Zawieszenia pneumatyczne w samochodach stosuje się nawet fabrycznie. Dla wielu modeli taka opcja jest jednak niedostępna w salonach. Nie wszystko stracone: istnieje kilku producentów, którzy produkują tak zwany air ride do samodzielnego montażu. Jak to działa, czy jest to bezpieczne i legalne?

Zawieszenie pneumatyczne

„Pneumatyczne sprężyny” to nie jest żadna nowość, bo opatentowano je na początku XX wieku, a znaleźć można było je już w amerykańskich ciężarówkach w trakcie II wojny światowej. Chodziło głównie o możliwość regulacji prześwitu pojazdu zależnie od obciążenia. Takie same systemy stosuje się również od dawna we współczesnych autach dostawczych czy w samochodach z nadwoziem kombi.

Całościowe zawieszenie pneumatyczne zainstalowane fabrycznie kojarzyło się raczej z samochodami klasy premium. Przykładem jest Mercedes-Benz z systemem Airmatic. Obecne możliwości pozwalają jednak na instalację niemal do każdego samochodu. Jak to działa?

Zawieszenie air ride: jak jest zbudowane?

Air ride to w wolnym tłumaczeniu właśnie zawieszenie pneumatyczne. Zasada działania zainstalowanego zestawu jest taka sama, jak w przypadku fabrycznie montowanych podzespołów w samochodach premium. W miejscach sprężyn są miechy, czyli tak zwane poduszki. To odpowiednik elementu resorującego, który — w zależności od napompowanego ciśnienia — warunkuje wysokość i sztywność zawieszenia.

Miechy połączone są przewodami pneumatycznymi do butli. Zazwyczaj zbiornik ma około 10-15 litrów (to oczywiście zależy od zaawansowania zestawu), a za napełnianie powietrzem odpowiada mały kompresor (ok. 45-50 litrów na minutę). Powietrze do miechów dostarczane jest dzięki elektrozaworom sterowanym z kokpitu pojazdu: jeśli chcemy manualnie zmienić ustawienia, lub samodzielnie, przy niewielkich korekcjach, dzięki czujnikom przy każdym kole. Ich zadaniem jest poziomowanie prześwitu tak, by samochód jechał na równej wysokości.

Wady i zalety air ride. Ile to kosztuje?

Zawieszenie air ride jest obecnie bardzo często stosowane w tuningu. „Poduszki” pozwalają celowo zmniejszać prześwit w pojazdach wystawowych, co pozwala na uzyskanie efektu auta niemal „leżącego” na podłożu, jednocześnie nie rezygnując z właściwości jezdnych po ponownym napompowaniu miechów. Często stosuje się je także w przypadku samochodów terenowych lub SUV-ów dla chwilowego zwiększania prześwitu. W jeszcze innych pojazdach chodzi głównie o komfort podróżowania: bardziej zaawansowane zestawy strojone z większą ilością czujników pozwalają na niemal nieodczuwalne „przepływanie” przez nierówności. Każde koło poziomuje się wówczas samodzielnie, utrzymując karoserię niezależnie od zawieszenia.

Rozwiązanie ma jednak oczywiście też wady. Pierwszą z nich jest samo utrzymanie i kontrola pneumatyki. Miechy wymagają regularnych przeglądów, podobnie jak cały układ przewodów i zbiornik. Nawet najmniejsza awaria może unieruchomić samochód: w przypadku awarii jednej „poduszki”, auto nierównomiernie opada i przestaje być jezdne. To wszystko wiąże się także z konserwacją, o wiele bardziej zaawansowaną, niż w przypadku tradycyjnych sprężyn. Uszkodzeniu może także ulec sam kompresor: wówczas po opuszczeniu samochodu nie będzie możliwości ponownego napompowania miechów. Pneumatyczne zawieszenie jest zdecydowanie mniej trwałą konstrukcją i wymaga stałego kontrolowania.

Nie zapominajmy też o cenie. Ta jest oczywiście zależna od modeli samochodów i zaawansowania układu. W pełni homologowane i legalne układy mogą kosztować nawet powyżej 5-10 tysięcy złotych za same części. Montaż to przynajmniej kilka dni pracy dla wprawionego mechanika. Pamiętajmy również o konieczności podłączenia instalacji elektrycznej.

– Czas operacji samego montażu waha się od 10 do 20 roboczogodzin. W naszym warsztacie bierzemy około 200 złotych za godzinę, przez co sumuje się to do sporej kwoty, w zależności od skomplikowania montowanego zestawu – komentuje Piotr, mechanik z serwisu w podwarszawskiej Kobyłce.

Oczywiście, istnieją zdecydowanie tańsze zestawy. Można również skompletować takowy samodzielnie: należy jednak pamiętać o sprawdzeniu homologacji. W innym przypadku samochód nie będzie mógł poruszać się po drogach.

– Niestety nie wszystkie poduszki mają homologację drogową. W świetle prawa nie mogą się więc poruszać po drogach publicznych. Takie jednak też montujemy: wiele samochodów powstaje tylko po to, by stać na wystawach. Wtedy takie zawieszenie, nawet bez drogowej homologacji, pomaga zrobić większe „show”, albo po prostu wjechać na lawetę. Wówczas części też są o wiele tańsze – dodaje Piotr.

Dodatek do tradycyjnego zawieszenia: PLS Aircups. Co to takiego?

Tańszą alternatywą dla samochodów z niskim prześwitem jest modyfikacja Pneumatic Lift System (PLS), inaczej nazywana „air cups”. To dodatek do standardowych sprężyn, który pozwala na chwilowe, niewielkie (ok. 5 cm) podniesienie samochodu, by pokonać przeszkodę.

Takie rozwiązanie jest jednak znacznie mniej uniwersalne: air cups nie pozwala na jazdę na napompowanym ciśnieniu, więc możliwości oferowane przez tą modyfikację kończą się na zwiększeniu manewrowości samochodu.

Podsumowując: czy zawieszenie pneumatyczne jest bezpieczne? Warto założyć air ride

Zawieszenie pneumatyczne to bardzo ciekawa modyfikacja do samochodu. Zestawy pozwalają na zwiększenie uniwersalności auta, a zabawa prześwitem zależy wyłącznie od preferencji użytkownika: czy to w związku z widowiskowym obniżeniem samochodów na wystawy, czy z podnoszeniem w celu pokonywania trudniejszego terenu.

Należy jednak pamiętać, że air ride wiąże się z dużym wydatkiem i ciągłą koniecznością „opieki” nad zawieszeniem. Miechy są mocno podatne na uszkodzenia, a najmniejsza awaria to unieruchomienie samochodu i kosztowny serwis skomplikowanego układu.

– Na zawieszenie pneumatyczne należy zwracać szczególną uwagę, a kluczowa jest kontrola miechów przed zimą. Dla moich klientów zalecam konserwację i kontrolę przy okazji każdej wymiany olejowej – wtedy łatwo pamiętać o regularności i nie wymaga to specjalnie większej logistyki – mówi na koniec mechanik.

Czy jest to bezpieczne? Oczywiście. Homologowane zawieszenie pneumatyczne jest stosowane w wielu samochodach fabrycznie. Takie rozwiązanie to też przede wszystkim komfort, bo dobrze zestrojony układ pozwala na nieporównywalnie lepsze wybieranie nierówności, od standardowych sprężyn lub resorów.