Jak wygląda sytuacja odliczenia pełnego VAT od pojazdów do marca 2014? Jak skorzystać? Na jakie dodatkowe odliczenia można liczyć? Jak wygląda przyszłość? Na te i inne pytania odpowiada Mariusz Włodarczyk, dyrektor zarządzający BZ WBK Leasing.

Jak odliczyć VAT od auta firmowego?

Od 1 stycznia 2014 r. obowiązują korzystniejsze przepisy dotyczące odliczania podatku VAT od samochodów. Z uwagi na brak decyzji Rady Unii Europejskiej, fiskus nie zdążył zmienić przepisów ustawy o podatku VAT przed końcem 2013 roku. Można zatem odliczyć cały VAT od samochodów z kratką, ale trzeba się pośpieszyć. Korzystniejsze przepisy znikną najpóźniej z końcem marca, a w salonach dealerskich brakuje „właściwych” samochodów, których fabryki samochodowe nie zdążą wyprodukować.

Faktycznie, od 1 stycznia 2014 r. obowiązują zmienione przepisy ustawy VAT, dotyczące m.in. rozliczania podatku VAT od nabycia oraz leasingu (najmu) samochodów. Zmiana w tym zakresie nie jest obszerna, ale bardzo istotna. Do dotychczasowych kategorii samochodów, od których w 2013 roku przysługiwało pełne odliczenie VAT, została dodana nowa  kategoria samochodów od których przysługuje takie prawo. Są to pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5t, ale inne niż samochody osobowe, które jednocześnie spełniają warunek, że w takim pojeździe liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:

• 1 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg,
• 2 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg,
• 3 lub więcej – jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg.

Jest jeszcze jeden warunek: parametry wyżej wskazane muszą wynikać z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym, czytaj: ze świadectwa homologacji, a w ostateczności z dowodu rejestracyjnego pojazdu powołującego się na świadectwo homologacji.

Nowe przepisy to nic innego jak kompilacja tzw. wzoru Lisaka z warunkami kwalifikowania samochodów jakie obowiązywały przed przystąpieniem przez Polskę do UE. Przy zastosowaniu czystego wzoru Lisaka, nie byłoby możliwe obecnie pełne odliczenie podatku od samochodu np. z 5 miejscami, bo wówczas wymagana byłaby dużo większa dopuszczalna ładowność. Ale przed 1 maja 2004 r. obowiązywały regulacje zgodnie z którymi samochód musiał być inny niż osobowy o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg, aby można było odliczyć pełen VAT. Mamy zatem rozwiązanie zagadki dlaczego tak wygląda nowy przepis w ustawie VAT.

Posiadając właściwą homologację na samochód ciężarowy, można odliczyć cały podatek VAT od zakupu lub leasingu takiego samochodu, nawet jeśli ma on 5 miejsc, byleby tylko dopuszczalna ładowność była równa lub większa od 500 kg. Konstrukcja wielu pojazdów w nadwoziu samochodu osobowego, nie tylko w nadwoziu kombi, pozwala technicznie spełnić te warunki. Mamy zatem obecnie okres w którym można korzystnie podatkowo kupić samochód inny niż osobowy, 5-cio miejscowy, z pełnym odliczeniem VAT, a dodatkowo taki samochód nie musi mieć kratki.

Przedsiębiorcy mogą korzystać z leasingu, aby otrzymać pełne odliczenie VAT od opłat, w takim wypadku będą musieli  zarejestrować umowę we właściwym urzędzie skarbowym do 30 marca br. Na jakie odliczenia można liczyć? Korzyści podatkowe występują w pełnej rozciągłości:

• od takiego samochodu nie trzeba obecnie prowadzić „kilometrówki” w celu zaliczania wydatków eksploatacyjnych do kosztów w PIT / CIT,
• można w pełni odliczyć podatek VAT od paliwa,
• można amortyzować inaczej niż liniowo – szybciej,
• nie ma ograniczenia w zaliczaniu do kosztów odpisów amortyzacyjnych lub wydatków na ubezpieczenie, jeśli samochód kosztuje więcej niż 20 tys. EUR.

Dodatkowo przedsiębiorca w zdecydowanej większości – nie musi już udać się do okręgowej stacji kontroli pojazdów, aby potwierdzić że jego samochód typu VAT, np. wielozadaniowy pick-up jest samochodem ciężarowym. Takie pojazdy w większości mają bowiem homologację samochodu ciężarowego, która umożliwia ich kwalifikowanie jako ciężarówek na podstawie wyżej opisanego nowego przepisu VAT (homologacja np. N1, odpowiednia liczba miejsc i dopuszczalna ładowność powyżej 500 kg). Należy to zawsze sprawdzić w wyciągu ze świadectwa homologacji oraz dowodzie rejestracyjnym, niemniej jeśli wynik potwierdzi nam spełnienie wymagań co do rodzaju pojazdu (inny niż osobowy), liczby miejsc i ładowności, to nie ma potrzeby dodatkowego udowadniania – zaświadczeniem z Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów – „cieżarowości” takiego pojazdu.

Warto od razu zwrócić uwagę, że zmiany przepisów „nie dotyczą” pojazdów o dopuszczalna masie całkowitej powyżej 3,5 t., jak również autobusów. W przypadku tych pojazdów, przedsiębiorcy przysługuje (podobnie jak obecnie) pełne prawo do odliczenia podatku VAT, tak od jego zakupu czy też leasingu, jak i od wydatków eksploatacyjnych oraz paliwa.

Nie zapominajmy o tym, że obecnie firma ma nadal prawo do odliczenia 60% /maksymalnie 6 tys. od nabycia oraz leasingu samochodu osobowego, pełne prawo do odliczenia VAT od wydatków eksploatacyjnych, przy czym od zakupu paliwa do samochodów osobowych VAT-u nie odliczymy.

Opisany wyżej stan rzeczy nie potrwa jednak zbyt długo. Argumentując to głównie potrzebami budżetowymi, Rząd Polski uzyskał zgodę Rady UE (tzw. derogacja) na wprowadzenie ograniczeń w odliczaniu podatku VAT od takich samochodów. Obecnie trwa legislacyjny wyścig z czasem. Projekt ustawy VAT, zmieniającej powyższe zasady, został udostępniony dosłownie na Wigilię, przy czym od tego czasu był już dwukrotnie zmieniony.

Ministerstwo Finansów zapowiada, że zamierza wdrożyć zmienione przepisy jak najszybciej, nawet jeszcze w 1 kwartale 2014 r., czyli na początku marca. W jakim kształcie te przepisy wejdą w życie, obecnie nie wiadomo.