Rozwijająca się elektromobilność jest segmentem w sposób naturalny konkurencyjnym dla rynku paliw alternatywnych takich jak np. gaz LPG czy CNG. Dodatkowo, silniki benzynowe są coraz częściej wyposażone w systemy ograniczające emisję szkodliwych związków, które jak dotąd były stosowane tylko w jednostkach wysokoprężnych. Mogłoby się wydawać, że czas pojazdów zasilanych LPG niedługo przeminie. Okazuje się jednak, że koniunktura paliw alternatywnych w samochodach osobowych jest jak najbardziej pozytywna.

O przyszłości rozwoju pojazdów, rynku warsztatowym oraz różnicach między systemami gazowymi rozmawialiśmy z Pawłem Ścibiszem, Managerem ds. Rozwoju Rynku w firmie AC S.A., Grzegorzem Krzysiakiem, Kierownikiem Serwisu Firmowego STAG oraz Tomaszem Kraczko, Technical Support AC S.A.

Krzysztof Pawlak: Prowadzenie warsztatu montażu i serwisu LPG nadal się opłaca? Ten sektor warsztatowy rośnie czy maleje?

Grzegorz Krzysiak: Mówiąc krótko…Tak. Warsztaty montujące i serwisujące instalacje LPG znów zbierają przysłowiowe żniwo. Do tego stopnia że w tej chwili zanikł okres tzw. sezonowości tak bardzo charakterystyczny dla tej branży. Przez cały rok usługa montażu instalacji LPG cieszy się niesłabnącą popularnością.  Renomowane serwisy mogą mówić nawet o 2 -miesięcznym czasie oczekiwania klienta na montaż.

Warto jednak podkreślić, iż w tym sektorze daje się zauważyć zmiany związane z poszerzaniem rynku spowodowane pojawieniem się nowych technologii konstrukcyjnych w silnikach z zapłonem iskrowym. Odnotowujemy dynamiczny przyrost montaży aut z bezpośrednim wtryskiem benzyny. Porównując do lat poprzednich można stwierdzić nawet kilkunastokrotny wzrost liczby takich montaży. Dla przykładu w naszym firmowym warsztacie rok temu to było kilka aut w miesiącu, obecnie to kilka lub czasami nawet kilkanaście w tygodniu.

Perspektywicznie myślący i reagujący na zmiany rynkowe warsztat LPG powinien się skupić w tej chwili na doskonaleniu umiejętności i poszerzaniu wiedzy w tym zakresie. Dodatkowo ważnym krokiem jest wybór producenta instalacji, który oferuje najbardziej nowoczesne i niezawodne rozwiązania w tym zakresie jak np. marki STAG. Firma AC S.A. wspiera współpracujące warsztaty przy każdorazowym montażu sterownika STAG-400 DPI, jest to bardzo istotne w czasami bardzo skomplikowanych konwersjach na system LPG.

Ilościowy wzrost zakupów nowych aut z silnikami z bezpośrednim wtryskiem benzyny, jak również zwiększenie liczby takich aut na rynku samochodów używanych nastraja optymistycznie, głównie ze względu na różnicę cen montażu. Przy porównywalnym nakładzie pracy warsztatu w porównaniu do tradycyjnej instalacji IV generacji, zysk warsztatu jest znacząco wyższy.

Obecnie mocno się stawia na paliwa ekologiczne, czy LPG wpisuje się w tę ramę? Ponieważ zdania w tym temacie są podzielone.

Tomasz Kraczko: Ekologiczność zasilania gazem to mniejsze zanieczyszczenie powietrza, gdyż mieszanka propanu i butanu spala się bardziej wydajnie od benzyny, a jej resztki w mniejszym stopniu przedostają się do oleju silnikowego. Ekologiczny wymiar paliwa LPG można w łatwy sposób sprawdzić za pomocą warsztatowego analizatora spalin, dokonując pomiaru związków toksycznych w nich zawartych – np. zawartość CO, HC i NOx w spalinach przy prawidłowo zamontowanej, skonfigurowanej oraz wyregulowanej instalacji gazowej jest znacznie niższa. Z badania przeprowadzonego w warsztacie można również dowiedzieć się, że w LPG w ogóle nie występują związki siarki.

Paliwo LPG i CNG nie emituje cząstek stałych do atmosfery oraz zapewnia kilkukrotnie mniejszą emisję zanieczyszczeń w stosunku do tradycyjnych paliw takich jak benzyna czy diesel. Wyraźnie mniejsza emisja szkodliwych związków do atmosfery sprawia, że auto na gaz może być traktowane jako element długofalowej polityki antysmogowej. Zarówno paliwo LPG, jak i CNG są paliwami ekologicznymi, które nie emitują cząstek stałych – głównego składnika smogu oraz w znacznie mniejszym stopniu wydzielają inne toksyczne zanieczyszczenia, takie jak np. CO, NOx.

Warto zwrócić uwagę, że w wielu stolicach Europy oraz innych dużych miastach m.in. Niemiec, Włoch, Hiszpanii czy Francji, władze wprowadzają zakaz wjazdu do centrów miast samochodom najbardziej zanieczyszczającym środowisko, w tym napędzanych dieslem. Nie dotyczy to ekologicznych samochodów napędzanych gazem, np. w Paryżu samochodami na gaz można jeździć we wszystkich strefach miasta i we wszystkie dni, nawet po ogłoszeniu „alarmów smogowych”, czyli podwyższonego poziomu zanieczyszczenia w powietrzu.

Instalacja gazowa do diesla to stosunkowo nowe rozwiązanie, obecne na rynku od kilku lat. Powszechnie wiadomo, że diesel nie jest spalany w całości (ok. 75-85 proc.) oraz emituje wiele zanieczyszczeń, w tym cząstki stałe. Zjawisku temu mają zapobiec filtry cząstek stałych, stanowiące zmorę kierowców z silnikami diesla, ponieważ sprawiają wiele problemów – w szczególności podczas jazdy miejskiej. Takie filtry są nierzadko demontowane, co niestety w efekcie negatywnie wpływa na nasze zdrowie, bo przecież cząstki stałe to nic innego jak smog. Dotrysk gazu do diesla niweluje je niemalże w całości, w ten sposób chroniąc nas przed rakiem płuc oraz innymi chorobami układu oddechowego i krążenia.

Silniki z wtryskiem pośrednim, powoli przestają być produkowane. W jaki sposób firma AC S.A. dostosowuje swoje produkty do zmieniającego się gwałtownie rynku automotive? Panuje przekonanie, że silniki z bezpośrednim wtryskiem paliwa nie są zbyt kompatybilne z gazem LPG.

T.K.: Nie do końca zgodzę się z tym, że przestają być produkowane. Produkowane są nadal i będą, szczególnie poza Europą. Natomiast prawdą jest to, że tendencja rynkowa to wzrost liczby pojazdów z bezpośrednim wtryskiem benzyny. Firma AC S.A. dostosowuje swoje sterowniki STAG do wspomnianej tendencji. Z jednej strony to nieustanny rozwój sterownika STAG 400 DPI (wzbogacanie funkcjonalności produktu o większą ilość kodów silnika różnych marek, do których można montować instalację) a z drugiej strony trwają zaawansowane prace nad wprowadzeniem na rynek instalacji SATG 500 DIS. Przewagą tego rozwiązania jest podawanie gazu w formie ciekłej co wyklucza dodatkowy udział benzyny w procesie spalania mieszanki paliwowo – powietrznej.

Jakie są różnice między instalacją do silnika z wtryskiem pośrednim i bezpośrednim?

T.K.: Od strony mechanicznej instalacje praktycznie się nie różnią: ten sam reduktor, wtryskiwacze, zbiornik gazu, przewody oraz ten sam sposób montażu podzespołów. Zasadnicza różnica tkwi w zastosowanym sterowniku gazu oraz podłączeniu elektrycznym. W przypadku bezpośredniego wtrysku w procesie dostarczania paliwa do komory spalania bierze udział pompa wysokiego ciśnienia wraz z czujnikiem znajdującym się na listwie paliwowej, którego sygnał jest wymagany do prawidłowej pracy systemu STAG 400 DPI. Po drugie, ze względu na umieszczenie wtryskiwaczy benzynowych bezpośrednio w komorze spalania, a nie w kolektorze dolotowym, jak to ma miejsce w przypadku pośredniego wtrysku paliwa, wymagany jest dodatkowy udział benzyny w celu ochrony wtryskiwaczy benzynowych przed uszkodzeniem termicznym. Gaz nadal podawany jest w kolektor dolotowy, tak jak w przypadku wtrysku pośredniego.

Tzw. „silnik dobrze znoszący gaz” to powtarzany mit czy jednak silnik musi posiadać odpowiednie cechy/parametry by prawidłowo pracował na gazie LPG? Jeżeli tak, to jakie?

T.K.: Nie jest to mit gdyż w rzeczywistości faktycznie zdarzają się silniki, które bez problemu „przejadą” tysiące kilometrów na gazie i to tylko przy rutynowej wymianie filtrów. Jednakże bardzo duży wpływ na żywotność wszystkich jednostek napędowych ma profesjonalny montaż i to pod kątem warsztatu jak i doboru odpowiednich komponentów instalacji gazowej. Bardzo często zdarza się, że szczęśliwy użytkownik pojazdu z instalacją LPG bagatelizuje zalecenia producenta pojazdu dotyczące na przykład przeglądów, sprawdzania i/lub regulacji luzów zaworowych. Ogólnie można stwierdzić, że znane, sprawdzone jednostki, które jeżdżą bezproblemowo na benzynie będą odpowiednie do zasilania LPG natomiast druga strona medalu to jednostki „młode”, które niekiedy nie są pozbawione wad konstrukcyjnych i bywają problematyczne kiedy pracują tylko na benzynie.

Czy zaostrzające się normy emisji spalin, filtry DPF, zawory EGR w pojazdach benzynowych to duże utrudnienia dla producentów instalacji gazowych?

T.K.: Niektóre rozwiązania wprowadzane przez producentów mogą być problematyczne (jak filtr NOx w pojazdach z bezpośrednim wtryskiem paliwa) jednakże firma produkująca podzespoły do LPG i posiadająca rozwinięte zaplecze techniczne jest w stanie opracować rozwiązanie, które z jednej strony zapewni utrzymanie norm spalania a z drugiej strony użytkownik może być spokojny o bezpieczeństwo jednostki napędowej. Rozwiązania, które są wprowadzane dotyczą zarówno mechaniki (na przykład szybsze, wydajniejsze wtryskiwacze) oraz zaawansowany algorytm pracy sterowników, który potrafi rozpoznać np. zmianę wysokości wzniosu zaworów ssących lub wykryje specyficzny sposób sterownia wtryskiwaczami benzynowymi. Do tego jednak potrzeba wyszkolonej kadry pracowniczej i odpowiedniego zaplecza technicznego.

Jakie warunki musi spełniać warsztat, by zostać autoryzowanym partnerem STAG?

Paweł Ścibisz: Autoryzowane Serwisy STAG pozostają najściślej związane z białostockim producentem i tworzą jego sieć patronacką. Kryteria przystępowania są w tym przypadku najsurowsze – warsztat-kandydat musi być schludny w obejściu i rzetelny w swojej pracy, a także dążyć do stałego podnoszenia swoich kwalifikacji i unowocześniania wyposażenia. Kto nie utrzymuje odpowiednio wysokiego poziomu oferowanych usług, traci przywilej przynależności do grupy Autoryzowanych Serwisów. Jeżeli zachowuje solidność usług i lojalność – otrzymuje wiele korzyści, m.in.:

• program lojalnościowy,
• pierwszeństwo w dostępie do nowych produktów i rozwiązań
• regularne szkolenia, konsultacje i kontakt z konstruktorami
• stałą pomoc doradców technicznych,
• wspólną markę, poprzez którą klienci kojarzą warsztaty (elementy brandingu dostarcza AC S.A.).

Takich warsztatów jest w tej chwili ponad 100 w całej Polsce. Sieć rozwija się także w krajach europejskich. Co z tego ma klient? Przede wszystkim, w Autoryzowanych Serwisach STAG może korzystać z ogólnopolskiej gwarancji udzielonej przez producenta instalacji gazowej – bez względu na to, gdzie dokonano montażu, opieka serwisowa obowiązuje wszędzie tam, gdzie jest dostęp do warsztatów tej kategorii. Wchodząc zaś do dowolnego zakładu zrzeszonego pod egidą AC S.A., kierowca może mieć pewność, że pracujący tam technicy są autorytetami w kwestiach związanych z obsługą produktów STAG i nie będą podczas diagnozowania usterek i ich usuwania działać po omacku, na chybił-trafił, ale szybko zidentyfikują problem i sprawnie się z nim uporają.