Czujnik NOx montuje się w pojazdach, aby zapewnić ich zgodność z normami emisji spalin. Monitoruje on poziom tlenków azotu emitowanych przez pojazd. Pełni szczególnie ważną funkcję w pojazdach z silnikami Diesla, ponieważ pracując z układem selektywnej redukcji katalitycznej (SCR) kontroluje poziom emisji spalin.

Czym są czujniki tlenków azotu (NOx)?

Czujniki NOx to delikatne, precyzyjne przyrządy. Zaprojektowano je jednak w taki sposób, aby były wytrzymałe, ponieważ muszą działać w wyjątkowo niesprzyjającym środowisku. Niestety, nie oznacza to, że działają wiecznie. Usterki mogą wynikać z wielu przyczyn, dlatego nie ma określonego momentu – wskazanego przez przebieg lub długość użytkowania pojazdu – w którym można spodziewać się awarii.

Przyczyny awarii czujnika NOx

Podobnie jak w przypadku wielu elementów silnika, istnieją różne powody, dla których czujnik NOx przestaje prawidłowo działać. Przyjrzyjmy się niektórym z najczęstszych przyczyn.

• Uszkodzenia mechaniczne

Do uszkodzenia czujnika NOx może dojść zaskakująco łatwo. Zostały zaprojektowane tak, by zagwarantować ich wytrzymałość, ale element pomiarowy czujnika jest wykonany z cienkiej płytki ceramicznej. Jeśli ten delikatny komponent pęknie lub złamie się, czujnik przestanie działać prawidłowo. Co może spowodować takie uszkodzenia? Wszelkie silne uderzenia lub wstrząsy, na przykład spowodowane uderzeniem kamienia.

• Nieszczelne wtryskiwacze

Jeśli wtryskiwacz jest nieszczelny, do układu wydechowego przedostaje się niespalone paliwo, które może ulec zapłonowi. Jeśli w pojeździe występują również przerwy w zapłonie cylindrów, do układu wydechowego może się dostać tlen, powodując dalsze spalanie, a nawet wybuchy mieszanki paliwowej. Skutkiem będzie nie tylko uszkodzenie czujnika NOx, ale także ryzyko dla całego silnika.

• Wahania temperatury

Gwałtowne zmiany temperatury mogą prowadzić do szoku termicznego i uszkodzenia czujnika. Należy pamiętać, że czujnik NOx funkcjonuje w pobliżu rury wydechowej, gdzie temperaturę mierzy się w setkach stopni. Jeśli więc pojazd przejeżdża przez kałużę lub śnieg, zwłaszcza z dużą prędkością, temperatura może nagle spaść, prowadząc do uszkodzenia czujnika.

• Uzdatniacze paliwa

Dodatki do paliw są reklamowane jako poprawiające działanie silnika – na przykład poprzez czyszczenie zaworów, ograniczanie emisji spalin lub poprawę osiągów. Niektóre jednak mogą być bardzo niebezpieczne i powodować rozmaite problemy, prowadząc do cieknięcia wtryskiwaczy, a w konsekwencji do spalenia czujników NOx.

• Wyższe zużycie oleju

Jeżeli poziom oleju będzie zbyt wysoki, duża jego część ulegnie spaleniu. Spalony olej osadzi się następnie w układzie wydechowym, uszkadzając umieszczone w nim czujniki. Jeśli pojazd przekracza normę zużycia oleju, należy wykryć przyczynę takiej sytuacji, zamiast dolewać go za dużo.

• Uszkodzenia spowodowane przez wodę

Woda może dostać się do układu wydechowego na wiele sposobów – na przykład podczas jazdy w deszczowych warunkach lub przejeżdżania przez głęboką kałużę. Może jednak pojawić się samoczynnie w spalinach jako produkt uboczny kondensacji wilgoci z powietrza przez katalizator CO. Woda może wywołać korozję samego czujnika NOx albo złączy elektrycznych. Aby temu zapobiec, należy unikać przejeżdżania przez głęboką wodę, a także starać się pokonywać dłuższe trasy, aby skroplona wilgoć mogła łatwiej wyschnąć.

• Gromadzenie się brudu

W układzie wydechowym w wyniku procesu spalania mogą samoczynnie gromadzić się brud i sadza. Czasem zakrywają one czujnik, przez co nie jest on w stanie prawidłowo mierzyć poziomu gazu. Sadza ma również działanie cierne, co oznacza, że z czasem może prowadzić do korozji i uszkodzenia czujnika.

Co się dzieje w przypadku awarii czujnika NOx?

Istnieje kilka charakterystycznych objawów awarii czujnika NOx. Należą do nich:

• zapalenie się kontrolki silnika,
• zwiększone zużycie paliwa,
• zmniejszona moc,
• przejście w tryb awaryjny,
• zmniejszone przyspieszenie,
• zmniejszone osiągi.

Po dostrzeżeniu któregokolwiek z tych objawów, należy natychmiast oddać pojazd do warsztatu. Narzędzie diagnostyczne, takie jak BlueTech VCI firmy Delphi, może przeprowadzić skanowanie modułu ECU pojazdu, aby wykryć kody błędów i sprawdzić, czy objawy są spowodowane usterką czujnika NOx.

Co robić w przypadku awarii czujnika NOx?

Gdy tylko pojawią się te objawy, najlepiej jest zabrać pojazd bezpośrednio do warsztatu lub serwisu, gdzie czujnik zostanie przetestowany, by sprawdzić, czy to on wywołuje problemy.

Dowiedz się więcej tutaj.

Zobacz także: