Sprzedaż pojazdów hybrydowych i elektrycznych szybko rośnie na całym świecie, co niewątpliwie wpływa na sektor rynku wtórnego i napraw. Dlatego technicy, mechanicy i stacje obsługi muszą być przygotowani na trendy najbliższej przyszłości. Układy klimatyzacji pojazdów hybrydowych i elektrycznych oraz układy napędzane tradycyjnym silnikiem spalinowym są zupełnie różne, ale sercem obu systemów jest jeden element – sprężarka.

Obydwa systemy mają na celu stworzenie komfortowych warunków we wnętrzu samochodu. Jednak w samochodzie hybrydowym lub elektrycznym układ klimatyzacji może pełnić dodatkowe funkcje – na przykład chłodzenie akumulatora zasilającego elektronikę wysokiej mocy.

Kompresor elektryczny > Zasada działania

W przeciwieństwie do pojazdów wyposażonych w silniki spalinowe, w których konwencjonalne sprężarki napędzane są mechanicznie za pomocą pomocniczego paska napędowego, pojazdy elektryczne są wyposażone w sprężarki elektryczne zasilane energią elektryczną o wysokim napięciu

Kompresor elektryczny (Rys. 1) zawiera:

Inwerter – steruje silnikiem i przetwarza prąd stały z akumulatora wysokiego napięcia na prąd przemienny dla silnika. Elektryczny element sterujący prądu przemiennego dostarcza sygnały prędkości sprężarki do falownika poprzez sterownik wysokiego napięcia w celu kontrolowania prędkości sprężarki elektrycznej.

Silnik elektryczny – bezszczotkowy na prąd stały, wykorzystujący magnes trwały jako wirnik i cewkę jako stojan do napędzania sprężarki.

Sekcja kompresora – Sprężarka typu scroll to wał z wirnikiem spiralno-śrubowym, który służy do pompowania czynnika chłodniczego, a następnie jego sprężania.

Silnik elektryczny pracuje pod napięciem ponad 200 woltów i jest chłodzony mieszaniną czynnika chłodniczego i oleju, dlatego aby zapobiec awariom silnika, wymagany jest specjalny dielektryczny (nieprzewodzący) olej sprężarkowy. Stosowanie niewłaściwego oleju niesie ze sobą duże ryzyko uszkodzenia nie tylko silnika sprężarki, ale także innych obwodów elektrycznych w pojeździe.

Praca z kompresorem elektrycznym > Najważniejsze jest bezpieczeństwo

Ponieważ praca ze sprężarką elektryczną wiąże się z pracą pod wysokim napięciem, nie możemy po prostu usunąć starej sprężarki i zainstalować nowej, gdy konieczna jest wymiana. Przede wszystkim musimy zadbać o bezpieczeństwo, ponieważ napięcie w sieci może wynosić 400-600 V, a czasem więcej, co niesie ze sobą poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Należy zadbać o to, aby do pracy z instalacjami wysokiego napięcia używać wyłącznie atestowanego sprzętu i narzędzi (Zdj.2), odpowiednio przygotować stanowisko pracy i samochód (Zdj.3) do niezbędnych prac konserwacyjnych lub napraw oraz rozładować instalację wysokiego napięcia (Zdj.4).

UWAGA: Tylko wyspecjalizowane i certyfikowane osoby mogą pracować z systemami wysokiego napięcia.

UWAGA: Zawsze postępuj zgodnie z procedurami OE dotyczącymi odłączania zasilania od układu wysokiego napięcia.

Praca z kompresorem elektrycznym > Właściwy rodzaj oleju

Olej do sprężarki elektrycznej różni się (zwykle) od oleju stosowanego w sprężarkach napędzanych mechanicznie. Olej ten jest olejem dielektrycznym (nieprzewodzącym), najczęściej olejem POE, ale zawsze ważne jest sprawdzenie, jakiego rodzaju olej jest wymagany. Informacje te można znaleźć w karcie katalogowej producenta, obudowie sprężarki lub specjalnej tabliczce znamionowej pod maską (Zdj.5).

Oleje POE stosowane w sprężarkach elektrycznych mają rezystancję izolacji większą niż 10MOm. Jeśli do oleju POE zostanie dodany tylko 1% oleju PAG46 dostępnego na rynku wtórnym, rezystancja izolacji spadnie do mniej niż 1MOm. A jeśli cały olej w układzie ze sprężarką elektryczną zostanie wymieniony na PAG46, to rezystancja izolacji spadnie praktycznie do 0 (Zdj.6).

UWAGA: Używaj TYLKO JEDNEGO oleju zalecanego przez producenta.         

Należy również uważać na właściwy dobór kontrastu UV. Barwnik UV jest substancją przewodzącą prąd elektryczny i wystarczy niewielka ilość, aby zmienić właściwości izolacyjne oleju. Obecnie nie ma barwników zatwierdzonych przez producentów OE.

UWAGA: NIE STOSOWAĆ żadnego barwnika UV do wykrywania wycieków.

Praca z kompresorem elektrycznym > Konserwacja

Chociaż większość stacji obsługi klimatyzacji może obsługiwać tylko jeden rodzaj oleju, istnieją maszyny z programem „wewnętrznego płukania”, który umożliwia wymianę oleju również w pojazdach hybrydowych/elektrycznych. Aby zapobiec przypadkowemu zmieszaniu różnych rodzajów oleju, zdecydowanie zaleca się stosowanie specjalnych pojemników, węży, złączek, zestawów do wtrysku oleju do podłączenia do obwodu klimatyzacji pojazdów hybrydowych i elektrycznych w celu uzupełnienia oleju w układzie. Alternatywnie użyj oddzielnej stacji do obsługi układu klimatyzacji w pojazdach hybrydowych/elektrycznych (Rys.7).