Obecnie wiodący producenci są w stanie ponownie przetworzyć nawet 100% materiałów używanych do produkcji akumulatorów kwasowo-ołowiowych. Prawidłowy proces recyklingu nie tylko ogranicza wykorzystanie występujących naturalnie surowców, ale także znacząco niweluje wpływ akumulatora na środowisko w całym procesie jego eksploatacji.

Skuteczny recykling akumulatora – co jest niezbędne?

Obecne regulacje krajowe oraz międzynarodowe, a także działania koncernów z branży motoryzacyjnej zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju, mają wpływ na coraz sprawniejsze funkcjonowanie rynku regeneracji i recyklingu części motoryzacyjnych. W przypadku akumulatorów proces ten jest szczególnie istotny, gdyż baterie klasyfikowane są jako odpad niebezpieczny dla środowiska.

Według danych firmy Banner, producenta akumulatorów, w ciągu roku na świecie jest produkowanych 360 mln szt. akumulatorów. Każdy z nich zawiera szkodliwe substancje takie jak ołów, kadm, nikiel czy rtęć. Absolutnie kluczowym wyzwaniem dla producentów akumulatorów jest stworzenie skutecznego systemu odzyskiwania zużytych akumulatorów z rynku. W tej kwestii wiele jednak zależy od dobrej woli właścicieli i użytkowników pojazdów, a także pracowników punktów, w których kupują oni nowe akumulatory (np. warsztatów i sklepów samochodowych).

Zużyty akumulator powinien zostać oddany w miejscu, w którym zakupiono nowy. Zgodnie z ustawą (art. 55.1 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach),  podmioty świadczące sprzedaż akumulatorów mają obowiązek przyjmowania zużytego akumulatora. Sprzedawca zobowiązany jest pobrać od klienta opłatę depozytową w wysokości 30 zł. Może ona nie zostać naliczona, jeśli klient pozostawi zużyty akumulator przy zakupie nowego. Jeśli nie ma go przy sobie, ale dostarczy w terminie 30 dni od daty zakupu, sprzedawca zobowiązany jest zwrócić pobraną kwotę opłaty depozytowej.

Co zrobić ze zużytym akumulatorem samochodowym?

Zużyte akumulatory i baterie muszą być zbierane wyłącznie w wyznaczony ustawowo sposób – selektywnie oraz w wyznaczonych do tego miejscach. Oto kilka wariantów postępowania ze zużytym akumulatorem:

• można pozostawić go w sklepie lub warsztacie, w którym zakupujemy nowy akumulator
• można oddać go bezpośrednio do zakładu prowadzącego recykling lub odzysk sprzętu elektrycznego
• można oddać go do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK)
• można wziąć udział w zbiórce zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, organizowanej przez stowarzyszenia ekologiczne, gminy lub samorządy miast.

Na czym polega recykling akumulatora?

Kiedy akumulator zostaje odebrany z rynku, jest transportowany do odpowiedniego punktu przetworzenia. Pierwszym etapem regeneracji jest rozłożenie go na poszczególne elementy składowe. Oddzielone materiały poddawane są rozdrobnieniu, a następnie różnym procesom mechanicznym i chemicznym. Celem jest uzyskanie surowca, który można ponownie wykorzystać w celach produkcyjnych.

Jak wskazuje powyższa grafika, akumulator samochodowy składa się z kilku podstawowych elementów. Każdy z nich w procesie recyklingu przekształcany jest w inny sposób:

• pasta i frakcja przekształcane są w stopy ołowiu, które mogą być ponownie wykorzystane przez producenta akumulatorów do wytworzenia nowych kratek ołowianych
• elektrolit jest neutralizowany i przetwarzany na siarczan sodu, przypominający konsystencją gips. W tej formie może być stosowany jako substancja stała w produkcji tekstyliów, szkła, środków czyszczących czy nawozów
• polipropylen, czyli tworzywo sztuczne użyte do wykonania obudowy i pokrywy akumulatorów przerabiane jest na granulat, który może być wykorzystany przy produkcji tworzyw sztucznych, także nowych obudów i pokryw akumulatorowych.

Czy każdy akumulator samochodowy nadaje się do recyklingu?

W ostatnich latach zwiększa się udział w rynku akumulatorów rozruchowych wykorzystujących technologie AGM (Absorbent Glass Mat) i EFB (Enhanced Flooded Battery). Jest to związane z powszechnym zastosowaniem w samochodach systemów start-stop, przyczyniających się do ograniczania emisji CO2. Akumulatory AGM i EFB różnią się od standardowych baterii kwasowych wyższą odpornością na pracę cykliczną.

W akumulatorach EFB stosuje się specjalną powłokę poliestrową, pokrywającą płyty dodatnie. Dzięki niej akumulator jest bardziej stabilny chemicznie i odporny na częste rozładowywanie oraz ładowanie prądem o dużym natężeniu.
W akumulatorach AGM stosuje się specjalne włókna szklane, które pochłaniają elektrolit. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko jego ubytku, a także znacznie zwiększa odporność w porównaniu do akumulatorów z elektrolitem płynnym.

Akumulatory AGM i EFB także można poddać recyklingowi. Proces odzyskiwania surowców nie różni się w tym przypadku znacząco od przetworzenia standardowych akumulatorów kwasowo-ołowiowych. Listę punktów przyjmujących zużyte akumulatory, współpracujących z firmą Banner Polska, można znaleźć na stronie: www.pke-banner.pl/.

W obliczu coraz bardziej palących problemów, związanych ze zmianami klimatycznymi i degradacją środowiska naturalnego, recykling akumulatorów należy traktować jako absolutnie niezbędny element funkcjonowania branży motoryzacyjnej. Recykling redukuje ilość odpadów elektronicznych, zmniejsza zapotrzebowanie na wydobywanie nowych surowców, a także pomaga zredukować emisję gazów cieplarnianych związanych z produkcją. W promowaniu i praktykowaniu recyklingu akumulatorów kluczową rolę odgrywają zarówno firmy jak i konsumenci. Wszyscy razem mogą przyczynić się do stworzenia bardziej zrównoważonej przyszłości.