych. Procedury homologacyjne dopuszczające klocki na rynek części zamiennych nie obejmują takich aspektów jak badanie zużycia, rodzaju i intensywności pisków czy poziomu drgań przy hamowaniu. Tych informacji nie znajdziemy na opakowaniu lub na samych klockach. W związku z tym należy wybierać producentów, którzy posiadają zaawansowane urządzenia badawcze oraz doświadczonych specjalistów nadzorujących proces wprowadzania nowych produktów na rynek.
Lumag producent klocków Breck, jako jedyna polska firma posiada dział badań i rozwoju wyposażony w dynamometr, który pozwala na przeprowadzanie złożonych testów na etapie projektowania wyrobów, jaki i w czasie kontroli produkcji. Breck, dołącza do swoich produktów również akcesoria montażowe, które umożliwiają bezproblemową wymianę klocków hamulcowych przez mechanika. Sam wygląd klocków mówi dużo o sposobie ich produkcji i doświadczeniu producenta. Zauważalne gołym okiem niedociągnięcia mogą świadczyć, że materiał cierny oraz kultura produkcji stoją na niskim poziomie. Wysokiej jakości klocki w celu zapobiegania piskom zamontowane mają na płytce nośnej podkładki antypiskowe, czyli cienką blaszkę dwustronnie gumowaną.
Osoby, dla których ważna jest dbałość o środowisko naturalne powinny również zwrócić uwagę na ilość miedzi w wybranych przez nich produktach.
Jeśli lubimy sportową jazdę to najlepszym wyborem będą produkty oferujące wysoką skuteczność hamowania, także w bardzo ciężkich warunkach użytkowania. Niestety może to prowadzić do szybszego zużycia klocków i tarcz hamulcowych oraz do powstawania pisków podczas hamowania. W przypadku gdy preferujemy spokojniejszą jazdę powinniśmy wybrać klocki, które w odpowiedni sposób bilansują skuteczność hamowania, komfort oraz poziom zużycia.
Istotnym kryterium wyboru klocków jest dopasowanie do tarcz hamulcowych. Zbyt miękkie klocki zamontowane do tarcz wyprodukowanych z twardych stopów mogą w efekcie spowodować znaczne obniżenie efektywności hamowania oraz ich szybsze zużycie. Złe dopasowanie może również wywoływać nieprzyjemne piski. Te różnice jeszcze bardziej dają o sobie znać, gdy tarcze wykonane są z niestandardowych materiałów np. przeznaczone do jazdy sportowej i wyczynowej. Aby uniknąć takich zjawisk najlepiej montować oba elementy układu jednej marki. Dobrej jakości klocki posiadają specjalną warstwę pomiędzy płytką nośną a materiałem ciernym, która tłumi drgania (prawie wszystkie produkty Premium mają takie rozwiązanie) oraz wzmacnia dodatkowo połączenia pomiędzy płytką a okładziną.
Dr inż. Tomasz Orłowski – kierownik DBiR odpowiedzialny za segment pojazdów osobowych w firmie Lumag Sp. z o. o.
Komentarze