W ostatnim czasie na rynku można zauważyć wzrost cen towarów, sprowadzanych z państw azjatyckich. Problem dotyczy m.in. produktów motoryzacyjnych w tym części zamiennych, a jego apogeum jest dopiero przed nami. Szybka kalkulacja pokazuje, że możemy spodziewać się nawet wieloprocentowego wzrostu cen.

Części importowane z Azji drożeją – dlaczego?

Problem dotyczy w zasadzie wszystkich dostępnych na europejskim rynku grup produktowych wytwarzanych na kontynencie azjatyckim. I to bez względu na to, czy produkty te zapakowane zostaną w pudełko z mniej lub bardziej renomowanym logo, w tym też polskiego producenta posiłkującego się zakupami w Azji jak również prywatnych marek dystrybutorów. Wynika to z rosnących cen transportu, a konkretnie niedoboru kontenerów transportowych.

Obecnie wysyłka towarów z Azji na inne kontynenty jest utrudniona ze względu na brak kontenerów transportowych w portach. Co się z nimi stało? Na początku pandemii wiele krajów ogłosiło lockdown. Wiele fabryk czy hurtowni, zamawiających towar z Azji zaprzestało pracy. Oczywiście nie tylko mowa tu o częściach samochodowych. Zamówione już wcześniej kontenery, docierające do docelowych portów już w trakcie pandemii, utknęły w portach, czekając na rozładowanie. W czasie pandemii zmniejszył się także potencjał siły roboczej w portach oraz w transporcie drogowym. W efekcie puste kontenery nie wracały do Azji, która szybko zaczęła odczuwać ich niedobór. W pewnym momencie doszło nawet do tego, że statki zmierzające ku Europie czy Ameryce, pływały nie w pełni załadowane (ze względu na brak kontenerów). Właściciele linii transportowych zaczęli wówczas redukować liczbę połączeń międzykontynentalnych, gdyż wysyłanie w podróż nie w pełni załadowanych statków nie przynosiło spodziewanych zysków. Tymczasem produkcja w Chinach, które najszybciej uporały się z problemami związanymi z pandemią, rosła. Coraz więcej firm z całego świata zlecało produkcję właśnie tam, ze względu na covidowe restrykcje na ich kontynentach. Kryzys pogłębił ponadto sezon paczkowy obserwowany zawsze przed świętami Bożego Narodzenia. Przesyłek do Europy czy Ameryki jest wówczas o wiele więcej niż normalnie.

Jak łatwo się domyślić, w efekcie rosnącego zapotrzebowania na kontenery, a jednocześnie ich znacznego niedoboru, ceny transportu zaczęły rosnąć. I to o kilkaset procent w ciągu kilku miesięcy. Według naszych źródeł, przykładowa cena transportu standardowego kontenera morskiego 40-stopowego, która przed kryzysem wynosiła ok. 1 500 do 2 500 dolarów, obecnie wzrosła już do niemal 10 000 dolarów. To jeszcze nie koniec kryzysu. Eksperci od transportu międzynarodowego oczekują, że sytuacja z niedoborem kontenerów może zacząć poprawiać się dopiero w marcu, po Chińskim Nowym Roku, kiedy to tamtejsze fabryki przez tydzień znacząco ograniczą produkcję. Zmniejszy to liczbę wysyłek, a w międzyczasie na kontynent azjatycki powróci nieco pustych kontenerów. Rynek będą zasilać również nowe kontenery, jednak ich zakup również będzie rekompensowany w cenie transportu przez operatorów.

O ile i dlaczego tak bardzo mogą wzrosnąć ceny części?

Wzrost kosztów transportu jest oczywiście tylko częścią składową całości ponoszonych kosztów, jednak w przypadku niektórych produktów może mieć znaczny wpływ na cenę finalną.

Problem najsilniej uderzy w towary o dużej objętości lub trudnych do upakowania gabarytach, a też i dużej wadze, a przy tym małej wartości jednostkowej. W przypadku takich produktów, udział kosztu transportu w cenie finalnej jest największy. Towary jednostkowo drogie i zajmujące mniej przestrzeni w kontenerach są bardziej odporne na ten kryzys, jednak nie całkowicie. W przypadku branży motoryzacyjnej, przyjmijmy, że wartość towarów przewożonych w standardowym kontenerze waha się od kilkunastu do nawet ponad 100 tys. dolarów. Jak łatwo obliczyć, w przypadku najtańszych produktów o dużej objętości, cena transportu oscylująca w granicach 10 tys. dolarów w czasie kryzysu może mieć znaczny wpływ na cenę finalną, gdyż sięga nawet 40% ceny zakupu. Dla produktów jednostkowo drogich będzie to około 5% ceny zakupu.

To jednak nie koniec problemów. Brak kontenerów przekłada się także na opóźnienia w transporcie towarów. Finalnie może przełożyć się to na czasowe braki na półkach magazynowych dystrybutorów części. W najczarniejszym scenariuszu możemy spodziewać się zatem także dodatkowego wzrostu cen towarów, z powodu ich spadającej dostępności. To na razie sytuacja hipotetyczna, jednak z pewnością w lepszej sytuacji znajdują się obecnie dystrybutorzy i producenci z dużymi zapasami magazynowymi.

Kiedy wzrost cen części będzie zauważalny?

Problem o którym mówimy dziś ma dużą bezwładność, gdyż cechuje go opóźnienie działania mechanizmów rynkowych. Obecnie do portów europejskich przypływają kontenery zamówione w cenach o ok. 100% wyższych niż te sprzed kryzysu. Zanim znajdujące się w nich towary trafią na rynek, minie jeszcze trochę czasu. Tymczasem, jak wiemy, wzrost cen transportu sięga już obecnie nawet 400%. Zanim towary transportowane w tej cenie dotrą do Europy i trafią do sprzedaży, miną kolejne tygodnie i miesiące. Skutki tego, co obecnie dzieje się w azjatyckich portach możemy zatem odczuć w naszych portfelach wiosną, a może dopiero latem.

Powiedziałby ktoś, że firmy w walce konkurencyjnej często nie decydują się na podniesienie ceny pomimo wzrostu kosztów działalności, czy tak też stanie się tym razem? Logika podpowiada, że nie.

Czy zauważyliście już wzrost cen części zamiennych, który może być spowodowany problemami z transportem z Azji? Napiszcie o tym w komentarzach.