Na stacjach w USA liczby na dystrybutorach wyglądają niepokojąco nisko – 87, 89, 91. W porównaniu z europejskimi 95 czy 98 mogą sprawiać wrażenie paliwa gorszej jakości. W rzeczywistości za niższą liczbą oktanową stoi metodologia obliczeń. Różnice są pozorne – choć na pierwszy rzut oka wyglądają na istotne. Czy amerykańska benzyna naprawdę jest słabsza?

Liczba oktanowa nie świadczy o mocy benzyny!

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć pewien bardzo ważny aspekt. Wbrew powszechnemu przekonaniu, tankowanie paliwa o wyższej liczbie oktanowej nie zwiększa mocy silnika – o ile nie został on zaprojektowany do pracy na takim paliwie. Liczba oktanowa określa odporność na spalanie stukowe, a nie wartość energetyczną paliwa. Jeśli silnik jest przystosowany do pracy na benzynie 95, wlanie 98 czy 100 nie sprawi, że auto pojedzie szybciej czy lepiej przyspieszy. W takim przypadku jedyny przyrost mocy następuje w głowie kierowcy – wynikający z placebo i przekonania, że „premium” oznacza lepiej.

Amerykanie inaczej obliczają liczbę oktanową

Na stacjach w USA benzyna oznaczana jest jako 87, 89 czy 91 oktanów, podczas gdy w Europie najczęściej spotyka się 95, 98 lub 100. Nie oznacza to jednak, że paliwa amerykańskie są gorszej jakości – kluczową rolę odgrywa sposób, w jaki liczba oktanowa jest obliczana.

W Europie stosuje się metodę RON (Research Octane Number), która określa odporność paliwa na spalanie stukowe w laboratoryjnych warunkach. W USA natomiast liczba oktanowa podawana na dystrybutorach to średnia z RON i MON (Motor Octane Number) – czyli wynik wzoru (R+M)/2. MON uwzględnia trudniejsze warunki pracy silnika: wyższe temperatury, większe obciążenia i wyższe obroty.

Przelicznik wartości – porównanie RON i (R+M)/2

W praktyce różnice oznaczeń na dystrybutorach wskazują, że tak samo oznaczona benzyna może mieć inne właściwości w Europie i w USA. Oto przybliżone przeliczenie:

• „Amerykańskie” 87 oktanów ≈ 91–92 oktany „europejskie”,
• 89 ≈ 93–94
• 91 ≈ 95–96
• 92 ≈ 97–98

Dzięki temu można zauważyć, że tzw. „regular” (87 oktanów) w USA to odpowiednik benzyny 92 w Europie, a „premium” (92 oktany) z amerykańskich stacji odpowiada mniej więcej europejskiemu paliwu 98.

Różnice wynikające z konstrukcji silników i rynku

Faktyczne różnice w dostępnych wartościach liczby oktanowej, nawet po uwzględnieniu przelicznika, mają swoje źródło w innych wymaganiach technicznych. W USA wciąż popularne są silniki o większej pojemności i niższym stopniu sprężania – często wolnossące – które są mniej podatne na spalanie stukowe i nie potrzebują tak wysokooktanowego paliwa jak nowoczesne jednostki europejskie, szczególnie te turbodoładowane.

Z perspektywy producentów silników i koncernów paliwowych nie ma potrzeby oferowania powszechnie paliw 98 lub 100, skoro większość pojazdów bez problemu pracuje na mieszankach o niższej liczbie oktanowej. Z kolei samochody europejskie (z wysilonymi jednostkami napędowymi) oferowane na amerykańskim rynku posiadają naklejki na klapkach wlewu paliwa z zaleceniem stosowania paliw odpowiadającym naszej 95 lub 98.

Więcej o dużych amerykańskich silnikach w artykule:
Dlaczego amerykańskie silniki generują tak mało mocy z ogromnych pojemności?

Niższe oznaczenia oktanowe w USA nie oznaczają gorszej jakości paliwa, lecz są wynikiem innej metody oznaczania wartości oraz dostosowania paliwa do specyfiki rynku i konstrukcji silników. W rzeczywistości benzyna w USA i w Europie jest porównywalna jakościowo – różnice tkwią przede wszystkim w liczbach, nie w składzie.