Chociaż aftermarket dokłada wszelkich starań, aby zapewnić jak najlepszą dostępność części zamiennych, to wciąż zdarzają się problemy z kupnem nowych elementów. Jaki procent części kupowanych i montowanych przez warsztaty w krajach Europy stanowią części używane?

Brak możliwości zakupu nowych elementów na aftermarkecie może mieć miejsce w przypadku modeli samochodów rzadko spotykanych na konkretnych rynkach. Oczywiście można podjąć się sprowadzenia nowych części z zagranicy, ale wydłuży to czas naprawy i może wiązać się z dodatkowymi kosztami. Dość często spotykaną na rynku sytuacją (zwłaszcza w przypadku stosunkowo nowych modeli pojazdów) jest brak aftermarketowej alternatywy dla części zamiennych, oferowanych przez autoryzowane stacje obsługi pojazdów producenta samochodów. W takich sytuacjach z reguły montaż części używanej jest rozwiązaniem zdecydowanie tańszym niż zakup nowego podzespołu.

Dyskusja o zasadności montażu używanych części to temat na osobny artykuł. W naszym porządku prawnym funkcjonuje lista części zakazanych do ponownego montażu, gdzie wyodrębnione są (nie wszystkie niestety) elementy odpowiedzialne bezpośrednio za bezpieczeństwo jazdy. Inne części używane można legalnie montować, choć nie zawsze jest to korzystne z technicznego punktu widzenia. Zdarzają się oczywiście sytuacje, w których montaż części używanej nie może mieć wpływu na pogorszenie stanu pojazdu (np. wymiana elementów karoserii czy wnętrza).

Mogłoby się wydawać, że w krajach rozwijających się części używane są bardziej popularne niż w tych wysoko rozwiniętych. Jak jest w istocie? Na początek przyjrzyjmy się  sytuacji w Europie Środkowej i Wschodniej.

Wykorzystanie używanych części w warsztatach Europy Środkowej i Wschodniej

Zróżnicowanie pomiędzy poszczególnymi państwami w regionie jest stosunkowo szerokie. Niemal 3/4 warsztatów na Słowacji wcale nie kupuje części używanych, natomiast na Litwie korzysta z nich znaczna większość placówek. Jednocześnie badanie wykazało, że na Słowacji, ale również w Czechach i na Węgrzech może być niezwykle trudno znaleźć warsztat, który stosuje części używane na szerszą skalę (ponad 10% udziału używanych elementów w przeprowadzonych naprawach).

Jak warsztaty z Europy Środkowej oraz Wschodniej wypadają na tle przykładowych państw na zachodzie?

Okazuje się, że wykorzystanie części używanych wcale nie jest typowe wyłącznie dla rynków o niższej średniej zamożności klienta. Porównując uśrednione wyniki wybranych państw Europy Środkowej i Wschodniej z Włochami czy Wielką Brytanią (w których także przeprowadziliśmy nasze badanie) widać, że rozwinięta gospodarka wcale nie musi oznaczać niechęci do używanych elementów. Może to wynikać z regionalnej specyfiki – np. zamiłowania do odrestaurowywania starszych modeli pojazdów, ale też z samej dostępności – w krajach, w których sprzedaje się więcej samochodów nietrudno znaleźć używane podzespoły w dobrej kondycji.

Wśród badanych krajów najwyższy odsetek warsztatów stosujących używane elementy na szerszą skalę jest we Włoszech. Włochy szczególnie kojarzą się z rzadkimi samochodami, przez co na ich terenie może być wiele serwisów specjalizujących się w naprawach takich modeli. W tym przypadku dostanie nowego podzespołu, może być szczególnie trudne, lub związane z wyjątkowo wysoką ceną zakupu.

– Przedstawione wyniki ankiety potwierdzają duże zapotrzebowanie na używane części. Z ankiety wynika, że Litwa, Anglia i Polska są liderami zastosowania części używanych przy naprawach aut. W Anglii wynika to z tego, że firmy ubezpieczeniowe mogą rozliczać szkody dokonując napraw przy użyciu części używanych. W Polsce i na Litwie duże zapotrzebowanie na używane części wynika z faktu, że do tych krajów importowana jest bardzo duża ilość pojazdów używanych o średnim wieku ok. 12 lat. Ponadto w Polsce czy na Litwie, która jest w tym rankingu liderem, części używane są bardzo tanie. Tanie są dlatego, że istnieje niestety bardzo duża szara strefa, w tym rozwinięta bez skutecznej kontroli sprzedaż części pochodząca z pojazdów kradzionych. Ponadto do wielu starszych modeli części nowe nie są dostępne. W mojej ocenie dużo wyższy byłby procent stosowania części używanych, gdyby z ankiety wyłączono części eksploatacyjne, takie jak klocki hamulcowe, opony, pasek klinowy, pasek rozrządu itp. – podsumowuje Adam Małyszko, Prezes Forum Recyklingu Samochodów.

Metodologia badań

Badanie, na podstawie którego przygotowano artykuł, zostało przeprowadzone poprzez firmę MotoFocus.eu w formie wywiadu internetowego na panelu reprezentantów  działających w krajach Europy wśród warsztatów i serwisów samochodowych (CAWI). Ogółem w badaniu udział wzięło 1134 osób, które reprezentowały niezależne warsztaty samochodowe.