Jak uczniowie technicznych szkół zawodowych i średnich oceniają szkolne zajęcia? Czego oczekują od nauczycieli i branży oraz, jak widzą swoją przyszłość? Między innymi na te pytania odpowiada podsumowanie nasze ankiety, którą przeprowadziliśmy na grupie ponad 400 uczniów, w grudniu 2022 r.

Przyszłość motoryzacji, czyli jak powinniśmy szkolić kadry?

W naszym badaniu wzięło udział ponad 400 respondentów, uczęszczających do szkół o profilu motoryzacyjnym. W większości byli to uczniowie techników, natomiast około jednej piątej badanych stanowili uczniowie szkół zawodowych.

Celem naszego badania było m.in. sprawdzenie tego, w jaki sposób uczniowie szkół technicznych chcą przyswajać informacje. Nie jest dla nas zaskoczeniem, że znaczna większość badanych wskazała “omawianie rzeczywistych przypadków” jako najbardziej preferowaną formę zdobywania wiedzy. Wykłady z teorii motoryzacji cieszą się mniejszym powodzeniem.

Co ciekawe, jak wskazuje powyższy wykres, młodzież nie preferuje e-learningów czy kursów internetowych. Może się to wydawać dziwne w kontekście badań przeprowadzonych przez Fundację Dbam o Mój Z@sięg, potwierdzających silne związanie młodego pokolenia ze światem cyfrowym. Ponad połowa młodych ludzi spędza w Internecie ponad 3 godziny każdego dnia, a co piąta osoba więcej niż 7 godzin. Zdecydowanie najbardziej preferowanym środkiem dostępu do sieci jest smartfon. Znaczna część młodzieży bardzo rzadko korzysta z komputerów stacjonarnych czy laptopów.

Młodzież traktuje jednak Internet przede wszystkim jako źródło rozrywki, co potwierdza poniższy slajd. Dopiero w drugiej kolejności sieć jest dla młodych ludzi narzędziem do zdobywania wiedzy. Być może zatem, w świadomości znacznej części uczniów, szkolne zajęcia są zupełnie innym elementem życia niż korzystanie z Internetu. Niechęć do e-learningów może być także efektem rozczarowania zajęciami zdalnymi, które były przymusowo prowadzone w czasie pandemii COVID-19.

Z powyższych wyników badań można wnioskować, że uczniowie szkół technicznych wolą praktykę od teorii. Chcą uczyć się zawodu nie poprzez zapamiętywanie książkowych formułek, lecz kontakt z rzeczywistymi przypadkami, np. napraw samochodów. Czy szkoły zawodowe i technika prowadzą zajęcia praktyczne dobrze? Choć niektórych może to zaskoczyć, według opinii uczniów jak najbardziej tak. Pozytywnie praktyczne lekcje w swoich szkołach oceniło aż 3/4 naszych ankietowanych.

Nauka w szkołach o profilu motoryzacyjnym – co można ulepszyć?

Większość zbadanych przez nas uczniów uważa, że liczba godzin praktycznych zajęć nauki zawodu w ich szkołach jest wystarczająca. Za wprowadzeniem większej liczby godzin praktyk opowiada się co trzeci uczeń.

Młodzieży brakuje kontaktu z praktycznymi danymi serwisowymi, z którymi na co dzień mają do czynienia profesjonalne warsztaty. Ponad 70% badanych dostrzega potrzebę nauki pracy z dokumentacją pojazdów oraz danymi serwisowymi. Rzecz jasna zdobywanie takich danych jest wyzwaniem dla szkół. W tym miejscu otwiera się jednak pole do współpracy z angażującymi się w edukację młodzieży firmami z branży motoryzacyjnej – w tym producentami i dystrybutorami części.

Uczniowie szkół o profilu motoryzacyjnym mają dobrą intuicję co do tego, czym warto zajmować się na lekcjach, aby w przyszłości być dobrze przygotowanym do podjęcia pracy w branży. Aż 85,8% uczniów jako najciekawszy element swojej edukacji wskazuje technikę napraw samochodowych. Ponad połowa uczniów doceniła także wartość poznawania aktualnych rozwiązań technicznych, stosowanych w nowoczesnych samochodach. Młodzież nie przykłada najwyższej wagi do przyszłościowych rozwiązań technicznych, takich jak telematyka czy pojazdy autonomiczne. Nie dziwi nas to jednak, gdyż podobne nastawienie widzimy u przedstawicieli warsztatów samochodowych, biorących udział w naszych badaniach. O tym, czy jest to postawa właściwa rozstrzygnie tempo zmian związanych z transformacją mobilności.

Czy uczniowie szkół samochodowych są przywiązani do branży?

Nasze badanie wskazuje, że uczniowie techników i zawodówek są raczej zadowoleni z poziomu nauczania w ich szkołach. Czy jednak ta satysfakcja przekłada się na chęć kontynuowania przygody z branżą samochodową po zdobyciu tytułu absolwenta? Ponad jedna trzecia zbadanych przez nas uczniów jest w pełni zdecydowana na związanie swojej przyszłości z motoryzacją. Podobna grupa jeszcze się waha, jednak także skłania się ku wybraniu podobnej drogi życia. Tylko co dziesiąty absolwent szkoły technicznej zamierza podjąć pracę w zupełnie innej branży.

Prawdopodobnie nieco ponad połowa uczniów techników i zawodówek zdecyduje się na podjęcie dalszej edukacji w szkole o profilu motoryzacyjnym. Tylko niespełna 4% już na chwilę obecną wie, że zakończy edukację na obecnej placówce.

Uczestnicy naszej ankiety są zainteresowani przede wszystkim pracą w sektorze usług, związanych z motoryzacją, a więc w głównej mierze z naprawą pojazdów. Niewielka część respondentów myśli o pracy w branży produkcyjnej, a tylko co dziesiąty w handlu. Pozytywny stosunek młodych ludzi względem pracy warsztatowej cieszy nas, zwłaszcza w kontekście coraz częstszego występowania w środkach masowego przekazu negatywnego wizerunku zawodu mechanika samochodowego. Wydaje się, że pod tym względem szkolna młodzież potrafi odróżnić rzeczywistość od kreowanej na potrzeby sensacji fikcji.

Wyniki naszego badania kreślą pozytywny portret uczniów szkół motoryzacyjnych. Są oni zmotywowani do zdobywania wiedzy praktycznej i zainteresowani pojawiającymi się na rynku nowinkami. Wolą pracować na konkretnych przypadkach niż słuchać wykładów w szkolnej ławce. Nie są także przekonani do e-learningów czy podobnych, interaktywnych metod nauczania. Młodzież ucząca się w szkołach motoryzacyjnych jest także w większości zdecydowana na związanie swojego życia zawodowego właśnie z motoryzacją.

Realizację naszej ankiety wsparły firmy działające na niezależnym rynku motoryzacyjnym, Przekazały one pakiety edukacyjno-upominkowe dla szkół, biorących udział w projekcie. Firmy te wymieniamy poniżej:

• AutoPart
• bilstein group (febi, SWAG oraz Blue Print)
• Exide
• Hella
• Hengst Filtration
• HEPU Germany
• Högert Technik
• Marelli Aftermarket
• ZF Aftermarket