Pasek napędowy wprawia w ruch cały zespół urządzeń silnika – alternator, sprężarkę klimatyzacji, pompę wspomagania hamulców i wiele innych. Silnik spalinowy podczas pracy wytwarza duże wibracje, a zadaniem elastycznego koła pasowego jest je zniwelować praktycznie do zera.

Szczególnie duże wibracje powstają w silnikach diesla i dlatego konstruktorzy tych silników najczęściej sięgają po rozwiązania z tak zwanym odsprzęglonym kołem pasowym. Zasada działania takiego koła polega z jednej strony na przeniesieniu napędu od wału korbowego na pasek wieloklinowy ze zmniejszeniem amplitudy drgań – sekcja zaznaczona na czerwono na poniższym rysunku, z drugiej zaś strony na zniwelowaniu drgań poprzez zastosowanie niezależnej od przeniesienia napędu sekcji „przeciwwagi” zwanej tłumikiem drgań (zaznaczono na zielono).

Cechą tego koła jest połączenie w jedną całość dwóch elementów o częściowo wykluczających się zadaniach. W trakcie tłumienia drgań występują duże odkształcenia materiału i w efekcie – podwyższenie temperatury elementu często do temperatury powyżej 120 st. C. Wymaga to od konstruktorów i technologów daleko zaawansowanej wiedzy technicznej i umiejętności bardzo wytrzymałego łączenia gumy (funkcje tłumiące) z metalem (przeniesienie napędu). Musimy pamiętać, że wymogi polityków i ekologów wymuszając zmniejszenie emisji spalin z pojazdów do atmosfery, wymuszają również rozwój konstrukcji i technologii. W dobie downsizing’u, hybryd i tym podobnych rozwiązań z malejącej pojemności skokowej silnika osiąga się coraz lepszą sprawność i moc. Ktoś mógłby powiedzieć, że to dobrze, ale tak naprawdę to coraz lżejsze, mniejsze i mocniejsze jednostki napędowe produkują coraz większe wibracje przekazywane z wału korbowego również na napęd paska. Minimalizacja rozmiarów urządzeń powoduje również zmniejszenie wymiarów i wagi podzespołów, a co za tym idzie tworzy ogromne wyzwania przed specjalistami od łączenia elastomerów = gumy z metalami, głównie stal i aluminium. Powierzchnia łączenia jest tym samym coraz mniejsza, a coraz częściej występujące systemy start & stop jeszcze bardziej zwiększają te wyzwania. Firma Vibracoustic, należąca do grupy Freudenberg jest jedynym w Europie producentem, który jest w stanie spełnić wzrastające wymagania klientów, jakimi są koncerny motoryzacyjne decydujące się na skomplikowane rozwiązania odsprzęglonego i elastycznego koła pasowego.

Najdoskonalszym w chwili obecnie rozwiązaniem, które zapewnia 100% tłumienie drgań są koła pasowe do BMW z silnikiem diesla o pojemności 3.0 l. Przedstawione poniżej koło posiada wiele patentów opracowanych przy współpracy inżynierów Vibracoustic, BMW i Winkelmann. Szczególna konstrukcja tych kół polega na wyodrębnieniu w ramach konstrukcji zamkniętej przestrzeni, w której znajduje się luźny krążek stalowy zanurzony w płynie wiskotycznym. Połączenie parametrów fizycznych płynu wiskotycznego z przeciwciężarem tłumiącym drgania daje doskonały rezultat wygaszenia drgań. Ponadto, w ramach ochrony przed nadmiernym nagrzewaniem się koła zastosowano dodatkowe osłony termiczne. Firma Corteco należąca do grupy Freudenberg, specjalista od rynku Aftermarket jako jedyna oferuje te koła (numery: 8001103, 80004866, 80001419) w jakości OE na rynku niezależnym. Ograniczenia patentowe wymuszają na innych firmach konieczność poszukiwania innych rozwiązań, które niestety, ale nie sprawdzają się w codziennej eksploatacji i bardzo szybko doprowadzają do awarii kół innych marek niż Corteco. Poniżej przedstawiamy różnice pomiędzy oryginalnym kołem Corteco / BMW i zamiennikami. Z informacji pochodzących z rynku jednoznacznie wynika, że zamienniki nie redukują drgań w silniku, a wielokrotnie je nawet powiększają.

Warto zatem montować oryginalne rozwiązanie oferowane przez Corteco.

Praktyczne wskazówki dla warsztatów

• Przy każdej wymianie paska lub co ok. 60 tys. km należy sprawdzić koło pasowe i inne elementy obrotowe w obszarze paska, a przy przebiegu określonym przez producenta samochodu należy wymienić cały zespół paska wraz z kołem, rolkami i sprzęgiełkiem jednokierunkowym (o ile występuje).
• Sprawdzenie optyczne obejmuje zwrócenie uwagi na widoczne uszkodzenia paska, bieżni paska na wszystkich elementach, luzy na poszczególnych elementach,
• Sprawdzenia w czasie pracy silnika należy dokonywać przy przejściu silnika z zakresu obrotów biegu jałowego w obroty pracy. Zauważymy wtedy ewentualne nierównomierności pracy napinacza, koła pasowego oraz najczęściej wtedy występuje hałas i drgania.
• Przy wymianie koła pasowe należy zawsze wymieniać elementy – śruby mocujące i dokręcać je zgodnie z instrukcją zawartą w opakowaniu Corteco – jest to warunkiem zachowania gwarancji na cały zespół.