Zakup używanego samochodu to nie tylko konieczność znalezienia uczciwego sprzedawcy oraz gruntownego sprawdzenia pojazdu. Wiąże się to również z przymusem dopełnienia pewnych formalności prawnych. Jednym z aspektów, które koniecznie należy wziąć pod uwagę, są tablice rejestracyjne. W tym artykule szerzej omówimy dotyczące ich przepisy, aby pomóc Ci lepiej przygotować się do nabycia auta. 

Wielu kierowców zastanawia się, jakie obowiązki będą czekały ich po zakupie używanego samochodu. Oprócz konieczniej rejestracji pojazdu pozostaje również kwestia tablic rejestracyjnych. To temat znacznie bardziej rozbudowany niż mogłoby się wydawać. Istnieje wiele uwarunkowań dotyczących tego aspektu, dlatego warto się z nimi zapoznać jeszcze przed zmianą auta, aby po fakcie móc szybko i sprawnie dopełnić wszelkich formalności i jak najszybciej móc cieszyć się jazdą. W tym artykule szerzej omówimy kwestie dotyczące konieczności zmiany tablic rejestracyjnych, ich wersji (krótkie czy długie), a także kar grożących za niedotrzymanie określonych w przepisach standardów.

Czy po kupnie samochodu obowiązuje zmiana tablic rejestracyjnych?

Zmiana tablic po zakupie używanego samochodu była dotychczas obowiązkowa, jeżeli zmieniał się region zamieszkania kierowcy. Wiązało się to nie tylko z dodatkowymi kosztami, ale również procedurami i wizytą w urzędach. Od 31.01.2022 roku ten stan rzeczy uległ zmianie i obecnie numer rejestracyjny jest w pewnym sensie przypisany do konkretnego pojazdu. Oznacza to, że po jego nabyciu nie zawsze będzie trzeba zmieniać numer na inny. Warto zaznaczyć, że dotyczy to również sytuacji, w których zakupiony przez nas samochód zarejestrowany jest w innym mieście, a nawet województwie. W praktyce wygląda to więc tak, że jeśli mieszkając w Warszawie, kupimy auto z gdańskimi „blachami”, to nic nie będzie stało na przeszkodzie, aby zachować tablice rejestracyjne i nadal ich używać.

Nie oznacza to oczywiście, że nie możemy dokonać zmiany, jeżeli zależy nam na tym, aby oznaczenie regionu było zgodne z naszym miejscem zamieszkania – wówczas wystarczy zawnioskować o to w urzędzie oraz uiścić opłatę 80 zł.

Takie rozwiązanie, oprócz samej wygody, ma oczywiście także inne zalety – unikamy dodatkowych formalności i kosztów, które w przypadku standardowych tablic wynosiły 80 zł, co stanowi niemal połowę całej kwoty koniecznej do uiszczenia przy rejestracji. Ma jednak również drobną wadę – trudniej będzie zweryfikować, czy dany kierowca jest osobą na stałe mieszkającą na terenie danego miasta, czy przyjezdną, co w niektórych sytuacjach bywa dość przydatną możliwością.

Są jednak sytuacje, w których zmiana tablic rejestracyjnych jest bezwzględnie obowiązkowa. Pierwsza z nich dotyczy pojazdów, które nigdy wcześniej nie były rejestrowane na terenie RP. Przykładowo, jeśli udało nam się okazyjnie zakupić samochód za granicą i sprowadzimy go do Polski, nie unikniemy konieczności rejestracji „blach”.

Wymienić stare tablice będzie trzeba również w przypadku ich uszkodzenia uniemożliwiającego identyfikację. Muszą one być czytelne, w przeciwnym wypadku nie mogą być wykorzystywane w samochodzie. Kierowcy, którzy nie dopełnią tego obowiązku, muszą liczyć się z karami. Warto zatem zadbać o jak najlepszy stan tego elementu samochodu.

Rejestracja samochodu bez zmiany tablic nie jest również dopuszczona, kiedy są one już nieaktualne i niezgodne z aktualnym wzorem oraz standardami. Co to oznacza? Jeżeli w danym pojeździe tablice są czarne z białymi napisami lub białe z polską flagą i skrótem PL, nowy użytkownik jest zobowiązany do zastąpienia ich obecnie stosowanymi, czyli białymi z symbolem Unii Europejskiej oraz skrótem PL na niebieskim tle.

Zmiana tablic rejestracyjnych po przeprowadzce – czy to konieczne?

Przeprowadzka zawsze wiąże się ze stresem i dużą liczbą formalności. Dotychczas, wyprowadzając się do innego miasta, należało również zmienić tablice rejestracyjne w samochodzie na takie, które będą zawierały kod danego regionu. Obecnie nie trzeba tego robić, co z pewnością ucieszy przeprowadzające się osoby, i tak mające już na głowie wiele spraw.

Warto jednak mieć na uwadze, że, tak czy inaczej, będzie trzeba udać się do wydziału komunikacji, aby zmienić dane w dowodzie rejestracyjnym pojazdu. Obowiązkowe jest więc przerejestrowanie samochodu bez zmiany tablic. Może zdarzyć się tak, że Urząd uzna obecne „blachy” za nieaktualne (w przypadku starych wersji) lub nieczytelne i chcąc nie chcąc, przyjdzie nam dokonać zmiany. Warto więc zadbać, aby obecne wyróżniały się dobrym stanem i odpowiednią czytelnością, aby uniknąć dodatkowych kosztów i formalności związanych z zastępowaniem ich nowymi.

Warto również rozważyć zmianę tablic, jeżeli przeprowadzamy się do miejscowości w jakiś sposób skonfliktowanej z poprzednim miejscem zamieszkania. Wówczas rejestracja może sprowokować zawistnych mieszkańców bądź osoby nielubiące „przyjezdnych” do uszkodzenia naszego auta, a nie ma sensu narażać się na niepotrzebne straty czy nieprzyjemności tylko po to, aby zachować stare numery. Szczególnie podczas przeprowadzki, która już sama w sobie stanowi nie lada wyzwanie oraz wiąże się często ze znacznymi kosztami.

Czy krótkie tablice rejestracyjne są legalne?

Kolejną kwestią, która niepokoi wielu kierowców zamierzających kupić auto zza granicy, jest to, czy w Polsce można legalnie używać krótkich tablic rejestracyjnych, spotykanych np. w modelach produkowanych w Stanach Zjednoczonych lub Japonii. Tego typu pojazdy są projektowane w taki sposób, że nie ma w nich miejsca na długie rejestracje, standardowo stosowane w krajach europejskich. W związku z zaistnieniem takiej sytuacji, w 2018 roku wprowadzono przepisy, dzięki którym właściciele takich samochodów mogą stosować tablice o wymiarach 305 x 114 mm. Niestety, ten legislacyjny ukłon w stronę osób sprowadzających cztery kółka z dalekich krajów zaczęli wykorzystywać ludzie, którzy bez problemu mogli montować standardowe „blachy”. Stosowali oni różnego rodzaju wybiegi. W wyniku takich działań w roku 2020 zaktualizowano Ustawę o Ruchu Drogowym i sprecyzowano tam warunki, w jakich możliwe będzie używanie małych rejestracji. Zgodnie z nowym zapisem nie są one dozwolone, jeżeli konstrukcja auta pozwala na zastosowanie standardowych wersji. Taki stan rzeczy sprawi, że pojazd nie przejdzie badania technicznego, a kierowca może otrzymać mandat.

Jak to wygląda w przepisach?

Według Art. 60.1. Ustawy o Ruchu Drogowym zabrania się:

3a) umieszczania na pojeździe tablic (tablicy) rejestracyjnych w innym miejscu niż konstrukcyjnie do tego przeznaczone;

3b) umieszczania na pojeździe jednorzędowych zmniejszonych tablic rejestracyjnych, jeżeli pojazd nie posiada zmniejszonych wymiarów miejsca konstrukcyjnie przeznaczonego do umieszczenia tablicy rejestracyjnej
Takie zapisy rodzą jednak pewne ocierające się o absurd problemy prawne, które mogą wyniknąć w niektórych sytuacjach. Wyobraźmy sobie, że właściciel sprowadzanego samochodu uszkodzi bagażnik i musi dokonać jego zmiany. Nowa część ściągnięta zostaje z jednego z krajów europejskich, ma więc miejsce na standardową rejestrację i zastosowanie starej, skróconej tablicy uniemożliwia przejście przeglądu. Bez ważnego badania technicznego nie można natomiast zarejestrować nowych tablic, pozostaje więc jedynie tymczasowa rejestracja na tablicach z czerwonymi literami, zrobienie przeglądu i ponowne zarejestrowanie starych numerów w urzędzie.

Możliwość montażu krótkich tablic zależna jest od posiadanego samochodu. Kolejny problem stanowi płynność przepisów prowadząca do tego, że jeden diagnosta na stacji kontroli pojazdów może uznać, iż w danym samochodzie nie ma miejsca na długie tablice, a inny stwierdzi, że jednak się zmieszczą. W przypadku tego drugiego znowu badanie techniczne nie zostanie zaliczone i kierowcy pozostanie tymczasowa rejestracja na innych „blachach” oraz ponowne podejście do przeglądu.

Omawiając ten temat, należy także zaznaczyć, że nie ma obecnie możliwości, aby wyrobić tablice rejestracyjne krótkie z indywidualnym numerem, kierowca będzie więc zdany na kombinację przydzieloną mu przez właściwy urząd. Osoby planujące zakup auta zabytkowego muszą liczyć się również z tym, że nie można wyrobić tego typu rejestracji w kolorze żółtym, czyli zarezerwowanym dla samochodów zabytkowych.

Aby otrzymać krótkie tablice, należy złożyć oświadczenie, że nasz samochód technicznie i konstrukcyjnie nie ma możliwości montażu długich tablic. Przy rejestracji nie będzie to weryfikowane, jednak podanie nieprawdziwych informacji wiąże się z odpowiedzialnością karną. Czyn ten grozi pozbawieniem wolności od 6 miesięcy do 8 lat!
Mandat za złe tablice rejestracyjne – kiedy grozi nam kara?
W przypadku zmiany miejsca zamieszkania, kierowca ma 30 dni na przerejestrowanie samochodu. Podczas tego procesu właściciel samochodu jest również zobowiązany do wymiany tablic rejestracyjnych, jeżeli obecne są nieczytelne lub niezgodne z aktualnym standardem.

Dwa razy więcej czasu mają natomiast osoby, które sprowadziły auto zza granicy, dotyczy to jednak państw należących do Unii Europejskiej. W tym przypadku przerejestrowanie oraz ewentualna wymiana tablicy rejestracyjnej musi odbyć się w ciągu 60 dni od zakupu.

Za niedotrzymanie wspomnianych powyżej terminów, kierowcom grozi kara od 200 do nawet 1000 zł.

Po zakupie używanego samochodu koniecznie trzeba także zweryfikować zamontowane na nim tablice pod kątem ich kolorystyki. Może zdarzyć się tak, że auto miało zamontowane tablice tymczasowe z czerwonymi znakami lub profesjonalne z zielonymi. W tym przypadku konieczna będzie ich wymiana. W przeciwnym wypadku Policja może zatrzymać nas na drodze, zabrać dowód rejestracyjny i skierować na przegląd do stacji kontroli pojazdów. Od tego momentu właściciel samochodu ma zaledwie 7 dni na wyrobienie nowych „blach”. Jeżeli ten termin nie zostanie dotrzymany, to grozi mu mandat do 500 zł wystawiony za poruszanie się pojazdem niedopuszczonym do ruchu oraz holowanie auta na koszt kierowcy na policyjny parking. Warto więc zadbać o prawidłową rejestrację zawczasu, aby uniknąć kłopotów i niepotrzebnych kosztów.

Jeśli w zakupionym samochodzie są jeszcze tablice w starym standardzie, będzie trzeba je wymienić. To, czy zamontowane tablice rejestracyjne są odpowiednie dla danego pojazdu, sprawdzane będzie także podczas badania technicznego. Jeżeli diagnosta zauważy, że w zwykłym pojeździe z silnikiem spalinowym mamy zielone „blachy” zarezerwowane dla samochodów elektrycznych, to nie zaliczy badania.

Mandat grozi również kierowcom, którzy zamocowali krótkie rejestracje w samochodach konstrukcyjnie przystosowanych do użytkowania standardowych tablic. W ich przypadku kara wynosi 300 zł.

Czy da się sprawdzić, jaka jest historia pojazdu po numerze rejestracyjnym?

Często osoby stające przed decyzją o zakupie używanego samochodu zastanawiają się, jak sprawdzić po numerze rejestracyjnym do kogo należy samochód. Są to jednak informacje zarezerwowane jedynie dla służb, takich jak choćby Policja oraz urzędów państwowych. Oznacza to, że zwykły obywatel nie ma dostępu do żadnej bazy, w której mógłby wpisać konkretny ciąg znaków i dowiedzieć się, czyj to numer rejestracyjny samochodu. Jest to oczywiście związane z ochroną danych osobowych. Nietrudno wyobrazić sobie szajki złodziei samochodowych, których członkowie po zobaczeniu luksusowego auta, sprawdzają dane na temat jego właściciela i poznają adres jego zamieszkania.

Jeżeli chcemy dowiedzieć się więcej o danym samochodzie i sprawdzić jego historię oraz, co najważniejsze, czy nie jest ono kradzione, oprócz nr rejestracji potrzebujemy także nr VIN i daty pierwszej rejestracji. Wówczas na stronie historiapojazdu.gov.pl będziemy mieli możliwość poznać najważniejsze informacje, które mogą pomóc nam w stwierdzeniu, czy sprzedawca jest uczciwy, a przedstawiana przez niego w ogłoszeniu historia pojazdu zgodna ze stanem faktycznym.

Warto jednak pamiętać, że podczas zgłaszania jakiegoś zdarzenia na Policję, sam numer rejestracyjny wystarczy funkcjonariuszom do określenia właściciela auta oraz skutecznego dotarcia do niego. Może to być przydatne w przypadku kiedy ktoś zastawił naszą bramę lub spowodował wypadek na drodze i uciekł z miejsca zdarzenia, próbując uniknąć odpowiedzialności za swoje czyny.