Rok 2023 nie był łatwym czasem dla całej branży motoryzacyjnej. Wysokie ceny surowców, rosnące koszty utrzymania działalności czy brak siły roboczej to tylko niektóre trudności, z którymi borykać się musiał sektor automotive w ostatnich latach. Czy pomimo trudnej sytuacji, w warsztatach przeprowadzane są inwestycje?

2023 rokiem inwestycji?

Inwestycje są podstawą rozwoju każdego przedsiębiorstwa. Mogą one dotyczyć rozbudowy warsztatu, kadry pracowniczej, sprzętu, oprogramowania i wielu innych aspektów. Jednakże w niepewnych czasach ludzie częściej decydują się na wstrzymanie większych przedsięwzięć, aby zabezpieczyć się na przyszłość. Jeżeli więc uznamy, że brak inwestycji zwiastuje ciężkie czasy, a ich mnogość jest dobrą kartą, to przyszłość rysuje się w optymistycznych barwach.

Okazuje się, że zdecydowana większość warsztatów samochodowych utrzymała inwestycje na podobnym poziomie lub zwiększyła poziom inwestycji w porównaniu do roku 2022. Niewątpliwie lepiej pod tym kątem wypadają warsztaty zrzeszone w sieciach. Może to wynikać z centralnego zarządzania strategią rozwoju dla tych przedsiębiorstw. Optymistycznie napawa także bardzo mały odsetek przedsiębiorców, którzy nie zdecydowali się na inwestycje.

– Wszystkie serwisy, czy te zrzeszone, czy te niezrzeszone, muszą stawić czoła szybko rosnącym kosztom i zmieniającym się technologiom. Wobec szybko zmieniającej się ekonomii prowadzenia działalności, wszystkie serwisy poszukują dodatkowych źródeł dochodu przez co otwierają się na nowych klientów, „podgryzając” serwisy ASO. Aby móc konkurować, serwisy niejako zmuszone są do inwestowania w oprogramowanie, sprzęt, czy też w specjalistyczne wyposażenia diagnostyczne. W serwisach zrzeszonych jest trochę łatwiej, dlatego, że sieci posiadają określony potencjał zakupowy i mogą wynegocjować lepsze warunki pozyskania takiego wyposażenia od dostawców, czasami nawet współfinansując inwestycje. Tym samym jednocześnie inwestując w szkolenia i rozwój kompetencji pracowników na warsztacie, poszerza się pakiet usług i otwiera się na nowych klientów. Sieć dodatkowo narzuca pewne standardy rozwoju swoich partnerów, wyznaczając im jasną ścieżkę rozbudowy, czy też zwiększenia liczby stanowisk. W krajach Europy Wschodniej inwestycje mocno uzależnione są od inflacji i aktualnej sytuacji ekonomicznej danego kraju. Tak na przykład Węgry, w których to serwisy dzisiaj walczą o przetrwanie, muszą sprostać dużemu odpływowi klientów, tnąc tym samym znacząco inwestycje. Podsumowując, każdy rok w branży serwisów mechaniczno- oponiarskich przynosi nowe wyzwania. Aby im sprostać musimy inwestować w dalszy rozwój i nie ma od tego odwrotu. Jedynym znakiem zapytania jest kiedy i jak szybko trzeba się rozwijać. –  mówi Dariusz Mindak – Regional First Stop Retail Manager East Europe

Jakie warsztaty chętniej inwestują w swój rozwój?

Truizmem byłoby określenie, że większe warsztaty i warsztaty z dużych miast inwestują większe pieniądze niż mniejsze przedsiębiorstwa lub te ulokowane w małych miejscowościach. Warto jednak zwrócić uwagę, że poniższy wykres nie odnosi się do bezwzględnej wysokości inwestycji, a porównuje poziom inwestycji do roku poprzedniego. W tej perspektywie zauważalne są silne tendencje. Warsztaty ulokowane w dużych miastach realizują znacznie więcej inwestycji niż w 2022, podczas gdy serwisy w małych miastach raczej utrzymują inwestycje na tym samym poziomie. Sytuacja taka może wynikać z większej konkurencyjności w dużych miastach, ale także młodszego parku samochodowego, który wymaga nowocześniejszych narzędzi i oprogramowania.

Bardzo podobny odsetek warsztatów małych, jak i dużych podjął się większych inwestycji w 2023 niż w 2022 roku, to dużą rozbieżność można zaobserwować wśród warsztatów niepodejmujących żadnych inwestycji. W grupie warsztatów, które nie podjęły żadnych inwestycji znalazło się sześciokrotnie więcej małych serwisów (1-2 stanowiska naprawcze) niż tych największych (powyżej 6 stanowisk).

 – O zdrowej kondycji branży świadczy przede wszystkim mały procent warsztatów, które w ogóle nie inwestują. Jest to widoczne szczególnie w przypadku warsztatów zrzeszonych w sieciach, bo z jednej strony, aby w ogóle wejść do sieci, serwisy muszą spełniać określone standardy, z drugiej strony otwiera to przed nimi zupełnie nowe możliwości, takie jak na przykład obsługa flot i firm leasingowych. Przynależność do sieci stwarza lepsze warunki do pozyskania tego rodzaju klientów. A trendy pokazują, że także indywidualny konsument coraz częściej nie kupuje samochodu na własność, ale go wynajmuje w ramach abonamentu. Sieć jest również wsparciem w kontekście wyposażania warsztatów w nowoczesne oprogramowania i sprzęt diagnostyczny niezbędny do obsługi nowszych aut czy przy dostosowywaniu do wymagań prawnych związanych z ochroną środowiska. Obecnie szacuje się, że już ponad 30% wszystkich niezależnych warsztatów funkcjonujących na polskim rynku należy do sieci serwisowych. Jest to koncepcja działalności, która coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Wpływ na pozytywne nastroje mogą też mieć prognozy dotyczące spowolnienia tempa zmiany na napędy w pełni elektryczne. Zapotrzebowanie na usługi warsztatowe jest bardzo wysokie, jednak trzeba pamiętać, że inwestycje są niezbędne, aby spełniać rosnące oczekiwania i potrzeby klientów. – powiedziała Anna Wilczewska, Service & Maintenance Marketing Manager EMEA, Castrol.

Czy polska tendencja do inwestycji ma odzwierciedlenie w innych państwach UE?

Jak się okazuje, inwestycje przeprowadzane w polskich warsztatach reprezentują podobną dynamikę wzrostu do warsztatów centralno-wschodniej Europy. Wyjątkowo pozytywnym wynikiem może pochwalić się chorwacka branża warsztatowa. W państwie znanym z wakacyjnych kurortów, uwielbianych przez Polaków, wyższe inwestycje niż w roku poprzednim zrealizowała ponad połowa warsztatów. Najwolniejszy rozwój inwestycji jest zauważalny na Węgrzech i sąsiedniej Rumunii. W tych krajach inwestycje wyższe niż w 2022 roku poczyniła mniej niż trzecia część warsztatów. Warto też zauważyć, że znacznie więcej warsztatów utrzymało inwestycje na podobnym poziomie co rok wcześniej w Rumunii niż na Węgrzech. Reprezentantami Europy Zachodniej w tym zestawieniu są włoskie warsztaty, wśród których przytłaczająca większość inwestowała na takim samym lub wyższym poziomie.

Metodologia badawcza

Badanie, na podstawie którego przygotowano artykuł, zostało przeprowadzone przez portal MotoFocus.pl w formie wywiadu internetowego (CAWI) na panelu reprezentantów warsztatów samochodowych w następujących krajach Europy: Polska, Czechy, Słowacja, Litwa, Rumunia, Bułgaria, Chorwacja, Węgry, Włochy. W badaniu udział wzięło 1655 osób.