1 stycznia 2020 r. weszły w życie nowe rozwiązania prawne, których celem jest skuteczniejsze niż dotychczas karanie przedsiębiorstw zwlekających z terminową regulacją należności. W jakim stopniu zmiany wpłyną na rynek części i napraw samochodów?

Zatory płatnicze są jednym z głównych problemów branży części i napraw samochodowych. Wskazują na to wyniki badania, przeprowadzonego w ramach barometru przemysłu i rynku motoryzacyjnego przez SDCM oraz międzynarodową firmę badawczą Frost & Sullivan (wyniki badania są dostępne tutaj). Większość producentów i dystrybutorów części, jak i właścicieli warsztatów wskazała zauważalny w ostatnich latach wzrost liczby i czasu opóźnień. Od Nowego Roku sytuacja ma stopniowo ulegać poprawie dzięki wprowadzonym ustawowo zmianom w prawie. Dokonano ich głównie z myślą o uregulowaniu sytuacji, w których mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa – w szczególności będące dostawcami produktów lub usług – są wykorzystywane przez duże firmy. Także małe firmy zalegające z płatnościami będą musiały liczyć się jednak z konsekwencjami.

Dotychczas maksymalny termin uregulowania należności w sytuacji, gdy dłużnikiem był duży podmiot, a wierzycielem małe lub średnie przedsiębiorstwo wynosił domyślnie 60 dni, ale strony mogły ustalić dłuższy okres. W tej sytuacji małe firmy, pod presją dużych kontrahentów (obawa przed utratą klienta) godziły się często na znacznie odleglejsze terminy zapłaty. Po zmianie przepisów staje się to niemożliwe, gdyż termin wynosi teraz bezwzględnie 60 dni, gdy wierzycielem jest firma z sektora MŚP. Na rynku części i napraw na tej zmianie skorzystają przede wszystkim mniejsi producenci, którzy dostarczają swoje produkty dużym kooperantom, np. sieciom supermarketów.

Największe firmy działające w Polsce (wg kwot podatku dochodowego) zostaną zobligowane do przedstawiania raportów o stosowanych przez siebie terminach zapłaty, które będą publicznie dostępne. Pierwszy raport będą musiały przedstawić już za 2020 rok. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie mógł nakładać administracyjne kary pieniężne na firmy, kiedy suma opóźnionych świadczeń pieniężnych w okresie trzech kolejnych miesięcy wynosić będzie co najmniej 2 miliony złotych.

Zmianę w przepisach odczują także warsztaty, które zalegają z płatnościami wobec dystrybutorów. Wbrew pozorom, jest to często spotykana na rynku sytuacja. Jak wiemy, dystrybutorzy silnie rywalizują ze sobą, dlatego oferują warsztatom limity kredytowe. Zdarza się, że warsztat motoryzacyjny, po wyczerpaniu dostępnego limitu na zakup części u jednego dystrybutora przestaje dokonywać dalszych zakupów i zamiast uregulować dług, zwraca się do kolejnego dystrybutora, który wchodzi z nim we współpracę. Bezkarność tego procederu zostanie teraz zatrzymana. Wprowadzona została ulga podatkowa dla wierzycieli. Posiadając nieuregulowaną w ciągu 90 dni po upływie terminu wierzytelność, wierzyciel będzie mógł pomniejszyć podstawę opodatkowania o nieotrzymaną w terminie kwotę. Analogicznie dojdzie do powiększenia o tę kwotę podstawy opodatkowania dłużnika. Zasada ta dotyczy wszystkich podmiotów na rynku, obejmie więc nie tylko duże firmy niepłacące małym, ale także sytuację odwrotną, czyli w przypadku branży części i napraw samochodowych – właśnie warsztaty zalegające z płatnościami dystrybutorom.

Niedogodnością dla niektórych firm będzie także zwiększenie odsetek ustawowych za opóźnienie. Do końca 2019 r. przedsiębiorcy mogą naliczać odsetki ustawowe za opóźnienia w transakcjach handlowych w wysokości 9,5%. Od 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy będą mieli prawo do odsetek wyższych o 2%

Czy Waszym zdaniem przepisy przeciwdziałające zatorom płatniczym to krok w dobrą stronę? Podzielcie się swoją opinią w komentarzach.