Od wielu lat rynek motoryzacyjny w Polsce rośnie, jednakże od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej wzrost wartości rynku jest jeszcze bardziej dynamiczny.

Park samochodowy
W 2006 roku można było zaobserwować szybki wzrost produkcji samochodów w Polsce, który wyniósł około 16%. Jednakże w małym stopni wpływa on na niezależny rynek części zamiennych. W około 90% produkcja ta jest bowiem eksportowana.
W 2006 roku w stosunku do 2005 roku nastąpił wzrost importu nowych samochodów do Polski o około 1,7% , jednocześnie spadł import samochodów używanych o blisko 7%.
Nie można też zapominać o tym, że co roku wycofywane jest z rynku około 2,5% samochodów.
W efekcie daje nam to wielkość parku samochodów osobowych na poziomie 13,2 miliona sztuk. Czyli jest to wzrost wielkości parku samochodów osobowych o około 6%.
Jeszcze parę lat temu w Polsce na 4,0 osoby przypadał jeden samochód. Obecnie wskaźnik ten doszedł do poziomu 2,9, co oznacza, że jeden samochód przypada prawie na trzy osoby.
Pomimo dużego skoku nadal jednak pozostajemy daleko w tyle za takimi krajami jak np.: Hiszpania, gdzie wskaźnik ten wynosi 2,1.
Aby Polska doszła do wskaźnika, jaki obecnie mamy w Hiszpanii musiałoby w naszym kraju przybyć blisko 5 milionów samochodów osobowych czyli wielkość parku samochodowego wyniosłaby wtedy 18 milionów samochodów osobowych. Przy obecnym tempie wzrostu możemy spodziewać się, że nastąpi to za około 6 lat.

Dotychczas prognozując zapotrzebowanie na części zamienne większość osób skupiała się na modelach nowych samochodów sprzedawanych w kraju.
Jednakże należy zwrócić uwagę, że ilość importowanych używanych samochodów jest trzykrotnie większa niż sprzedaż nowych, dlatego też warto zobaczyć jakie marki wystawione są do sprzedaży. W tym celu MotoFocus.pl przygotował w 2006 roku specjalną analizę na podstawie 200 tys. ogłoszeń komisowych o sprzedaży aut. W wyniku analizy okazało się, że do najpopularniejszych marek i modeli samochodów zaliczyć można Volkswagen Golf, który stanowi 6,26% wszystkich samochodów wystawionych do sprzedaży.
Pierwsza dwudziestka modeli stanowi zaledwie 44,2%, co świadczy o dużej różnorodności asortymentu komisów. Drugim modelem najczęściej oferowanym do sprzedaży jest Opel Astra (4,58%), w dalszej kolejności duże udziały wykazują Volkswagen Passat (4,27%), Ford Eskort (2,88%). Spośród czterech najczęściej oferowanych w sprzedaży marek wyraźnie widać, że samochody marki Renault są zdecydowanie młodsze od pozostałych. Wśród najmłodszych roczników – od 0 do 4 lat – marka Renault występuje w ofertach niemalże dwa razy częściej niż Volkswagen, Opel i Ford.
Ten trend z jeszcze większym nasileniem obserwujemy porównując wszystkie francuskie marki samochodów (w wieku 0-4 lat stanowią 21,3%) z niemieckimi (w wieku 0-4 lat stanowią 9,3%). Najstarsze samochody oczekujące w komisach na nabywców to BMW i Mercedesy.

Rynek dystrybucji części zamiennych
Rynek ten ściśle wiąże się z parkiem samochodowym, dlatego też ważnym było krótkie omówienie zmian w strukturze parku. Zostawmy teraz park samochodowy i przejdźmy do rynku dystrybucji.
Najwięksi dystrybutorzy części zamiennych prowadzą sprzedaż poprzez 410 filii, które ulokowane są w 140 powiatach i co tydzień powstają dwie, a nawet i trzy kolejne filie dystrybutorów. Mimo tego rynek sklepów w ilości około 10 tys. nadal utrzymuje się na swojej pozycji. Dzieję się tak zapewne dzięki dużemu napływowi używanych samochodów.
Rynek serwisów jest w Polsce bardzo rozproszony, w sumie mamy ponad 21.500 warsztatów samochodowych. Co ciekawe około 2.500 warsztatów należy do sieci warsztatowych organizowanych przez dystrybutorów części. Średnio dziennie w Polsce do sieci warsztatowych przystępują kolejne 2 warsztaty. Zarówno sklepy jak i warsztaty znajdują się w każdym powiecie Polski.
Jednakże należy zauważyć, że zaledwie 10% najlepszych warsztatów w Polsce skupia blisko 30% całego niezależnego rynku usług.

Wartość rynku części zamiennych
Wartość rynku części zamiennych w Polsce w 2005 roku wyniosła 3,7 miliarda zł, wielkość rynku w 2006 roku można szacować na poziomie 4,2 miliarda zł. Warto tu zauważyć, że rynek części zamiennych jest niezwykle rozdrobniony. Przychody największych firm w Polsce wynoszą łącznie 3,5 miliarda zł. Obu podanych liczb nie należy porównywać, gdyż rynek o którym mowa powyżej, to wartość jedynie części zamiennych, a przychody dystrybutorów pochodzą również z innych obszarów.

Wyniki dystrybutorów (segment osobowy)
 

Pierwszym i największym dystrybutorem części zamiennych jest firma Inter Cars, której obrót można szacować na około 1 miliard zł, mówimy tu o wyniku ze spółkami zależnymi, gdyż bez tych spółek obrót wyniósł 860 mln.
Skonsolidowanych przychód grupy kapitałowej AD oraz spółek stowarzyszonych wyniósł 572 mln zł. Po zmianach jakie zaszły w strukturze tej grupy (rozstanie z firmą Gordon), grupa ta zmieniła strategię i nie będzie dalej rozwijać projektu partnera stowarzyszonego, oprócz oczywiście dotychczas istniejących. Dlatego od tego roku pokazujemy też wynik wyłącznie grupy kapitałowej, który wynosi 460 mln.
Dla firmy Fota rok ten był szczególnie ważnym, gdyż był to rok udanego debiutu na giełdzie. Przychody tej firmy można szacować, że są zbliżone do prognozy i wynoszą około 426 milionów zł. W końcu grudnia 2006 spółka poinformowała o zmianie na stanowisku prezesa z dniem 15 stycznia, został nim pan Bohdan Stankiewicz.
Firma JC Auto miała stosunkowo trudny rok, mam tu na myśli przeprowadzkę do nowoczesnego magazynu, jak również budowę 20 filii na bazie dotychczasowych partnerów. Zmiany te musiały stanowić duży wysiłek finansowy, a obrót firmy można szacować na poziomie 270 milionów. Taki wynik daje firmie wzrost około 35%, co przy średnim wzroście 25,1% dystrybutorów jest dobrym wynikiem.
Group Auto Union Polska skupia w swojej organizacji dziewięć firm, a dynamika wzrostu za rok 2006 jest dwukrotnie większa niż roku poprzedniego. Łączny obrót wszystkich członków wyniósł 204 miliony zł.
Firma Moto- Profil zanotował największą w Polsce dynamikę wzrosty obrotów wynoszącą około 52%. Specyficzny sposób budowania dystrybucji przez tą firmę sprawia, że stanowi ona duże zagrożenie dla dystrybutorów otwierających filię niedaleko swojego klienta.
Firma Hart zanotowała 24% wzrostu obrotu, który to wyniósł 186 milionów zł.
W minionym roku w firmie Inter Team nastąpiły zmiany własnościowe, 100% właścicielami firmy stali się pan Adam Szewczyk z żoną. Firma zanotowała wzrost 16%, a warta podkreślenia jest rola reform i zmian struktury działalności filii oraz Działu Sprzedaży. Zmiany wprowadzono w IV kw. zeszłego roku, które to przyniosły natychmiastowy skutek w zwiększonych obrotach firmy za IV kw.
Polcar pozostaje największą firmą w sprzedaży zewnętrznych częściach zamiennych. Choć trzeba przyznać, że szybki rozwój Group Auto Union Polska może w przyszłości zagrozić tej pozycji. W strukturze sprzedaży firmy coraz większe znaczenie ma sprzedaż eksportowa, a w tym do krajów Unii Europejskiej. W roku 2006 eksport w tej firmie wzrósł o blisko 37%.
Firma MotoHurt Ropczyce pozostając nieco z boku walki konkurencyjnej, w minionym roku nie zanotowała większych zmian w zakresie całkowitych przychodów firmy.
Auto Partner Tychy, Auto Euro oraz Gordon zbliżyły się obrotami do granicy 100 milionów zł choć jej nie przekroczyły.
Natomiast firmy Motorol, Elit i Motogama zanotowały wynik na zbliżonym poziomie około 60 milionów zł.
Niestety na końcu naszej listy znalazła się firma Aris, która zanotowała dość duży spadek. Przyczyną mogła być trudna sytuacja powstała po upadku firmy Polsam, gdyż obie te firmy ściśle ze sobą współpracowały oraz to, że firma Aris zbyt późno zareagowała na kurczący się rynek segmentu wschodniego. Mimo wszystko właściciele firmy przekonani są, że nowy rok przyniesie pozytywne zmiany w firmie.

Wyniki dystrybutorów (segment ciężarowy)
 

W przypadku segmentu części do samochodów ciężarowych, wyraźnie widać, że konkurencja się zaostrza. Praktycznie mamy już 4 firmy o zbliżonym poziomie obrotów, czyli około 160 milionów zł, są to Autos, Inter Cars, Opoltrans i Suder&Suder.
W segmencie tym średni przyrost procentowy obrotów wyniósł 21%, co jest o około 6% mniej niż w segmencie osobowym.
Łączny obrót kluczowych firm tego segmentu wyniósł 845 mln zł.

Giełda
Nie chodzi tu wcale o giełdę papierów wartościowych, raczej o giełdy, których w Polsce mamy wiele. Poniżej chcielibyśmy przedstawić kilka ciekawych liczb pochodzących z unikalnego raportu, jaki przygotowała nasza firma.
Przeprowadzone badania na Giełdzie w Słomczynie dotyczyły opinii kierowców i osób handlujących tam częściami zamiennymi. Średnia kwota pozostawiana na giełdzie przez kupujących to 462 zł, a ilość klientów przypadająca na stoisko to kilkanaście osób dziennie.
Zatem po przemnożeniu tych liczb przez ilość stoisk, tygodni i uwzględnieniu, że część kierowców dokonuje zakupu na więcej niż jednym stoisku okazuje się, że łączny obrót roczny takiej giełdy wynosić może nawet 100 milionów zł. Większość z nas przekonanych jest, że na giełdzie sprzedaje się tylko części używane. Okazuje się, że ilościowo używane części stanowią 65%, a nowe 35%. Jednakże jeżeli policzymy ich wartość to okaże się, że ponad połowę stanowią części nowe. Trudno jest powiedzieć, jaka przyszłość czeka ten fragment rynku motoryzacyjnego. W największym stopniu zależy to chyba od preferencji samych zainteresowanych zakupami.

Alfred Franke
alfred@motofocus.pl