Hałas spod samochodu, w tym metaliczne tarcie, piski i stuki. Zwłaszcza podczas ruszania. Utrata mocy przez samochód. To typowe objawy awarii wału napędowego. Nowy wał napędowy jest bardzo drogi. Kosztuje najczęściej kilka tys. złotych. Tanie zamienniki mają zazwyczaj niską trwałość. Co zatem można zrobić? Czy można zaoszczędzić na naprawie wału napędowego? Kontynuujemy temat regeneracji wałów napędowych – i znów porozmawiamy z ekspertem.
Przeczytaj pierwszy artykuł na temat regeneracji wałów napędowych
Na wstępnie zacznijmy od odpowiedzi na podstawowe pytanie – co to w ogóle jest wał napędowy?
– Wał napędowy jest jednym z najbardziej obciążanych elementów przeniesienia napędu. Zadaniem wału napędowego jest przeniesienie momentu obrotowego między poszczególnymi zespołami układu napędowego. W zależności od konstrukcji układu napędowego stosuje się jeden lub kilka wałów napędowych. Wał napędowy, obok kół jezdnych i koła zamachowego silnika, to jeden z największych rotorów w pojeździe – wyjaśnia Jarosław Ciura, właściciel firmy VIP Auto Serwis z Łomianek, zajmującej się regeneracją wałów napędowych.
Wały napędowe znajdziemy w wielu współczesnych samochodach…
Wały napędowe nie występują jedynie w autach, które mają stały napęd na przednią oś. W pozostałych samochodach stosowanie wałów napędowych jest konieczne. Wały napędowe znajdziemy w autach z napędem na tylną oś (czyli w BMW, Mercedesach, a także wielu Lexusach), w pickupach i SUV z napędem 4×4, w samochodach ze stałym napędem 4×4 (np. terenowych, albo limuzynach Audi), a także w popularnych obecnie SUV z dołączanym napędem na tylną oś (np. za pośrednictwem sprzęgła Haldex).
To oczywiście nie wszystko. Wały napędowe stosuje się też w samochodach dostawczych, autach ciężarowych, autobusach z silnikami spalinowymi (zamontowany z tyłu silnik przekazuje napęd na tylny most za pośrednictwem wału napędowego), wózkach widłowych, a także pojazdach i maszynach rolniczych.
Dlaczego wymiana wału napędowego jest tak droga?
– Producenci samochodów oferują wał napędowy w całości jako część zamienną, natomiast nie oferują poszczególnych elementów. Koszt nowego oryginalnego wału napędowego zazwyczaj przekracza 4-5 tys. zł. – wyjaśnia Jarosław Ciura – Ale tutaj z pomocą przychodzą niezależni dystrybutorzy części zamiennych do wałów napędowych. Jednakże nadal nie wszystkie elementy wałów napędowych są dostępne jako część zamienna. Budowa lub regeneracja wału przypomina budowanie z klocków Lego. Brakujący element należy zamienić innym o podobnych parametrach.
Awaria wału napędowego ma wiele przyczyn. Może to być uszkodzenie mechaniczne, wyciek smaru, atak korozji albo zużycie eksploatacyjne. Może to być awaria, spowodowana złym stanem elementów współpracujących (skrzyni biegów albo dyferencjału mostu). Może być wynikiem niewłaściwej (np. wyczynowej) eksploatacji auta.
Właściciel kilkunastoletniego auta na pewno nie będzie zadowolony z tego, że będzie musiał wydać 5 tys. złotych na nowy wał. A to nie wszystkie koszty. Trzeba też kupić nową podporę (albo podpory) wału napędowego, a także zlecić montaż nowego wału wraz z podporą (podporami).
W wielu przypadkach tak duża inwestycja może postawić pod znakiem zapytania opłacalność naprawy kilkunastoletniego auta, które mogłoby jeszcze jeździć przez kilka lat. Gdzie tu ekologia?
Właściciel sprowadzonego do kraju kilkuletniego auta używanego także nie będzie zadowolony z konieczności wydania dużych pieniędzy na doprowadzenie pojazdu do stanu używalności. Choć w tym przypadku sytuacja będzie nieco inna…
Z pomocą jednym i drugim przychodzi regeneracja wału napędowego, czyli inaczej, naprawa wału napędowego.
Na początek ocena – czy dany wał napędowy można naprawić czy też trzeba zastosować bardziej skomplikowane rozwiązania…
– W pierwszej kolejności musimy ocenić czy wał napędowy nadaje się do regeneracji i czy jego naprawa ma ekonomiczne uzasadnienie – wyjaśnia Jarosław Ciura – Jeśli optycznie widać, że wszystkie elementy są zużyte i wymagają wymiany to szybciej i taniej będzie złożyć nowy wał z nowych bądź używanych, ale sprawnych elementów.
Etap pierwszy – wyczyszczenie podwozia i wału napędowego. Sprawdzenie stanu wału
– Jeśli podejmujemy się naprawy to wał powinien zostać oczyszczony z brudu, rdzy, resztek starej farby itd. Są dwie możliwości oczyszczenia starych elementów – tradycyjne tj. szczotka druciana, papier ścierny itd. lub piaskowanie / sodowanie. Obie metody mają swoich zwolenników i przeciwników – wyjaśnia Jarosław Ciura – Czyszczenie ręczne materiałami ściernymi jest trochę mniej dokładne. Natomiast piaskowanie / sodowanie może uszkodzić jeszcze sprawne gumowe elementy uszczelniające. Po oczyszczeniu sprawdzamy dokładnie, które elementy są uszkodzone i kwalifikują się do wymiany. W trakcie regeneracji wymieniamy tylko uszkodzone elementy. Nie ma potrzeby generowania dodatkowych kosztów i wymiany sprawnych podzespołów. Często jest tak, że np. jeden krzyżak w wale przepracuje 50 000 km a drugi 200 000 km. Szybkość zużycia zależy np. od kąta pracy danego przegubu, odległości od tłumika, sposobu konserwacji itd. Ważny jest również sposób mycia podwozia w aucie. Nie należy myć wałów napędowych myjkami wysokociśnieniowymi, gdyż wypłukują one smar z łożysk i krzyżaków.
Etap drugi – określenie kosztów naprawy wału napędowego
– Po zweryfikowaniu co jest uszkodzone, dobieramy odpowiednie części zamienne i przedstawiamy wycenę kosztów regeneracji klientowi. W naszej firmie weryfikacja stanu technicznego wału oraz wycena kosztów naprawy jest zawsze bezpłatna – wyjaśnia Jarosław Ciura.
Etap trzeci – naprawa wału napędowego
– Po akceptacji kosztów przez klienta rozpoczynamy naprawę – opisuje Jarosław Ciura – Wycinamy uszkodzone widełki, wielokliny, rury, wymieniamy uszkodzone krzyżaki, łożyska itd. Po wymianie tych elementów wał jest centrowany i spawany. Prawidłowe wycentrowanie wału niweluje poziom niewyważenia. Wyważenie wału to bardzo ważny element procesu naprawy lub produkcji wału napędowego. Na zakończenie procesu regeneracji wał jest malowany lakierem antykorozyjnym.
Etap czwarty – wyważenie wału napędowego
– Tak jak wyważamy koło po wymianie opony tak samo bardzo ważne jest, aby nawet po wymianie krzyżaka lub podpory wał został wyważony. Brak wyważenia wału skutkuje bardzo szybkim zużyciem nowych części – przestrzega Jarosław Ciura – Według definicji o momencie niewyważenia mówimy wtedy, gdy masy elementów wirujących nie są rozłożone symetrycznie względem osi obrotu a ich siły odśrodkowe nie równoważą się wzajemnie. Wyważenie polega zatem na równomiernym rozłożeniu masy wału wokół osi wirowania.
Wyważanie przebiega w kilku etapach:
- sprawdzenie wartości niewyważenia,
- dołożenie lub ujęcie masy korygującej w odpowiednich miejscach,
- ponowne sprawdzenie niewyważenia.
Regeneracja wału napędowego kontra zakup nowego wału – co jest bardziej opłacalne?
– Często koszt regeneracji jest podobny do ceny nowego wału, który można kupić np. na portalach aukcyjnych – wyjaśnia Jarosław Ciura – I tutaj zazwyczaj pojawia się dylemat – naprawiać stary wał czy kupić nowy wał. Nowe wały dostępne na naszym rynku to w 99% części pochodzące z Azji. W naszej opinii lepiej jest zregenerować stary wał używając do tego oryginalnych części dobrej jakości (krzyżaki INA, GMB/ łożyska FAG, SKF) niż inwestować w zamiennik, który może przejeździ gwarancję…
Czy każdy wał napędowy można zregenerować? Czy są wały, których zregenerować się nie da?
– Tak, są takie przypadki, że dany wał napędowy ma bardzo nietypową konstrukcję lub części zamienne są całkowicie niedostępne. Wtedy pozostaje poszukiwanie używanego wału napędowego, co obarczone jest bardzo dużym ryzykiem, że kupimy podzespół, który jest zużyty nie mniej niż nasz stary wał napędowy lub zakup nowego oryginalnego wału.
Komentarze