W 2022 roku polską granicę przekroczyło 94,6 mln cudzoziemców, czyli ponad 40% więcej niż rok wcześniej. Efektem jest również wzrost ilości wypadków i kolizji z udziałem cudzoziemców, gdyż wielu z nich korzysta na co dzień z samochodu do poruszania się w Polsce. W ilu niebezpiecznych sytuacjach drogowych udział brały osoby zza granicy i jak należy postąpić, jeżeli uczestniczymy w kolizji z cudzoziemcami?

Z raportu przygotowanego przez Komendę Główną Policji w minionym roku wynika, że cudzoziemcy brali udział w 2024 wypadkach oraz 34 713 kolizjach drogowych. Kierowcy spoza Polski spowodowali odpowiednio 1146 i 25 738 z nich. To duży wzrost w stosunku do 2021 r., w którym odpowiadali za „zaledwie” 696 wypadków i 20 066 kolizji.

– To naturalne, że wraz ze wzrostem liczby kierowców z zagranicy rośnie ryzyko wypadku lub kolizji z nimi. Stłuczka z osobą mówiącą w innym języku to dodatkowy stres. Dlatego tak istotna jest wiedza o tym, co robić po szkodzie – dzięki niej będziemy w takiej sytuacji spokojniejsi i zminimalizujemy ryzyko ewentualnego błędu przy gromadzeniu informacji o zdarzeniu i podczas ubiegania się o odszkodowanie. A to niestety przysparza polskim kierowcom wielu trudności, więc warto odświeżyć sobie „instrukcję” postępowania. Zwłaszcza że w sezonie wakacyjnym na krajowych drogach pojawi się mnóstwo zagranicznych rejestracji – mówi Monika Lis-Stawińska, Dyrektor Zarządzający w Departamencie Likwidacji Szkód Kompleksowych, Compensa TU S.A. Vienna Insurance Group.

W 2022 roku w największej liczbie zdarzeń (58% wypadków i 52% kolizji) uczestniczyli obywatele Ukrainy. Kolejni po nich są kierowcy z Gruzji (po 9% wypadków i kolizji) oraz Białorusi (7% wypadków i 8% kolizji).

Jak zachować się podczas kolizji z kierowcą zza granicy?

Jeżeli dojdzie do wypadku lub kolizji z cudzoziemcem, najważniejsze jest zebranie informacji, które pozwolą sprawnie i skutecznie zgłosić się po odszkodowanie do firmy, która ubezpieczyła sprawcę. Wystarczy do tego długopis i zwykła kartka papieru. Najlepiej jednak mieć przy sobie tzw. wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym. Formularz w wersji polsko-angielskiej warto zawsze wozić ze sobą w aucie. Gotowy druk dwujęzycznego oświadczenia można pobrać np. ze strony Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych (PBUK). W dokumencie, oprócz danych osobowych uczestników zdarzenia drogowego, muszą znaleźć się m.in. informacje o ubezpieczeniu OC sprawcy (nazwa zakładu ubezpieczeń, nr polisy), marka auta i numery rejestracyjne.

– Bardzo ważny jest opis okoliczności zdarzenia: data, godzina, miejsce, jak doszło do wypadku, co zostało uszkodzone w pojazdach. W oświadczeniu trzeba też wyraźnie zaznaczyć, kto jest sprawcą stłuczki, a kto poszkodowanym. Należy też zrobić zdjęcia uszkodzeń, dokumentów sprawcy oraz tablic rejestracyjnych, ponieważ niektóre posiadają nietypowe dla polskich tablic znaki, np. myślniki w niemieckich czy belgijskich rejestracjach. Oświadczenie musi zostać podpisane przez obie strony. Warto także zanotować dane osobowe i kontaktowe ewentualnych świadków zdarzenia – dodaje Monika Lis-Stawińska.

Czy OC cudzoziemca jest ważne w Polsce?

Właściciele samochodów zarejestrowanych w większości europejskich państw – m.in. na całym terytorium Unii Europejskiej – mogą poruszać się po Polsce z polisą OC kupioną w swoim kraju. Z kolei kierowcy z takich państw jak m.in. Ukraina, Białoruś, Mołdawia, Rosja czy Czarnogóra, mogą jeździć po polskich drogach z tzw. Zieloną Kartą, która potwierdza zawarcie ubezpieczenia OC w kraju rejestracji auta. Ewentualnie muszą mieć ubezpieczenie graniczne wykupione przy wjeździe do Polski. Jeżeli sprawca wypadku lub kolizji nie ma żadnego z tych dokumentów, jego OC nie chroni go w naszym kraju. W takiej sytuacji należy wezwać na miejsce zdarzenia policję .

– Nie zawsze trzeba to robić. Na przykład wtedy, gdy jesteśmy w stanie samodzielnie uzupełnić oświadczenie, zebrać pełną dokumentację fotograficzną i porozumieć się ze sprawcą. Policję natomiast należy wezwać, jeżeli sprawca nie przyznaje się do winy, jest pod wpływem alkoholu, nie ma dokumentów lub istnieje podejrzenie, że są one sfałszowane. Policja okaże się też pomocna, jeśli mamy kłopot z porozumiewaniem się w obcym języku. A gdy auto sprawcy należy do wypożyczalni, należy zajrzeć do umowy użyczenia pojazdu. Firmy najmowe wymagają z reguły, żeby do kolizji wezwać policję – tłumaczy Monika Lis-Stawińska.

Poza tym należy wiedzieć, że zagraniczne zakłady ubezpieczeń posiadają w Polsce korespondenta, do którego należy zgłosić się po szkodzie. Ich listę można znaleźć na stronie PBUK-u. W przypadku gdy nie znamy nazwy ubezpieczyciela sprawcy, ale posiadamy informacje o nr rejestracyjnym i państwie, w którym samochód jest zarejestrowany, należy zgłosić sprawę do PBUK-u. Tam ustala się, gdzie auto jest ubezpieczone, dzięki czemu sprawa trafia do odpowiedniego korespondenta.

Źródło: Compensa TU SA Vienna Insurance Group