Nietypowe odgłosy słyszane podczas uruchamiania silnika, jazdy lub wyłączania silnika, bywają uznawane za defekt dwumasowego koła zamachowego. Ich przyczynami mogą być jednak na przykład duże spadki napięcia podczas uruchamiania silnika, usterki układu wtryskowego czy luz poosiowy wałka zdawczego skrzyni biegów.

Odgłosy podczas uruchamiania silnika

Objawami usterki są nietypowe odgłosy podczas uruchamiania silnika, stukanie w obszarze dwumasowego koła zamachowego, sprzęgła lub przekładni. Samo uruchamianie może trwać dłużej niż zwykle, a bezpośrednio po uruchomieniu silnik może pracować nierówno.

Wysoki spadek napięcia podczas uruchamiania silnika powoduje przerwanie pracy komponentów elektrycznych i wpis w pamięci usterek. Może to być spowodowane usterką lub niewystarczającym naładowaniem akumulatora, nadmierną rezystancją przejścia na przyłączach elektrycznych w obwodzie elektrycznym rozrusznika i prądnicy lub usterką rozrusznika.

Jeśli rozrusznik przestanie osiągać zalecaną przez producenta pojazdu prędkość obrotową podczas uruchamiania silnika (ponad 300 obr/min), powstają nadmierne drgania w obszarze dwumasowego koła zamachowego – tzw. rezonans drgań własnych DKZ, co jest powodem występowania hałasu przy rozruchu (często nasila się on przy ciepłym silniku – rozszerza się materiał, oraz spada konduktywność). Gdyby przyczyną była niesprawność DKZ, hałas występowałby również przy niskich obrotach w czasie jazdy. Drgania obecne przez dłuższy czas prowadzą do awarii części.

Aby rozwiązać problem, należy sprawdzić stan akumulatora i w razie potrzeby doładować go lub wymienić. Powinno się również sprawdzić (i w razie potrzeby wyczyścić lub wymienić) połączenia elektryczne między akumulatorem, rozrusznikiem, prądnicą i nadwoziem. Warto także dociągnąć przyłącza elektryczne z podanym przez producenta pojazdu momentem dociągającym i zabezpieczyć przed korozją. Sprawdzić stan rozrusznika. W razie potrzeby rozebrać, zweryfikować poszczególne jego elementy, wyczyścić i przesmarować lub wymienić rozrusznik.

Czyszczenie połączeń elektrycznych w obwodzie elektrycznym rozrusznika i prądnicy zmniejsza spadek napięcia i poprawia pobór prądu w rozruszniku. Zasmarowany komutator rozrusznika oczyszcza się po kilku procedurach uruchamiania. Prędkość obrotowa rozrusznika osiąga ponownie wartość zalecaną przez producenta pojazdu.

Diagnoza polega na odcięciu zasilania pompowtryskiwaczy lub common rail przy rozgrzanym silniku, podłączenia urządzenia diagnostycznego i obserwowania w blokach pomiarowych z obrotami silnika rzeczywistych obrotów podczas działania rozrusznika. Wymagana wartość minimalna to ponad 300 obrotów. (> 300 min -1 ).

Warto też sprawdzić czy nie występują problemy z domykaniem klapy powrotu powietrza na przepustnicy (hałasy podczas wyłączania silnika) lub duże różnice w wartościach regulacji spoczynkowej dla biegu jałowego, a także ogólne problemy w układzie wtryskowym.

Luz poosiowy wałka zdawczego skrzyni biegów

Należy sprawdzić luz poosiowy wałka zdawczego skrzyni biegów. Maksymalne wartości zużycia mieszczą się w zakresie 0,14-0,16 mm, czyli są bliskie zera. W wyniku powstania luzu – po wymianie dwumasowego koła zamachowego występują następujące błędy:

• nie można załączyć biegu (efekt czasem występuję sporadycznie: po przyschnięciu smaru na wielowypuście i jego zmieszania z pyłem ciernym zwiększa się moment hamujący na wałku, tarcza jest zabierana razem z luźnym wałkiem i dochodzi do problemów z rozłączaniem sprzęgła)
• nie można wyłączyć biegu
• pomimo wciśniętego sprzęgła, pojazd się toczy
• w czasie jazdy: ruch pedału sprzęgła przy naciskaniu pedału gazu
• sprzęgło ślizga, nie rozłącza prawidłowo, szarpie albo następuje jego szybkie zużycie

Przyczyny:

• Łożysko obraca się w skrzyni (stop magnezu/aluminium).
• W efekcie zwiększony luz osiowy

Zalecenia:

• Wymiana łożyska oraz korpusu tylnego, obudowy skrzyni.
• Nowa skrzynia biegów

Odgłosy podczas jazdy

Objawy:

Klekotanie lub szarpanie podczas przyspieszania przy wysokim obciążeniu silnika, nierówna praca silnika, niewystarczające tłumienie drgań silnika, powodujące hałas w obszarze przekładni. W silnikach z zapłonem iskrowym może dojść do przerw w zapłonie, a w silnikach Diesla mogą pojawić się zakłócenia w regulacji stabilnych obrotów biegu jałowego.

Możliwe przyczyny:

• Silniki z zapłonem iskrowym: m.in. błąd podczas wytwarzania mieszanki palnej, błąd w układzie zapłonowym.
• Silniki Diesla: m.in. zanieczyszczone nagarem elementy wtryskowe, błąd w układzie wtryskowym, jazda z bardzo niskimi prędkościami obrotowymi.

Możliwe rozwiązanie:

Naprawa układu wtryskowego lub zapłonowego, sprawdzenie oprogramowania komputera i w razie potrzeby aktualizacja. Sprawdzenie bloków pomiarowych w pojeździe zgodnie z instrukcją producenta pojazdu.

W celu dokonania diagnozy warto wykonać jazdę próbną razem z klientem (klient prowadzi pojazd).

Odgłosy podczas wyłączania silnika

Możliwe objawy:

Hałas (np. klekotanie) lub drgania wtórne podczas wyłączania silnika, krótkie, mocne uderzenie w obszarze dwumasowego koła zamachowego/sprzęgła/przekładni podczas wyłączania silnika, terkotanie lub szarpanie w obszarze przekładni.

Możliwe przyczyny błędów:

• Zasilanie w podciśnienie klapy odłączającej jest niewystarczające.
• Klapa odłączająca jest mechanicznie zablokowana.
• Klapa odłączająca zużyta/wytarta
• Zawór recyrkulacji spalin zawiesza się lub jest zanieczyszczony nagarem.

Niewystarczające zatrzymanie dopływu powietrza podczas wyłączania silnika prowadzi wskutek konstrukcji do dalszego ściskania sprężyn w dwumasowym kole zamachowym. To powoduje drgania podczas wyłączania silnika i powstawanie odgłosów w układzie przeniesienia napędu.

Możliwe rozwiązanie:

• Sprawdzenie układu podciśnienia i w razie potrzeby jego naprawa.
• Mechaniczne sprawdzenie części pod kątem wolnobieżności i działania i w razie potrzeby wymiana.
• Sprawdzenie elektrycznych klap odłączających i zawory recyrkulacji spalin przy użyciu odpowiedniego urządzenia diagnostycznego.

Nowe DKZ uznawane za uszkodzone, jeszcze przed montażem

Od kilku lat w niektórych typach kół dwumasowych po wprowadzeniu do środka specjalnego smaru, zrezygnowano z fabrycznego rozprowadzania go na wirówce w toku produkcyjnym. Związane jest to z optymalizacją procesów produkcyjnych. Smar w DKZ jest rozprowadzany przez siłę odśrodkową dopiero po pierwszym uruchomieniu silnika w pojeździe i wprowadzeniu go na odpowiednie obroty (1500> min -1).

Tego typu koła dwumasowe, po wyciągnięciu z pudełka, często są traktowane przez mechaników jako uszkodzone, mimo że są w pełni sprawne. Brak fabrycznego rozprowadzenia smaru przekłada się na charakterystyczne hałasy bicia o siebie wewnętrznych elementów tłumiących, jakie pojawiają się podczas sprawdzania koła dwumasowego po wyjęciu z pudełka. Występujące luzy bez efektu tłumiącego smaru są często traktowane przez mechaników jako uszkodzenie koła dwumasowego. Tego typu koła dwumasowe osiągają prawidłowe parametry funkcjonowania po pierwszym uruchomieniu silnika.