Do awarii sondy lambda może dojść z wielu powodów. Usterka ta ma także wiele objawów, które wskazują na konieczność sprawdzenia tego elementu. 

Co to jest sonda lambda?

Sonda lambda to element układu wydechowego samochodu z silnikiem spalinowym. Jest to czujnik odpowiadający za mierzenie zawartości tlenu w spalinach, dzięki któremu możliwe jest dozowanie składu mieszanki paliwowo-powietrznej. Jego najważniejszym zadaniem jest dostosowanie wspominanej mieszanki do warunków obciążenia silnika, rodzaju wykorzystywanego paliwa oraz panujących warunków atmosferycznych, zapewniając tym samym najbardziej optymalną pracę silnika, przy jednoczesnym minimalizowaniu emisji substancji toksycznych.

Nakaz stosowania sond lambda związany był z koniecznością przestrzegania norm emisji spalin. Montowanie tego elementu rozpoczęli producenci aut w USA pod koniec lat 70. ubiegłego stulecia, od 1992 r. sondy lambda stały się obowiązkowym wyposażaniem każdego samochodu, od 2000 r. montowane są także w silnikach wysokoprężnych.

Gdzie znajduje się sonda lambda?

Sonda lambda umieszczona jest w układzie wydechowym samochodu. Jedna ze stron ma styczność z trującymi gazami wydobywającymi się razem ze spalinami, druga natomiast – z powietrzem pochodzącym z otoczenia. Umieszczane są w następujących miejscach:

• za kolektorem a przed katalizatorem
• przed i za katalizatorem – dzieje się tak w przypadku nowych pojazdów (pierwsza z nich analizuje skład mieszanki, druga – pełni funkcje diagnostyczne).

Rodzaje sond lambda

Obecnie na rynku motoryzacyjnym wyróżnia się trzy rodzaje sond lambda, które różnią się budową i zasadami działania:

• zmiennonapięciowa,
• zmiennooporowa,
• szerokopasmowa.

Przyczyny awarii sondy lambda

Do awarii sondy lambda może dojść z różnych powodów. Uszkodzenie może być wynikiem dostania się do elementu wody lub oleju, a w miesiącach zimowych soli lub błota. Za stan sondy odpowiada też jakoś używanego paliwa. Częstą przyczyną awarii elementu jest także nagromadzenie sadzy na elemencie ceramicznym. W związku z tym, że czujnik wystaje na zewnątrz układu wydechowego, można go uszkodzić mechanicznie. Czasami dochodzi także do stopienia się przewodów lub wtyczek – zazwyczaj z powodu kontaktu z nagrzanymi elementami układu wydechowego.

Do najpopularniejszych i najczęstszych objawów świadczących o awarii sondy lambda należą:

• zapalona kontrolka check engine,
• podwyższone wartości spalania samochodu,
• spadek mocy silnika,
• nierówna praca silnika,
• wzrost temperatury układu wydechowego co może skutkować uszkodzeniem katalizatora,
• zwarcia instalacji,
• czarny dym z rury wydechowej,
• wysokie stężenie substancji szkodliwych w spalinach – wykryte na przykład podczas rutynowej kontroli w SKP.

Wymiana i kontrola sondy lambda

Średnia żywotność sond lambda obliczona jest na 50 000 – 80 000 km, jednak należy je kontrolować po każdych przejechanych 30 000 km. W warsztatach samochodowych stosowane są różne sposoby sprawdzania stanu sond – pierwszym z nich są oględziny i sprawdzenie czy nie doszło do uszkodzenia mechanicznego. Kontrolowane są także wszystkie styki i wtyczki. Najlepszą metodą jest jednak sprawdzenie części przy pomocy specjalistycznego sprzętu diagnostycznego.

Emulator sondy lambda – co to jest?

Emulator jest sposobem na „oszukanie” sondy lambda. To niewielki element, łącznik montowany między kolektorem ssącym a drugą sondą. Jego zadaniem jest wydłużenie odległości między czujnikiem a spalinami, przez co ich stężenie może być mniejsze. Przy użyciu tego rozwiązania udaje się zlikwidować na wyświetlaczu kontrolkę check engine, jednak nie rozwiązuje to problemu zwiększonej emisji spalin. Stosowanie emulatora nie jest zalecane ze względów ekologicznych.