Po polskich drogach jeździ coraz więcej samochodów, wyposażonych w przednie reflektory z żarnikami ksenon. Warto zatem zaoferować klientom możliwość wymiany żarników, a także naprawy tego rodzaju oświetlenia. Jedną z najczęściej spotykanych awarii w przypadku aut z oświetleniem typu ksenon jest awaria zapłonnika/statecznika. Jakie są jej objawy, jak sprawdzić podzespół i jak go wymienić? Odpowiadamy w naszym tekście. Przy jego opracowaniu korzystaliśmy z materiałów firmy HELLA.

Coraz więcej ksenonów na drogach

Duża moc, jasna barwa, trwałość i mniejsze zużycie energii. To cztery największe zalety reflektorów, wyposażonych w żarniki ksenon. Minusy to wysoka cena żarników oraz skomplikowana konstrukcja reflektora, wyposażonego między innymi w układ spryskiwania i oczyszczania klosza.

Dlaczego uważamy, że po polskich drogach jeździ coraz więcej aut, wyposażonych w przednie reflektory z żarnikami ksenon? Wystarczy spojrzeć na statystyki, dotyczące sprowadzania używanych aut z krajów UE. Coraz większe zainteresowanie kilkunastoletnimi autami klasy premium sprawia, że liczba klientów, korzystających z aut z ksenonami, zdecydowanie wzrasta. Dzięki temu pojawia się możliwość oferowania dodatkowych usług, które nie wymagają specjalistycznego sprzętu i narzędzi. Wymagają za to ostrożności i wiedzy.

Co to jest zapłonnik (statecznik) stosowany w lampach z żarnikami ksenon? Jaką pełni rolę?

1/2Galeria

Previous Next

Zapłonnik lamp ksenon jest zasilany z instalacji elektrycznej samochodu 12V.

• Zadaniem zapłonnika jest wytworzenie prądu przemiennego (300 – 400kHz) o dużym napięciu (do 30kV), który dociera do elektrod żarnika ksenon.
• Przeskok łuku elektrycznego wywołuje jonizację mieszanki gazów w bańce żarnika ksenon. W efekcie lampy zaczynają świecić (jarzyć się). W tym etapie, zapłonnik (statecznik) dba o to, aby żarnik jak najszybciej rozpoczął fazę pracy.
• Następnie zapłonnik (statecznik) utrzymuje stan świecenia lampy. W tym celu utrzymuje stałe napięcie (85V w przypadku starszych żarników D1 i D2 oraz 42V w przypadku nowszych żarników D3 i D4) i reguluje moc żarników ksenon do stałej wartości 35W.

Zapłonnik to urządzenie elektroniczne, które:

• może być zintegrowane na stałe z żarnikiem ksenon (żarnik i zapłonnik stanowią jeden nierozbieralny element) – tak jest w przypadku żarników typu D1 i D3
• może być rozłączony od żarnika ksenon – tak jest w przypadku żarników typu D2 i D4.

O czym warto pamiętać? Zapłonnik generuje prąd, który jest groźny dla zdrowia i życia człowieka. Dlatego na każdym zapłonniku powinna znajdować się naklejka ostrzegawcza. Wymiana zapłonnika wymaga zachowania ostrożności.

Podobnie wygląda sprawa z żarnikami ksenon typu D1 i D2, w których bańkach znajduje się rtęć.

Objawy awarii zapłonnika (statecznika) lamp ksenon

W przypadku awarii zapłonnika (statecznika) żarnik ksenon nie działa. Możliwe przyczyny uszkodzenia zapłonnika (statecznika) to:

• brak napięcia zasilającego (możliwe uszkodzenie przewodów zasilających)
• brak połączenia z masą (możliwa korozja/zaśniedzenie, usterki przewodów zasilających)
• zwarcia wewnętrzne w zapłonniku – powodem są drgania przenoszone z nadwozia, wilgoć (nieszczelny reflektor), bardzo wysoka temperatura pracy
• uszkodzona elektronika zapłonnika
• zły montaż zapłonnika – brak styku pomiędzy zapłonnikiem a żarnikami typu D2 i D4 (odłączanymi od zapłonnika).

Sprawdzenie zapłonnika (statecznika) lamp ksenon

Przede wszystkim należy sprawdzić, czy winnym nieświecenia jest zepsuty zapłonnik czy też przepalony żarnik ksenon.

• sprawdzić, czy statecznik stara się zajarzyć lampę po włączeniu świateł. Jeśli statecznik jest sprawny, słychać próby zajarzenia w pobliżu reflektora.
• sprawdzić bezpiecznik, odpowiedzialny za działanie lamp ksenon.
• przełożyć żarnik ksenon z drugiego reflektora i sprawdzić, czy statecznik jest w stanie go zajarzyć.
• sprawdzić zasilanie napięciem i połączenie z masą. Napięcie powinno wynosić minimum 9V.

Przebarwienia termiczne zapłonnika kwalifikują go do wymiany (podobnie, jak żarnik ksenon).

Jeśli przewody zasilające, połączenie z masą i sam żarnik są sprawne – przyczyną awarii jest zapłonnik.

Wymiana zapłonnika (statecznika)

• Wyłączyć zapłon
• Odłączyć przewód zasilający zapłonnik
• Nie dotykać palcami szklanej bańki żarnika. Jeśli zostały na nim ślady palców – przemyć go alkoholem przed montażem.

Zaleca się by w trakcie wymiany założyć rękawice i okulary ochronne (ze względu na wysokie ciśnienie w żarnikach – do 100 barów w gorącym żarniku).

W razie pęknięcia żarnika D1 lub D2 (z rtęcią) należy opuścić pomieszczenie warsztatowe i wietrzyć je przez 20 minut.

Zaleca się także wymianę żarnika, wraz z uszkodzonym zapłonnikiem. Powinno się wymienić żarniki w obu przednich reflektorach, aby zapewnić identycznie świecenie.

• zdemontować elementy, które utrudniają dostęp do zapłonnika / żarnika.
• zwolnić blokadę złączą elektrycznego.
• odłączyć złącze elektryczne.
• zwolnić zaczep z drutu sprężynującego.
• wyciągnąć żarnik wraz z zapłonnikiem.

Montaż przebiega w odwrotnej kolejności.

• należy stosować żarniki o parametrach ustalonych przez producenta auta. Jeśli producent montował w aucie żarniki D1, takie należy zamontować.
• zużyte żarniki należy oddać do utylizacji.

Po zakończonym montażu należy:

• sprawdzić poprawność pracy reflektorów.
• sprawdzić właściwe ustawienie reflektorów (wysokość strumienia światła i poprawne działanie automatycznego systemu poziomowania).