Przyglądając się wszystkim aferom w japońskich fabrykach, można pokusić się o tezę, że jest to efekt domina, którego początkiem jest Kobe Steel. Fala oszustw, niedociągnięć i skandali wylała się niekontrolowanie spod drzwi producentów samochodów i komponentów. 

Zaczęło się od jednego z największych producentów stali

Na początku października ujawniono problemy firmy Kobe Steel odnośnie fałszowania danych z kontroli jakości, po to by produkty odpowiadały specyfikacjom technicznym klientów z branży motoryzacyjnej, lotniczej, przemysłu kosmicznego czy obrony. Firma przyznała się kilka dni później do możliwość fałszowania danych odnośnie odlewów z żelaza, aluminium i miedzi od 1 września 2016 do 31 sierpnia 2017 roku. Wyroby Kobe Steel nie spełniały standardów przyjętych w kontraktach z kontrahentami.

Początkowo mówiło się o 200 firmach, które mogły zostać ofiarami fałszerstwa, jednak liczba ta oficjalnie wzrosła do około 500 w tym kilku producentów motoryzacyjnych, takich jak: Daimler, Toyota, Subaru, Mazda czy Mitsubishi. Kobe Steel grożą konsekwencje ze strony nie tylko Japońskiego rządu ale również klientów i akcjonariuszy.

Problemy Nissana z kontrolą jakości, tak jak w Subaru

Po Kobe Steel przyszedł czas na inną Japońską firmę – Nissan. W tym przypadku również doszło do fałszowania dokumentów. Problem z kontrolą jakości samochodów w fabrykach Nissana trwał od co najmniej 20 lat i dotyczył nie przestrzegania własnych procedur końcowych inspekcji jakości produkowanych samochodów. W związku z tym producent zawiesił na dwa tygodnie krajową produkcję.

Inspekcje na liniach produkcyjnych w końcowej fazie odbywały się z udziałem niecertyfikowanych techników. Audyt przeprowadzony w firmie nie wyjaśnił sytuacji. Nieprawidłowości miały wywołać m.in. naciski na zwiększenie wydajności produkcji i inspekcji oraz źle działająca komunikacja w fabrykach. Proces inspekcji obejmuje tylko pojazdy produkowane na rodzimy, japoński rynek, ponieważ te przeznaczone na eksport mają osobny dział kontroli jakości.

Do identycznych incydentów dochodziło również w Subaru. Producent samochodów przeprowadził akcję serwisową z racji wykorzystywania nieprzeszkolonych pracowników do kontrolowania jakości samochodów wyprodukowanych w fabryce w Gunma. Akcja przywoławcza obejmowała 255 tys. pojazdów.

Firma nie zdawała sobie sprawy z łamania tamtejszych przepisów i stosowała taką praktykę ponad 3 dekady.

Mitsubishi poszło śladem Kobe Steel

Japońska firma długo nie nacieszyła się spokojem po ubiegłorocznej kompromitacji z pomiarem jakości spalin. Wprawdzie nie była to skala afery dieselgate grupy VAG, jednak to zmusiło do podjęcia współpracy z Nissanem, który przejął 34% akcji Mitsubishi. Jak widać na marne, ponieważ wybuchnął kolejny skandal.

Spółka Mitsubishi Materials, która jest spółką córką koncernu, fałszowała informacje o produktach dla przemysłu samochodowego, elektrycznego i lotniczego. Uwikłane w nieprawidłowości są trzy działy firmy. W pierwszej z nich, Mitsubishi Cables, sprawa dotyczy gumowych materiałów uszczelniających, wykorzystywanych do łączenia metalowych części, które były dostarczane do odbiorców w okresie od kwietnia 2015 do września 2017 roku. Podliczając, dane o tych elementach były fałszowane przez 2,5 roku.

Materiały dostarczane były do 229 firm, w tym 7 producentom samochodów. Drugi dział, Mitsubishi Shindoh, dopuścił się oszustwa w specyfikacji miedzianych komponentów, które producent dostarczał do 29 firm. Nieprawidłowości wyłoniły się także w dziale Aluminium – spółka zależna sprzedawała produkty gorszej jakości niż opisane w specyfikacji.

Fałszerstwa Toray Hybrid Cord wisienką na torcie?

Toray Hybrid Cord przez 8 lat fałszowała specyfikacje części dla przemysłu motoryzacyjnego. Odpowiedzialny za manipulacje wynikami kontroli jakości miał być dyrektor działu w Toray Hybrid Cord, która jest filią Toray Industries – firmą wytwarzającą m.in. materiały na opony i inne gumowe elementy stosowane w produkcji samochodów. Manipulacje wynikami trwały od kwietnia 2008 do lipca 2016 roku.

Fałszerstwa wykrywane w japońskich fabrykach już przynoszą straty w postaci spadku cen akcji poszczególnych firm. Może się to jednak na tym nie skończyć i rozwinąć w postaci światowego kryzysu wiarygodności. Techniczne uchybienia mogą spowodować bardzo duże straty dla japońskich fabryk. Opisana została tylko część dotycząca motoryzacji, natomiast zasięg tych afer jest dużo większy i obejmuje firmy związane z różnymi sektorami przemysłu.